Đài KTTV khu vực Đông Bắc: Vượt khó khăn, thách thức để bứt phá

Nhiều năm qua, Đài KTTV khu vực Đông Bắc đã tích cực xây dựng quy chế phối hợp, gắn kết trong mọi hoạt động: bản tin dự báo, cảnh báo cụ thể đến huyện; cảnh báo sớm điểm có nguy cơ sạt lở; úng lụt, lũ lớn trên sông; dự báo chính xác gió mùa, mưa lớn, dông, lốc, rét đậm, rét hại... phục vụ nông nghiệp; đo đạc kiểm soát xâm nhập mặn phục vụ sản xuất nông nghiệp tại các huyên ngoại thành Hải Phòng; dự báo nước biển dâng, triều cường trong bão phục vụ ứng trực bảo vệ đê điều.

Lãnh đạo Bộ TNMT, lãnh đạo TP Hải Phòng thăm và làm việc tại Đài KTTV khu vực Đông Bắc

Là một trong nhiều Đài tiên phong về lĩnh vực hiện đại hóa ngành, được Tổng cục KTTV ưu tiên trang bị 100% trạm quan trắc tự động. Trong những năm qua, Đài KTTV khu vực Đông Bắc đã đẩy mạnh công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chỉ đạo, điều hành và dự báo KTTV.

Hầu hết văn bản được triển khai thông qua email, hội thảo được thực hiện thông qua hình thức trực tuyến… Từng bước hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu KTTV tập trung để quản lý và khai thác hiệu quả các nguồn số liệu đang có trong công tác nghiệp vụ và dịch vụ KTTV. Ứng dụng thành công các phần mềm Skype và để triển khai hệ thống hội thảo trực tuyến giữa Đài khu vực với các Đài KTTV tỉnh trực thuộc. Phối hợp với Trung tâm quan trắc KTTV và Môi trường để nghiên cứu tự động hóa khâu truyền tin cho một số thiết bị quan trắc dạng số như đo mưa, đo gió…

Khai thác và ứng dụng hiệu quả các phần mền hiện có trên mạng lưới trạm, vận hành khai thác tốt hệ thống trạm quan trắc tự động thuộc dự án: “Hiện đại hóa hệ thống cảnh báo, dự báo thiên tai của Đài KTTV khu vực Đông Bắc” và Trạm ra đa Nhật Bản thuộc dự án “Tăng cường năng lực đối phó với thiên tai do biến đổi khí hậu gây ra”. Cán bộ, viên chức KTTV tham gia thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ qua các đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ và cấp cơ sở.

Năm 2019, thực hiện chỉ đạo của Tổng cục KTTV, Đài đã duy trì thực hiện vận hành, khai thác 2 dự án được chuyển giao cho Đài từ năm 2017. Đó là, Dự án ODA “Hiện đại hóa hệ thống dự báo và cảnh báo thiên tai tại Đài KTTV khu vực Đông Bắc” của Hàn Quốc và dự án “Tăng cường năng lực đối phó với thiên tai do biến đổi khí hậu gây ra” của Nhật Bản.
Trong quá trình vận hành, khai thác hiệu quả của 2 dự án, Đài luôn bám sát cùng Vụ Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế và Ban Quản lý các dự án KTTV của Tổng cục, phối hợp với các nhà thầu để khắc phục các sự cố về máy biến áp, máy phát điện, phần mềm khai thác số liệu, đường truyền đảm bảo hoạt động hiệu quả của 2 dự án trên.

Bám sát chỉ đạo của Tổng cục KTTV, nhiều năm qua công tác dự báo KTTV không ngừng nâng cao, chất lượng các bản tin dự báo và chất lượng phục vụ công tác phòng chống thiên tai ngày càng bảo đảm.

Giám đốc Đài khu vực và Giám đốc các Đài KTTV tỉnh là thành viên của Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành phố nên đã phối hợp tốt, cung cấp các bản tin thời tiết nguy hiểm, dự báo, cảnh báo các đợt không khí lạnh, rét đậm rét hại, dông, tố, lốc... bản tin dự báo bão, áp thấp nhiệt đới cũng như tình hình mưa lớn, nguy cơ sạt lở đất đá phục vụ các địa phương chủ động, hạn chế thấp nhất trong phòng tránh thiên tai, góp phần lớn trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế địa phương.

Luôn được sự quan tâm, động viên giúp đỡ và tạo điều kiện của lãnh đạo Tổng cục KTTV, sự đoàn kết thống nhất của tập thể lãnh đạo Đài, CBVC và người lao động trong Đài, trong những năm qua Đài KTTV khu vực Đông Bắc liên tục được được Đảng bộ các cơ quan TP Hải Phòng công nhận đạt danh hiệu Đảng bộ trong sạch vững mạnh. Công đoàn và Đoàn thanh niên cơ sở Đài liên tục nhiều năm được công nhận danh hiệu công đoàn và Đoàn thanh niên vững mạnh xuất sắc.

Đài khí tượng thủy văn khu vực Đông Bắc là công trình khí tượng được xây dựng sớm nhất Đông Dương.

Trong 5 năm qua, dù trong hoàn cảnh khó khăn nào, Đài vẫn hoàn thành các nhiệm vụ chính trị và chuyên môn được giao. 100% viên chức các đơn vị trực thuộc Đài đều thực hiện tốt chủ trương đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước; chấp hành nghiêm các quy định về đạo đức, văn hóa giao tiếp trong thi hành công vụ; không có viên chức nào vi phạm quy định về những việc viên chức không được làm. Đài cũng đã thực hiện tốt quy chế dân chủ trong nhiều lĩnh vực, không có đơn thư khiếu nại, tố cáo.

Ghi nhận cho những nỗ lực, cố gắng của Đài là những phần thưởng cao quý mà lãnh đạo nhà nước và Bộ TNMT trao tặng.
Chủ tịch nước tặng Huân chương lao động hạng Nhất theo Quyết định 2774/QĐ-CTN ngày 1/11/2014. Bộ TNMT tặng Cờ thi đua xuất sắc theo các Quyết định 897QĐ-BTNMT ngày 20/4/2016, Quyết định 1455/QĐ-BTNMT ngày 16/6/2017, Quyết định 1337/QĐ-BTNMT ngày 26/4/2018; Bộ TNMT cũng tặng nhiều Danh hiệu tập thể lao động xuất sắc theo các Quyết định số 554/QĐ-BTNMT ngày 30/3/2017, Quyết định 1337/QĐ-BTNMT ngày 26/4/2018, Quyết định 1203/QĐ-BTNMT ngày 16/4/2018, Quyết định 1065/QĐ-BTNMT ngày 2/5/2019...

Bên cạnh những thuận lợi, Đài cũng có một số khó khăn. Địa bàn hoạt động và quản lý rộng, trải dài trên 6 tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Giang, Bắc Ninh, Quảng Ninh và TP Hải Phòng. Là khu vực có địa hình phức tạp, nhiều trạm xa xôi biên giới, hải đảo; địa bàn khu vực luôn chịu ảnh hưởng của thời tiết cực đoan, bất thường do biến đổi khí hậu gây ra đã ảnh hưởng trực tiếp đến công tác quan trắc số liệu và dự báo KTTV của Đài.

Nguồn kinh phí thường xuyên được cấp còn thiếu nên ảnh hưởng đến việc duy tu, bảo dưỡng cơ sở nhà cửa, vật tư tại các trạm KTTV. Đặc biệt, nguồn đầu tư, sửa chữa trong các năm gần đây được cấp rất ít, nên một số công trình nhà trạm xuống cấp không có kinh phí sửa chữa.

Thiết bị phục vụ chuyên môn như máy tính cá nhân, máy in... còn thiếu, nhất là ở các Đài KTTV tỉnh và các trạm quan trắc KTTV, dẫn đến việc ứng dụng CNTT và các tiến bộ khoa học kỹ thuật còn chậm, thậm chí khó triển khai do không có đủ thiết bị cần thiết.

Chất lượng đội ngũ cán bộ còn nhiều hạn chế, nhất là ở khu vực Đài KTTV tỉnh và trạm quan trắc KTTV, dẫn đến việc triển khai nhiều nhiệm vụ còn khó khăn, đặc biệt là triển khai các nhiệm vụ ứng dụng công nghệ hiện đại, tự động hóa vào công tác điều tra cơ bản và dự báo KTTV. Điều kiện làm việc tại nhiều trạm còn gặp nhiều khó khăn.

Trong thời gian tới với tinh thần “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả bứt phá phát triển bền vững đất nước” lãnh đạo, CBVC Đài KTTV khu vực Đông Bắc tiếp tục phát huy truyền thống, đoàn kết, nâng cao năng lực công tác chuyên môn thực hiện thắng lợi nhiệm vụ Tổng cục KTTV giao.

TS. Nguyễn Vũ Thắng