Quốc hội nghe về đề xuất tăng lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng/tháng

Trình bày báo cáo của Chính phủ về tình hình NSNN, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, đến nay, năm 2019 cơ bản sẽ hoàn thành toàn diện tất cả các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển KTXH, trong đó có các chỉ tiêu về tài chính, NSNN.

Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày báo cáo chiều 21/10. Ảnh: Quốc Khánh

Thu ngân sách trung ương năm thứ 2 liên tiếp vượt dự toán

Về thu NSNN, thực hiện 9 tháng đạt 77,5% dự toán, mức cao nhất so với cùng kỳ một số năm gần đây và tăng 10,1% so với cùng kỳ năm 2018. Ước thực hiện thu cả năm 2019 vượt 3,3% (46.000 tỷ đồng) so với dự toán. Thu ngân sách trung ương (NSTW) là năm thứ 2 liên tiếp vượt dự toán.

Về chi NSNN, đến hết tháng 9, chi ước đạt 63,1% dự toán. Trong đó, chi đầu tư ước đạt 44,8%, chi thường xuyên ước đạt 73,4%. Riêng giải ngân vốn đầu tư 9 tháng ước đạt 49,1% dự toán Thủ tướng giao (cùng kỳ đạt 52,5%). Quán triệt Nghị quyết của Quốc hội, chi NSNN được điều hành chặt chẽ, tiết kiệm. Ước cả năm, chi thường xuyên, chi trả nợ cơ bản đạt dự toán. Về giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản còn khó khăn, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã và đang chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương và địa phương rà soát, tháo gỡ khó khăn, kể cả cắt giảm, điều chuyển vốn, phấn đấu giải ngân hết dự toán.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách (UBTCNS) Nguyễn Đức Hải cho biết, Uỷ ban đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và sự cố gắng của cộng đồng doanh nghiệp, các tầng lớp nhân dân, sự chủ động, tích cực của ngành Tài chính, cùng với sự phối hợp có trách nhiệm cao của các cơ quan trong hệ thống chính trị đã nỗ lực cố gắng vượt qua khó khăn, thách thức để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ tài chính ngân sách trong năm 2019 đã đề ra.

Về cơ bản, UBTCNS nhất trí với báo cáo của Chính phủ, đồng thời, lưu ý một số vấn đề về sự bền vững của thu NSNN, về thu từ thuế và thu từ các khu vực kinh tế... Về chi NSNN, cơ quan thẩm tra cho rằng mặc dù Chính phủ đã nỗ lực để giảm chi thường xuyên, chú trọng công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, nâng cao hiệu quả vốn đầu tư nhưng về cơ bản, vẫn còn những tồn tại chưa được khắc phục triệt để như giải ngân vốn đầu tư rất chậm, tình trạng chuyển nguồn còn lớn…

Đối với tình hình bội chi và nợ công, UBTCNS tán thành với báo cáo của Chính phủ về đánh giá bội chi, cân đối NSNN năm 2019. Theo đó, bội chi NSNN năm 2019 ước bằng 3,4%GDP; nợ công bằng 56,1%GDP, nợ chính phủ bằng 49,2%GDP và nợ nước ngoài của quốc gia bằng 45,8%GDP, đều giảm so với dự toán; bội chi ngân sách địa phương (NSĐP) giảm so với dự toán Quốc hội quyết định (giảm 12.500 tỷ đồng). Trong thời kỳ ổn định ngân sách, 16 tỉnh, thành phố đã tự cân đối ngân sách và có điều tiết về NSTW đều có bước phát triển ổn định, một số địa phương khác cũng có số thu tăng cao, có thể phấn đấu cân đối được ngân sách trong thời kỳ ổn định tiếp theo.

Toàn cảnh phiên họp chiều 21/10. Ảnh: Quốc Khánh

Cơ bản nhất trí với đề xuất tăng lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng/tháng

Về các nội dung liên quan đến dự toán NSNN năm 2020, cơ quan thẩm tra  đề nghị đẩy mạnh hơn việc thực hiện cơ chế tự chủ để giảm chi thường xuyên, quyết liệt việc tinh giản biên chế, tiến tới trình Quốc hội quyết định tổng mức biên chế của Nhà nước trong năm dự toán.

Về nội dung cải cách tiền lương, đa số ý kiến trong Uỷ ban nhất trí với đề xuất tăng lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng/tháng. Cũng có một số ý kiến cho rằng cần cân nhắc việc tăng lương vì có thể làm cho chi NSNN mang tính chất chi tiêu dùng nhiều hơn cho chi đầu tư khi sẽ phải dùng 50% nguồn tăng thu so với dự toán của NSĐP và 40% tăng thu của NSTW cho cải cách tiền lương.

Các thành viên UBTCNS cũng tán thành với đề nghị của Chính phủ giữ mức bội chi NSNN năm 2020 là 3,44%GDP. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, cần cân nhắc dự toán bội chi NSĐP là 0,24%GDP sau khi đã tính đến yêu cầu của các địa phương trọng điểm, để dành dư địa cho NSTW phát huy vai trò chủ đạo.

Về nợ công, UBTCNS nhất trí đến hết năm 2020, dự kiến mức dư nợ công là 54,3%GDP, nợ Chính phủ là 48,5%GDP, nợ nước ngoài của quốc gia là 45,5%GDP. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ báo cáo rõ Quốc hội tại kỳ họp này về tất cả các khoản nợ của NSNN như: nợ đọng XDCB, nợ vốn ứng trước, nợ nguồn thanh toán của NSNN; đồng thời lưu ý về rủi ro thanh khoản, kỳ hạn trái phiếu, lãi suất huy động và vấn đề đảo nợ… để bảo đảm an ninh tài chính quốc gia.

Đánh giá chung về kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia 2016 – 2020, Báo cáo của Chính phủ dự ước thu NSNN từ thuế, phí, lệ phí so với tổng sản phẩm trong nước, tỷ lệ thu nội địa trong tổng thu NSNN và tỷ trọng thu NSTW gần đạt mục tiêu đề ra và chi ĐTPT nguồn NSNN giai đoạn 2016-2020 khoảng 2,15 triệu tỷ đồng. Nhiều ý kiến trong cơ quan thẩm tra cho rằng, khả năng vượt kế hoạch đầu tư nhưng không cân đối được nguồn, nên đề nghị Chính phủ có giải pháp tích cực hơn để đạt được mục tiêu tăng chi ĐTPT ở mức 28% tổng chi NSNN. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý chi ĐTPT, chấn chỉnh việc phân bổ và giao kế hoạch vốn ở các bộ, ngành, địa phương, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công có hiệu quả.

Ngoài ra, Chính phủ cũng có một số kiến nghị khác về quản lý, điều hành NSNN các năm 2019 – 2020 gồm: nguồn thực hiện cải cách tiền lương của năm 2020 và các năm tiếp theo; xác định số tăng thu thực hiện NSĐP năm 2019 và dự toán năm 2020; việc thu, nộp, sử dụng phí đường bộ thu qua đầu phương tiện ô tô;

Chính phủ cũng kiến nghị đưa vào Nghị quyết của Quốc hội nội dung: Giao Chính phủ phân bổ cụ thể trong điều hành ngân sách đối với một số khoản chi đã có cơ chế, chính sách, nhiệm vụ cụ thể nhưng chưa đủ điều kiện để phân bổ; cho phép sử dụng kinh phí sự nghiệp môi trường để thực hiện một số nội dung có tính chất đầu tư; bố trí tăng thêm 2% số bổ sung cân đối cho các địa phương trong thời kỳ ổn định ngân sách 2017-2020…  Theo UBTCNS, các kiến nghị trên là cần thiết và có cơ sở. Việc Quốc hội chấp thuận, cho phép sẽ tạo cơ sở pháp lý cho Chính phủ trong quá trình điều hành ngân sách, vì vậy  Ủy ban TCNS đồng ý với kiến nghị của Chính phủ.

Hải Ngọc