Tạo đột phá cho công tác dân tộc và chính sách dân tộc

Đề án sẽ tạo sinh kế, tăng thu nhập cho người dân, giảm nghèo nhanh, bền vững; giải quyết căn cơ một số yêu cầu bức thiết về đời sống của đồng bào các dân tộc. Góp phần tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại; xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh; thu hẹp dần khoảng cách với vùng phát triển; xây dựng vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến trình bày tờ trình phê duyệt Đề án trước Quốc hội. Ảnh: Quốc Khánh

Bên cạnh mục tiêu tổng quát, Đề án đề ra các mục tiêu cụ thể đến năm 2025 và năm 2030. Trong đó, các mục tiêu cụ thể đến năm 2025 như: thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số tăng gấp 2,0 lần so với năm 2020; tỷ lệ hộ nghèo hàng năm giảm từ 3 - 5%; 100% xã có đường ô tô đến trung tâm, theo tiêu chuẩn quy định của Bộ Giao thông vận tải, 70% thôn, bản có đường ô tô đến trung tâm được cứng hóa, 80% thôn, bản có nhà sinh hoạt cộng đồng; sắp xếp ổn định 70% số hộ di cư tự phát, số hộ đang sinh sống trong rừng đặc dụng, khu vực xung yếu nguy hiểm; hỗ trợ giải quyết 70% số hộ thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, còn ở nhà tạm so với cuối năm 2020...

Các mục tiêu cụ thể đến năm 2030 như: Thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số tăng gấp 2,5 lần so với năm 2026; tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 95% dân số dân tộc thiểu số; 95% người dân tộc thiểu số biết nói tiếng dân tộc của mình trong giao tiếp; 80% xã, thôn, bản có đội văn hóa, văn nghệ, câu lạc bộ truyền thống; không còn hộ đói; giảm 80% hộ nghèo so với năm 2020; phấn đấu 80% hộ gia đình có mức sống bằng với mức sống dân cư trong khu vực...

Toàn cảnh Quốc hội

Đề án cũng nêu ra 11 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm phát triển kinh tế - xã hội cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn như: Xây dựng và ban hành tiêu chí phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để đầu tư có trọng tâm, trọng điểm; Rà soát, sửa đổi, bổ sung và tích hợp hệ thống chính sách dân tộc thành Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong giai đoạn 2021- 2030 (gồm 8 dự án thành phần, đã được nêu cụ thể trong Đề án); Ban hành cơ chế, chính sách đặc thù trong tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số...

Trình bày Báo cáo thẩm tra Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến cho biết, Hội đồng Dân tộc tán thành với sự cần thiết xây dựng Đề án như lý do cơ quan soạn thảo đã nêu và cho rằng, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giữ vị trí chiến lược và tầm quan trọng đặc biệt về chính trị, kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại và bảo vệ môi trường sinh thái.

Về giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS&MN, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến bày tỏ đồng thuận cho rằng, Đề án đưa ra 11 nhóm giải pháp, trong đó đề xuất 8 dự án thành phần, gồm nhiều tiểu Dự án của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS&MN đã cơ bản bao phủ toàn diện các lĩnh vực đời sống xã hội. Ngoài ra, Hội đồng Dân tộc cũng đề nghị Chính phủ cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ hơn về những yếu tố, nội dung phù hợp, đang phát huy hiệu quả tốt của các chính sách để tiếp tục duy trì và phát huy. Chỉ ra những hạn chế, yếu kém, bất hợp lý, khó khăn trong tổ chức thực hiện của các chính sách cụ thể để điều chỉnh, thay thế cho phù hợp.

Khẩn trương xây dựng, hoàn thiện trong nửa đầu năm 2020 trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành bộ tiêu chí phân định vùng dân tộc thiểu số, miền núi thật sự bao quát đầy đủ những yếu tố đặc thù của các vùng, miền, bảo đảm khách quan, khoa học dễ thực hiện.