Quảng Ninh: Hệ lụy từ những đơn vị khai thác đá sau khi đóng cửa mỏ

Một ngày cuối tháng 10, có mặt tại khai trường của mỏ khai thác đá Bồ Chuyến đã bị đóng cửa từ năm 2016, thuộc khu 2, phường Đại Yên, TP. Hạ Long, chúng tôi không khỏi xót xa trước cảnh những ngọn núi đá khai thác nham nhở, xen lẫn những hố nước sâu hoắm, xung quanh không hề có hàng rào, biển cảnh báo, cũng như người bảo vệ mỏ. Những hố nước sâu như những cái “bẫy” rình rập hàng ngày đối với người dân, nhất là những trẻ nhỏ sống quanh khu mỏ đá cũ. Ngay dưới chân một mỏm núi đá còn sót lại, chúng tôi bắt gặp một máy xúc đang đào trộm đá, khi phát hiện lái xe máy xúc liền đánh xe bỏ chạy. Bên cạnh đó là một xe tải vừa chất đầy đá xanh cũng liền đổ ben xuống lòng đường và quay xe bỏ chạy ra đường 18A. Nằm cách mỏ đá Bồ Chuyến chưa đầy trăm mét là một lò vôi thủ công hoạt động nhiều năm qua và một điểm sàng đá mạt dùng trong xây dựng vẫn đang hoat động hàng ngày.

Một người dân sống gần mỏ đá Bồ Chuyến cho biết, do mỏ đá đóng cửa nhiều năm qua, không người bảo vệ, nên một số đối vẫn lén lút đưa máy vào khai thác đá trái phép gây mất an ninh trật tự và ảnh hưởng đến môi trường sống của các gia đình sống gần mỏ đá. Việc khai thác đá này vừa gây thất thoát tài nguyên và thất thu thuế đối với nhà nước, đề nghị các cấp chính quyền sớm giải quyết việc cải tạo phục hồi lại mỏ cũng như có biện pháp ngăn chặn tình trạng khai thác đá trái phép.

Trao đổi với chúng tôi về tình trạng này, Phó Chủ tịch UBND phường Đại Yên, ông Lưu Văn Bình thừa nhận hiện nay việc một số đối tượng vẫn đánh xe vào khai thác trộm đá là có thật. Mỏ đá Bồ Chuyến của Công ty TNHH Tiến Đạt, có trụ sở tại phường Đại Yên, TP Hạ Long bị đóng cửa từ năm 2016. Đến nay, đã 2 năm trôi qua, Công ty vẫn chưa hề thực hiện công tác cải tạo, phục hồi môi trường, cũng không bố trí nhân lực bảo vệ hiện trường mỏ. Chính quyền địa phương nhiều lần mời đại diện lãnh đạo Công ty lên làm việc nhưng đều vắng mặt. Mong muốn của đại phương là Công ty sớm hoàn nguyên môi trường, trả lại cảnh quan, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và bảo vệ môi trường sống cho người dân địa phương.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hồ sơ thuê đất của Công ty TNHH Tiến Đạt ký với Sở Tài nguyên và Môi trường vẫn còn hiệu lực (Hợp đồng số 39/HĐ-TĐ ngày 19/8/1999 với Sở Địa chính nay là Sở TN&MT), thời hạn thuê đất là 20 năm kể từ ngày 7/8/1999. Do Công ty TNHH Tiến Đạt không nộp hồ sơ đề nghị gia hạn Giấy phép khai thác khoáng sản theo quy định, nên đến ngày 5/10/2016, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Quyết định số 10 về việc chấm dứt hiệu lực Giấy phép khai thác khoáng sản số 611 ngày 1/3/2013 của UBND tỉnh cấp cho Công ty TNHH Tiến Đạt.

Tuy nhiên, đã hơn 2 năm trôi qua, mặc dù hợp đồng thuê đất vẫn còn hiệu lực, nhưng Công ty TNHH Tiến Đạt không tiến hành đóng cửa mỏ, cũng không thực hiện việc cải tạo, phục hồi môi trường, đất đai như cam kết. Việc “chây ì” của Công ty TNHH Tiến Đạt dẫn đến cả khu mỏ rộng trên 2ha nay bỏ hoang cỏ mọc, không người bảo vệ, ranh giới mỏ cũng như bản đồ hiện trạng mỏ sau khi đóng cửa chưa được cập nhật.

Đề nghị tỉnh Quảng Ninh cần sớm có biện pháp “mạnh tay” xử lý tình trạng chậm hoàn nguyên đối với Công ty TNHH Tiến Đạt nói riêng, cũng như những đơn vị khai thác tài nguyên khoáng sản “chây ì” trong công tác cải tạo, phục hồi môi trường và đất đai theo quy định của pháp luật.