Đã có án mạng trên những mảnh đất “không sổ”

Thực trạng và nguyên nhân dẫn tới tình trạng rất nhiều hộ gia đình chưa có sổ đỏ đã được Báo TN&MT đề cập trong bài viết Những người “không thích sổ đỏ”. Cũng từ đó, đã dẫn tới việc tranh chấp và xảy ra các vụ án mạng đau xót và cái giá phải trả thực sự quá đắt.

Án mạng thương tâm

Trong thời gian vừa qua, trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã xảy ra một số vụ án mạng kinh hoàng, xót xa hơn là các vụ sát hại đều là người trong một gia đình. Nguyên nhân của tình trạng này là do mâu thuẫn từ việc tranh chấp đất đai, nhiều diện tích đất vùng cao không có chủ, không cấp được bìa đỏ; một bộ phận người dân còn thiếu hiểu biết, thờ ơ với việc đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Việc người dân không có sổ đỏ đã dẫn đến tình trạng tranh chấp đất đai và xảy ra án mạng thương tâm

Sau hơn 4 năm chúng tôi trở lại Làng Cài, xã Lâm Giang, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái, tất cả mọi người vẫn cảm thấy sợ hãi khi được hỏi về vụ án mạng khiến 4 người chết do tranh chấp đất đai.

Hôm đó, vào chiều 12/8/2015, cũng do mâu thuẫn từ tranh chấp đất nương rẫy, Đặng Văn Hùng, 25 tuổi, đã sát hại 4 người trong cùng một gia đình. Bất kể ai khi nghe chuyện đều bàng hoàng, khó có thể hiểu được tại sao chỉ vì những tấc đất nương đồi chẳng mấy đáng giá nơi bìa rừng, mà hung thủ lại ra tay tàn độc đến vậy.

Vụ án mạng khiến 4 người chết do tranh chấp đất đai tại Làng Cài, xã Lâm Giang, huyện Văn Yên vào tháng 8/2015

Trong khi đó, những người làm công tác hòa giải tại cơ sở có thể đã không lường được trước sự việc và để lại hậu quả thương tâm. Mặc dù trước đó 1 tuần, chính ông Phàn Văn Chung, bố đẻ, bố vợ của các nạn nhân đã báo cho chính quyền địa phương về sự đe dọa của cha con hung thủ Đặng Văn Hùng.

Cũng tại Văn Yên (Yên Bái), ngày 28/4/2019, Nguyễn Văn Mạc, sinh năm 1968, trú tại thôn Trung Tâm, xã An Bình dùng kiếm chém gây tử vong 2 người cũng chỉ vì những tranh chấp đất đai. Vụ việc rất hiếm xảy từ trước đến nay trong cộng đồng người dân miền núi vốn chất phác, lành hiền. Những vụ án mạng liên tiếp xảy ra từ tranh chấp đất không chỉ làm rúng động dư luận, mà còn để lại sự bất an trong cộng đồng. Những mảnh đất vốn "rẻ như cho" và thực tế là người dân vùng cao cũng thường hay cho nhau đất, bỗng chốc lấy đi cả mạng sống và tình nghĩa - một cái giá thực sự quá đắt.

Những vụ án mạng nghiêm trọng liên quan đến tranh chấp đất đai trong thời gian qua ở Yên Bái cho thấy hậu quả, hệ lụy khôn lường của việc không quản lý được đất đai, nhận thức của người dân về việc cấp sổ đỏ còn hạn chế. Qua đó, trong thời gian qua, tỉnh Yên Bái đã và đang triển khai các giải pháp cụ thể để làm tốt công tác quản lý đất đai.

Các giải pháp căn cơ

Nhằm làm tốt công tác quản lý về đất đai, tỉnh Yên Bái đã và đang triển khai dự án Xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai (Dự án Tổng thể). Dự án này bao gồm: Công tác xây dựng lưới địa chính, công tác đo đạc, lập bản đồ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và công tác xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý đất đai. Dự án này sẽ triển khai tại các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh Yên Bái.

Tỉnh Yên Bái đang triển khai dự án Tổng thể sẽ giải quyết được công tác cấp sổ đỏ miễn phí cho người dân tại các huyện trên địa bàn

Theo ông Nguyễn Xuân Hà – Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai (Sở TN&MT tỉnh Yên Bái): Hiện nay dự án tổng thể đã triển khai tại TP. Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ và huyện Trạm Tấu trong năm 2020 và 2021 dự án này tiếp tục triển khai đối với các huyện còn lại.

Ông Nguyễn Xuân Hà cho rằng, việc triển khai Dự án Tổng thể sẽ giải quyết được công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc vùng cao, vùng sâu, vùng xa và tất cả các hộ sẽ được cấp giấy miễn phí.

Từ 1/1/2020, tỉnh Yên Bái đưa Văn phòng Đăng ký đất đai một cấp đi vào hoạt động sẽ phát huy hiệu quả, ổn định, dần bảo đảm tính thống nhất giữ các địa phương, thực hiện tốt chức năng đăng ký đất đai, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; xây dựng, quản lý, cập nhật, chỉnh lý thống nhất hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai; cung cấp thông tin đất đai cho tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật. Đồng thời, sẽ hỗ trợ phục vụ cơ quan chức năng làm tốt công tác quản lý trong lĩnh vực đất đai.

Cần tiếp tục rà soát các tồn tại, vướng mắc trong công tác triển khai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Bên cạnh đó, cần tiếp tục rà soát các tồn tại, vướng mắc trong công tác triển khai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Từ đó, đưa ra các giải pháp cụ thể cho từng loại đất. Thường xuyên chỉ đạo, theo dõi, cập nhật, chỉnh lý biến động đất đai ở các cấp; tổ chức thực hiện nghiêm các quy định liên quan đến thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai, kịp thời rà soát, chuẩn hóa và công bố công khai các thủ tục mới được quy định. Phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền cho người dân về tầm quan trọng của giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và những lợi ích mang lại sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Mặt khác, đẩy mạnh hơn nữa việc ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đặc biệt là công tác cải cách thủ tục hành chính ở các cấp, các ngành để rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục.

Thanh Ngà