Với 57 hoạt động trong chương trình làm việc khẩn trương, từ ngày 27/6 - 1/7, chuyến công tác tại Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đạt nhiều kết quả tích cực thúc đẩy quan hệ hữu nghị hợp tác song phương giữa hai nước, thể hiện tinh thần chủ động hội nhập quốc tế, đóng góp tích cực với Hội nghị Thượng đỉnh G20.
Dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Osaka: Đây là lần thứ 2 trong 2 năm qua Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu Đoàn cấp cao Việt Nam tham dự hội nghị của nhóm 20 nền kinh tế lớn, chiếm 2/3 dân số thế giới, 90% GDP toàn cầu.
Với tư cách khách mời đặc biệt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tham gia thảo luận tại tất cả các phiên họp của Hội nghị và đóng góp ý kiến vào dự thảo Tuyên bố chung của Hội nghị. Tại phiên họp chính thức đầu tiên của Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo thảo luận tình hình, triển vọng kinh tế, thương mại và đầu tư toàn cầu. Các nhà lãnh đạo đã đánh giá căng thẳng thương mại còn tiếp diễn khó lường, kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại với nhiều rủi ro; khẳng định tiếp tục sử dụng, phối hợp các công cụ chính sách để thúc đẩy tăng trưởng bền vững, cân bằng và bao trùm, củng cố lòng tin, ngăn ngừa rủi ro bất ổn…
Phát biểu tại phiên họp về Đổi mới sáng tạo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nêu sáng kiến về thúc đẩy hình thành mạng lưới toàn cầu kết nối các Trung tâm đổi mới sáng tạo, trong đó có các các Trung tâm nghiên cứu – phát triển trí tuệ nhân tạo, để thúc đẩy chia sẻ tri thức, công nghệ mới, hỗ trợ các nước đang phát triển tranh thủ các cơ hội từ đổi mới sáng tạo và trí tuệ nhân tạo để không ai bị bỏ lại phía sau và thúc đẩy hòa bình, phát triển bền vững trong kỷ nguyên số. Thủ tướng ủng hộ sáng kiến của Thủ tướng Nhật Bản về lưu chuyển dữ liệu số, đi đôi với bảo đảm an toàn, độ tin cậy của thông tin trên môi trường mạng (DFFT). Thủ tướng nhấn mạnh con người là trung tâm của đổi mới sáng tạo, mọi sáng tạo công nghệ trước hết phải vì con người và gìn giữ các giá trị đạo đức nhân văn tốt đẹp.
Tại các phiên họp về khí hậu-môi trường, phát triển bền vững, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đề nghị các nước và cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ thiết thực cho các nước dễ tổn thương về biến đổi khí hậu, trong đó có Việt Nam với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (vựa lúa bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và xuất khẩu gạo cho nhiều nước) nâng cao năng lực ứng phó với biến đổi khí hậu.
“Sự tiến bộ vượt bậc của khoa học công nghệ và toàn cầu hóa mở ra nhiều cơ hội mới cho phát triển, song bất bình đẳng, ô nhiễm môi trường, đói nghèo, dịch bệnh… vẫn là những thách thức lớn, mà một quốc gia, dù là cường quốc, cũng không thể đủ sức giải quyết. Chúng tôi trông đợi G20 cùng với sự hợp tác của Liên Hợp Quốc, WB, IMF, WHO, ILO… đóng góp tích cực và thực chất hơn vào kiến tạo những nền tảng phát triển mới để xử lý hiệu quả các thách thức này”, Thủ tướng nêu rõ.
Thủ tướng nhấn mạnh rác thải nhựa biển làm suy thoái nghiêm trọng hệ sinh thái biển, là vấn đề cấp bách toàn cầu. Việt Nam đã và đang huy động sự tham gia của cả xã hội vào phong trào chống rác thải nhựa, phấn đấu đến năm 2025 tại Việt Nam không sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Thủ tướng nêu sáng kiến về thúc đẩy hình thành mạng lưới toàn cầu về chia sẻ dữ liệu biển-đại dương và tiến tới Khuôn khổ toàn cầu về ngăn ngừa rác thải nhựa biển vì các đại dương xanh.
Kết thúc 2 ngày thảo luận (28-29/6), Hội nghị đã thông qua Tuyên bố của các Nhà lãnh đạo G20, trong đó khẳng định tiếp tục hợp tác, phối hợp trong các vấn đề kinh tế toàn cầu, ủng hộ các sáng kiến của nước chủ nhà Nhật Bản Đổi mới sáng tạo, đề cao vai trò phụ nữ và lưu chuyển dữ liệu tin cậy, an toàn.
Bên lề Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có các cuộc gặp, hội kiến, trao đổi song phương với lãnh đạo các nước G20, các tổ chức quốc tế: Chủ tịch Trung Quốc, các Tổng thống: Nga, Hoa Kỳ, Pháp, Hàn Quốc, Chile, Thổ Nhĩ Kỳ, Argentina, các Thủ tướng: Đức, Canada, Singapore, Hà Lan, Australia, Ấn Độ, Chủ tịch Uỷ ban châu Âu, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ), Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) và Chủ tịch Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), để trao đổi về các biện pháp tăng cường và đưa vào chiều sâu quan hệ với các đối tác cũng như giải quyết các vấn đề cụ thể. Lãnh đạo các nước, các tổ chức đánh giá cao vai trò và uy tín của Việt Nam trong khu vực; bày tỏ mong muốn thúc đẩy quan hệ với Việt Nam, vì hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển.
Thăm chính thức Nhật Bản: Trong ngày 01/7, tại Tokyo, là nhà lãnh đạo cấp cao đầu tiên của Việt Nam thăm Nhật Bản trong thời kỳ Lệnh Hòa, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Việt Nam luôn coi Nhật Bản là đối tác tin cậy, quan trọng hàng đầu và lâu dài. Thủ tướng Abe Shinzo đánh giá cao vị thế, vai trò và những thành tựu đối ngoại của Việt Nam thời gian qua, cảm ơn những sáng kiến và đóng góp tích cực của Thủ tướng và đoàn Việt Nam đóng góp vào thành công của tại Hội nghị cấp cao G20.
Hai Thủ tướng hoan nghênh việc đã thống nhất về các thủ tục để cho phép nhập khẩu quả vải của Việt Nam và quả táo của Nhật Bản. Ta đề nghị Nhật Bản xem xét sớm cho phép nhập khẩu đối với quả nhãn, vú sữa, chanh leo của Việt Nam, hỗ trợ Việt Nam nâng cao chất lượng nông sản, phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Phía Nhật Bản đề nghị ta cho phép nhập khẩu cam của Nhật Bản. Hai bên nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ xử lý những vướng mắc (thuế, thanh toán chậm…) để triển khai hiệu quả các dự án hợp tác ODA của Nhật Bản tại Việt Nam, thúc đẩy hợp tác theo hình thức hợp tác công tư (PPP).
Thủ tướng Abe Shinzo cũng đánh giá cao cộng đồng hơn 330.000 người Việt Nam tại Nhật Bản, là nguồn nhân lực đóng góp vào phát triển kinh tế- xã hội Nhật Bản và coi đây là “tài sản chung quý giá” đối với quan hệ hai nước. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Chính phủ Nhật Bản tiếp tục quan tâm, tạo môi trường thuận lợi cho người Việt Nam sinh sống, học tập và làm việc tại Nhật Bản.
Sau Hội đàm, hai Thủ tướng đã chứng kiến lễ trao đổi các văn kiện hợp tác giữa hai bên gồm Hiệp định về chuyển giao người bị kết án phạt tù, Công hàm trao đổi về dự án học bổng phát triển nguồn nhân lực (JDS), các Bản ghi nhớ hợp tác về chăm sóc sức khỏe, về việc tiếp tục thúc đẩy các hoạt động hợp tác hướng tới mô hình KOSEN tại Việt Nam, về khung pháp lý cơ bản để thực hiện đúng Chương trình “Lao động kỹ năng đặc định”, Thỏa thuận hạn mức tín dụng 200 triệu USD cho phát triển sáng tạo, thân thiện môi trường.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng đã có một số hoạt động xúc tiến đầu tư như gặp gỡ, đối thoại với 25 tập đoàn công nghệ hàng đầu của Nhật Bản, tọa đàm bàn tròn với các nhà đầu tư, doanh nghiệp lớn, dự Hội nghị xúc tiến đầu tư Việt Nam - Nhật bản với gần 1.000 doanh nhân, nhà đầu tư Nhật Bản và 200 doanh nghiệp Việt Nam.
Tại Hội nghị, Thủ tướng đã thông báo, ngày 30/6/2019 Việt Nam và EU vừa ký kết Hiệp định EVFTA và IPA, đây là các Hiệp định thế hệ mới tiêu chuẩn cao, toàn diện như Hiệp định CPTTP, và cùng với 03 FTA đang đàm phán, Việt Nam sẽ trở thành một tâm điểm trong các dòng chảy thương mại toàn cầu. “Và có thể nói, các bạn là những nhà “mở hàng” đầu tiên khi 2 hiệp định này (EVFTA và IPA) vừa ký ngày hôm qua”, Thủ tướng nói. Việt Nam sẽ là miền đất lành cho các tập đoàn lớn của Nhật Bản.
“Chúng tôi coi cộng đồng doanh nghiệp và doanh nhân Nhật Bản là đối tác chiến lược hàng đầu trong tiến trình phát triển quốc gia”, Thủ tướng nêu rõ. Điều đặc biệt là hội nghị xúc tiến đầu tư diễn ra sau đúng 2 tháng đầu tiên của triều đại mới Reiwa (Lệnh Hòa), hứa hẹn một chương hợp tác mới với nhiều điều may mắn, tốt đẹp và thành công cho hợp tác song phương Việt Nam-Nhật Bản, Nhật Bản-Việt Nam.
Tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các quan chức hai nước đã cùng chứng kiến trao 32 giấy chứng nhận đầu tư và biên bản ghi nhớ hợp tác (MOU) giữa các địa phương, doanh nghiệp Việt Nam với các nhà đầu tư đến từ Nhật Bản trong nhiều lĩnh vực như: bất động sản, cơ sở hạ tầng, dịch vụ bán lẻ, may mặc, công nghệ cao, năng lượng, hàng không, vận tải, logistics, xuất khẩu lao động, giáo dục, chăm sóc sức khỏe với tổng giá trị lên đến hơn 8 tỷ USD.
Trong chuyến thăm Nhật Bản, sáng ngày 30/6 Thủ tướng đã dự lễ hội hoa sen Nhật-Việt tại thành phố Kinokawa, tỉnh Wakayama, cùng người dân Nhật Bản chiêm ngưỡng vẻ đẹp của hoa sen Việt Nam, đã vượt muôn vạn dặm đường từ đất nước Việt Nam xa xôi cùng khoe sắc với hoa sen Oga Nhật Bản, những bông hoa bừng nở từ hạt giống đã ngủ yên hai nghìn năm trước đây.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng đã có các cuộc tiếp Tổng thư ký đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP), Chủ tịch Liên minh Nghị sỹ hữu nghị Nhật Bản-Việt Nam, ông Nikai Toshihio; tiếp Thống đốc tỉnh Chiba, Thị trưởng thành phố Nasushiobara, tỉnh Tochigi, Chủ tịch Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO). Thủ tướng đã đến thăm hỏi, nói chuyện với cán bộ Đại sứ quán Việt Nam, Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Osaka, cộng đồng người Việt Nam, đại diện trí thức Việt Nam tại Nhật Bản.
Có thể nói, chuyến tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và thăm chính thức Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã góp phần quan trọng vào việc tăng cường quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam-Nhật Bản; Nâng cao vị thế quốc gia, đóng góp tích cực, chủ động, có trách nhiệm vào việc giải quyết các vấn đề quốc tế, góp phần vì hòa bình, phồn vinh, hợp tác phát triển ở khu vực và trên thế giới.
