Bình Định: Phát huy các di tích tháp Chăm trong phát triển du lịch

Bình Định là vùng đất trầm tích nhiều nền văn hóa cổ; nơi định đô khá dài (từ thế kỷ XI đến thế kỷ XV), là giai đoạn phát triển rực rỡ của nền văn hóa Champa. Di tích văn hóa Champa hiện còn trên vùng đất Bình Định khá đậm đặc, gồm nhiều loại hình với số lượng phong phú.

Hiện toàn tỉnh Bình Định có 142 di tích được xếp hạng, bao gồm: 2 di tích Quốc gia đặc biệt, 34 di tích Quốc gia, 106 di tích cấp tỉnh. Trong đó, nổi bật là hệ thống di tích văn hóa Champa, có niên đại cách ngày nay trên dưới nghìn năm.

Bình Định hiện còn 8 cụm với 14 tháp Chăm, phân bố ở các địa phương: thành phố Quy Nhơn, thị xã An Nhơn và các huyện Tuy Phước, Tây Sơn, Phù Cát. Kiến trúc đền tháp Chăm Bình Định có quy mô lớn, còn khá nguyên vẹn, mang phong cách kiến trúc độc đáo của thời kỳ Vijaya.

Ngoài ra, còn có 3 di tích thành cổ (thành Đồ Bàn, thành Cha, thành Thị Nại), 6 di tích khu lò gốm cổ, 45 phế tích kiến trúc nằm rải rác trên địa bàn tỉnh. Trong đó, cụm tháp Dương Long được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt năm 2015, các cụm tháp còn lại xếp hạng di tích quốc gia.

Bên cạnh giá trị độc đáo của các công trình kiến trúc đền tháp, các di tích văn hóa Champa Bình Định còn có nhiều tác phẩm điêu khắc đá và điêu khắc đất nung hiếm quý. Hiện có 9 tác phẩm điêu khắc đá Bình Định được công nhận bảo vật quốc gia. Có thể nói, hệ thống di tích văn hóa Champa ở Bình Định chứa đựng những giá trị lịch sử, kiến trúc nghệ thuật rất có giá trị, là một nguồn tài nguyên du lịch di sản văn hóa mang đặc trưng vùng miền độc đáo.

Nhận thức rõ tiềm năng của du lịch văn hóa Bình Định, trong những năm qua ngành Du lịch đã phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao, triển khai các tour du lịch tham quan một số di tích tháp Chăm trên địa bàn tỉnh, tiêu biểu là tour tham quan tháp Đôi (Quy Nhơn), tháp Bánh Ít (Tuy Phước), tháp Cánh Tiên (An Nhơn), tháp Dương Long (Tây Sơn).

Thời gian qua, Sở Văn hóa và Thể thao, phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Ngoại Vụ, Đài phát thanh truyền hình Bình Định triển khai gắn mã QR thuyết minh tự động phục vụ khách tham quan các tháp Chăm trên địa bàn tỉnh, bước đầu mang lại hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, các tour du lịch đến các di sản văn hóa Champa vẫn còn nhiều tiềm năng chưa được đánh thức, cần tiếp tục quan tâm để có những phương án khai thác, phục vụ hiệu quả hơn nữa cho phát triển du lịch.

Tọa đàm “Phát huy các di tích tháp Chăm trên địa bàn tỉnh Bình Định trong phát triển du lịch” được tổ chức với sự tham gia của một số chuyên gia về lĩnh vực du lịch, những nhà quản lý tour du lịch, các công ty lữ hành để cùng nhau bàn bạc, trao đổi, đưa ra những giải pháp khả thi trong việc bảo tồn, quảng bá, phát huy giá trị di sản văn hóa Champa Bình Định. Đề xuất những giải pháp gắn kết các tour du lịch với hệ thống di tích tháp Chăm.

Tọa đàm là diễn đàn để Sở Văn hóa - Thể thao, Sở Du lịch lắng nghe, tiếp thu những ý kiến đóng góp của các chuyên gia, các nhà quản lý tour du lịch về định hướng phát huy giá trị các di tích tháp Chăm theo hướng phù hợp với xu thế phát triển của du lịch hiện nay; cũng như những giải pháp về quảng bá giá trị độc đáo của hệ thống tháp Chăm Bình Định đến du khách.

Mỹ Bình