Tết trồng cây nhớ Bác!

Sáng 11/1/1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng đồng bào Thủ đô trồng cây ở Công viên Hồ Bảy Mẫu (nay là Công viên Thống Nhất).

1. Ngay sau khi trở về nước để lãnh đạo Cách mạng Việt Nam, ngày 01 tháng 01 năm 1942, trong bài “Năm mới, công việc mới” viết cho Báo Việt Nam độc lập, số 114, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm nhận thấy tính tất yếu phải trồng cây: “Muốn ăn quả thì phải trồng cây”. Cụm từ “trồng cây” từ khi ấy liên tục được Bác nhắc tại trong nhiều bài viết, bài nói của mình.

Lý do phải trồng cây, theo Bác, trước hết là lấy gỗ làm nhà, ổn định cuộc sống. Vì thế, ngày 30/5/1959, với bút danh Trần Lực, Bác đã viết bài: “Nông dân phải trồng cây chuẩn bị làm nhà ở”, đăng trên Báo Nhân dân số 1901 có căn dặn: “Ngay từ bây giờ, đồng bào nông dân phải bắt tay vào việc chuẩn bị vật liệu làm nhà: Mỗi người (trong mỗi gia đình, tính cả già, trẻ, gái, trai) phải trồng ít nhất là 5 cây (cây xoan và các thứ cây khác có thể làm kèo, làm cột). Và mỗi gia đình phải trồng một bụi tre”.

Sau đó, ngày 28-11-1959, trên Báo Nhân Dân số 2082, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bài “Tết trồng cây”, nêu rõ mục đích trước mắt và lâu dài của việc trồng cây: “Từ năm 1960 - 1965 (là năm cuối cùng của kế hoạch 5 năm lần thứ nhất), chúng ta sẽ có 90 triệu cây, vừa cây ăn quả, cây có hoa, vừa cây làm cột nhà. Và trong mươi năm, nước ta phong cảnh sẽ ngày càng tươi đẹp hơn, khí hậu điều hòa hơn, cây gỗ đầy đủ hơn. Điều đó sẽ góp phần quan trọng vào việc cải thiện đời sống của nhân dân ta”.

Sâu xa hơn, Người cho rằng, thi đua trồng nhiều cây nhằm mục đích lớn lao đó là tạo ra giá trị vật chất và môi trường cho xã hội; bởi theo Người: “Nếu mỗi cháu thanh niên một năm trồng 3 cây, chăm sóc cho thật tốt, thì 8 triệu thanh niên miền Bắc sẽ trồng được 24 triệu cây. Năm năm liền, các cháu sẽ trồng được 120 triệu cây. Hãy tính giá rẻ mỗi cây 3 đồng thôi, sau 5 năm sức lao động của các cháu bỏ ra sẽ thu hoạch được một số tiền rất lớn là 360 triệu đồng, có thể xây dựng được 8 nhà máy cơ khí loại khá. Nếu các cháu đem 120 triệu cây ấy trồng trên đường nối liền Hà Nội - Mátxcơva thì con đường từ chủ nghĩa xã hội lên chủ nghĩa cộng sản càng thêm xanh tươi”.

Với ý nghĩa của thiết thực và lớn lao của “Tết trồng cây”, Lời kêu gọi của Bác đã được sự hưởng ứng nhiệt tình của nhân dân cả nước, trở thành một phong trào quần chúng sâu rộng, một nét đẹp trong văn hóa truyền thống Việt Nam.

Cây đa Bác trồng vào dịp Tết trồng cây đầu tiên đã tỏa bóng sum xuê.

2. Cách đây 60 năm, sáng 11/1/1960, trong không khí Tết trồng cây đầu tiên mừng Đảng, mừng Xuân sôi nổi, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng đồng bào Thủ đô đã trồng cây ở Công viên Hồ Bảy Mẫu (nay là Công viên Thống Nhất). Tại nơi đây, Bác đã tự tay cầm xẻng, xúc đất vun cho một cây đa nhỏ. Trồng cây xong, Bác nói chuyện thân mật với mọi người về lợi ích của việc trồng cây. Người nói đại ý rằng: “Mấy năm trước nơi đây còn là bãi rác, nhờ có lao động của mọi người mà nay cây đã lên xanh tốt. Ngày nghỉ, các cô, các chú dẫn con cái ra đây hóng mát, xem hoa, ngắm cây vui chơi. Đây chính là vườn hoa của các cô, các chú. Vậy chúng ta phải lao động cho thật tốt, ta làm cho ta và cho con cháu đời sau”.

Từ Tết trồng cây năm ấy, hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, hàng ngàn, hàng vạn cây xanh đã được trồng. Trong chiến tranh, rừng cháy đen vì đạn bom của giặc, rồi lại hồi sinh. Thời bình, dân ta lại cùng nhau trồng cây, gây rừng, phủ xanh đất trống, đồi trọc. Nhìn những mầm xanh bắt đầu chồi lên khi cây đã bén rễ, không ít người đã vơi bớt xót xa, khi tỷ lệ rừng tự nhiên giảm, nhưng diện tích rừng trồng đã gia tăng trong những năm gần đây. Vậy nhưng, trồng rừng đã không đơn giản, việc giữ rừng còn gian nan hơn nhiều.

Trong tâm trí của nhiều người dân sống trên mảnh đất miền Trung nắng gió, khó có thể quên được ngọn lửa bùng lên mạnh mẽ, thiêu đốt cả rừng thông đặc dụng ở khu vực xã Khánh Sơn (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An). Cùng thời điểm, vụ cháy rừng xảy ra ở huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) kéo dài suốt 3 ngày đêm làm tan hoang hàng chục ha rừng thông phòng hộ. Hàng nghìn người gồm công an, bộ đội, dân quân, kiểm lâm trắng đêm dập lửa, cứu rừng…Lửa tắt, rừng cháy, vẫn còn đây niềm hy vọng rừng sẽ lại xanh, khi đầu xuân này, người dân lại nhẩm tính trồng lại cây trên những vùng đất khô cằn…

Sáng 30/1/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát động “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ” tại tỉnh Yên Bái

3. Trong xuân mới Canh Tý 2020, “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ” tiếp tục được người đứng đầu Chính phủ phát động. Tại buổi lễ được tổ chức tại xã Việt Cường, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh mong muốn đem lại một môi trường sống xanh-sạch-đẹp cho người dân trên mọi miền của Tổ quốc và thực hiện nghiêm chủ trương không đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng kinh tế.

Do đó, Chính phủ đang cùng các địa phương trên cả nước tích cực bảo vệ và phát triển rừng, phấn đấu tốc độ che phủ rừng năm 2020 đạt 42%, kim ngạch xuất khẩu gỗ và lâm sản đạt ít nhất 12 tỷ USD năm nay và năm 2025 phấn đấu đạt 20 tỷ USD, đưa Việt Nam trở thành trung tâm hàng đầu về sản xuất, xuất khẩu gỗ và các sản phẩm từ gỗ rừng trồng có thương hiệu, có uy tín của thế giới.

Với mục tiêu thiết thực hưởng ứng “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ” trên toàn quốc và hoàn thành các mục tiêu bảo vệ phát triển rừng, Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, các bộ, ngành và các địa phương trên cả nước phát động triển khai phong trào thi đua thực hiện Tết trồng cây ngay từ những ngày đầu năm 2020, xây dựng kế hoạch hành động cụ thể thiết thực về trồng rừng, bảo vệ rừng và trồng cây phân tán để "xanh đường xanh nhà" phủ xanh đất trống đồi trọc, tạo cảnh quan môi trường xanh, “trồng cây nào tốt cây đó và phải nghiên cứu trồng cây gỗ lớn để bảo vệ tốt môi trường lâu dài và hiệu quả trong trồng rừng”.

***

Một mùa xuân mới lại bắt đầu. Người dân khắp nơi hồ hởi tham gia Tết trồng cây. Cây đã được trồng ở Đền Hùng, Phú Thọ; ở xã Kim Quan, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang…Các tỉnh Sơn La, Quảng Trị, TP. Đà Nẵng…cũng phát động Tết trồng cây. Bởi có một cây là có rừng, và rừng sẽ lên xanh, rừng giữ đất quê hương! 

Tống Minh