Lạng Sơn: Phát hiện mộ táng trẻ em nằm co bó gối niên đại 11.000 năm tuổi

Văn hóa - Ngày đăng : 15:22, 07/11/2021

(TN&MT) - Di cốt được phát hiện tại Hang Dơi, xã Vũ Lễ (Bắc Sơn, Lạng Sơn), đầu quay về hướng Bắc, chân hướng Nam và mặt quay về hướng Đông.

Các nhà nghiên cứu tiến hành khai quật tại Hang Dơi.

Theo Tiến sĩ Phạm Thanh Sơn - Viện Khảo cổ học (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam), được sự đồng ý của Bộ VHTT&DL, Viện Khảo cổ học phối hợp với Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn vừa tiến hành khai quật khảo cổ tại địa điểm Hang Dơi (xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn). Và lần đầu tiên phát hiện mộ táng của trẻ em được mai táng trong tư thế nằm co bó gối. Di cốt này nằm trong tầng và thuộc nền văn hóa Bắc Sơn.

Mộ táng trẻ em chôn theo tư thế nằm co bó gối tại Hang Dơi.

Trong quá khứ, tầng văn hóa chứa di cốt đã được xác định niên đại tuyệt đối khoảng 11.000 năm cách ngày nay (chưa hiệu chỉnh). Di cốt được đặt đầu quay về hướng Bắc, chân hướng Nam và mặt quay về hướng Đông. Phần sọ đã bị mủn nát một phần. Biên mộ không được tìm thấy.

Cũng theo Tiến sĩ Sơn, hiện trạng và kích thước di cốt cho thấy, đây là mộ táng của trẻ em. Tuy nhiên, việc xác định độ tuổi trước khi mái táng sẽ cần phải được nghiên cứu thêm. Trong quá trình xử lý, xung quanh mộ có chôn theo một số mảnh tước bằng đá cuội và nanh nhím. Đáng chú ý, mộ được chôn ngay cạnh vết tích của bếp lửa.

Tiến sĩ Phạm Thanh Sơn báo cáo sơ bộ kết quả khai vật ở Hang Dơi.

Hang Dơi nằm trong dãy núi đá vôi Bắc Sơn, cách TP.Lạng Sơn hơn 100 km và đã được xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 2004. Đây là một di tích tiêu biểu của nền văn hóa Bắc Sơn.

Hang Dơi được Viện Khảo cổ học phát hiện năm 1983 và khai quật năm 1985 với tổng diện tích là 36m2, gồm 3 hố. Tổng số hiện vật phát hiện được khoảng hơn 500 bao gồm nhóm các công cụ định hình, công cụ không định hình, dấu Bắc Sơn, mảnh tước, đồ gốm và một số lượng đáng kể hiện vật không xác định. Ngoài ra, một số lượng lớn vỏ nhuyễn thể bao gồm ốc suối, ốc núi, xương răng động vật cũng được phát hiện.

Công cụ mảnh và mảnh tước lớp văn hóa được tìm thấy tại Hang Dơi.

Tiến sĩ Sơn cho biết, mục tiêu của việc khai quật Hang Dơi nhằm nghiên cứu đặc trưng và sự phát triển có tính chất sớm muộn dựa trên sưu tập hiện vật đá thu được từ hố khai quật; Lấy mẫu niên đại của tầng văn hóa giai đoạn sớm để tìm hiểu về thời điểm hình thành di chỉ và lúc di chỉ bị chiếm cư bởi cư dân tiền sử; Lấy mẫu phân tích bào tử phấn hoa và cổ từ cảm để tìm hiểu điều kiện môi trường mà cư dân Hang Dơi đã từng sinh tồn. Đồng thời làm rõ hơn vai trò của Hang Dơi trong bối cảnh các di tích văn hóa Bắc Sơn sớm ở miền Bắc Việt Nam.

Những hiện vật thu được từ quá trình khai quật sẽ được bàn giao và lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn.

Hoàng Nghĩa