Phát tờ rơi và những giao lộ đầy rác

Cư dân đô thị ở TP.HCM nhiều năm qua quá quen với hình ảnh cả đoàn xe máy dừng chờ đèn đỏ tại các ngã ba, ngã tư, người phát tờ rơi cầm xấp giấy đi phát tận tay từng người. Tại các ngã tư Phan Văn Trị - Nguyễn Oanh (quận Gò Vấp), ngã tư Cách Mạng Tháng Tám - Nguyễn Đình Chiểu (quận 3), vòng xoay Hàng Xanh (quận Bình Thạnh), giao lộ Trường Chinh - Tây Thạnh (quận Tân Bình), ngã tư Thủ Đức (xa lộ Hà Nội, thuộc địa bàn quận 9 và Thủ Đức)…, vào đầu giờ sáng hoặc lúc tan tầm, “đội quân” tiếp thị đi thành nhóm 2-3 người, chia nhau trực chiến tại các chiều đường của nút giao thông. Hễ đèn tín hiệu giao thông nhảy sang màu đỏ, dòng ô tô, xe máy dừng lại chờ, “đội quân” này nhanh nhảu từ lề đường túa ra, len lỏi giữa dòng xe cộ để phát tờ rơi quảng cáo. Khi đèn tín hiệu giao thông chuyển sang màu xanh thì họ nhanh chóng rút lên lề đường. Sau khi nhận tờ rơi, một bộ phận người đi đường đã vứt bỏ ngay tại chỗ khiến các giao lộ ngập ngụa rác.

Những xấp tờ rơi khi được dúi vào tay người đi đường, không biết họ có xem hay không nhưng chuyện xả rác đầy đường thì thấy rất rõ. Nó vừa gây mất vẻ mỹ quan đô thị, tốn công tốn sức của những nhân viên vệ  sinh đường phố, đồng thời cũng là nguyên nhân dẫn đến những vụ va quẹt giao thông rồi xảy ra cự cãi, làm mất an ninh trật tự phố phường. Chị Thanh Tâm (ngụ phường 1, quận Gò Vấp) thường đi làm bằng xe gắn máy, hàng ngày chứng kiến cảnh phát tờ rơi vô tội vạ ở các quận, bức xúc cho hay: “Tôi có ấn tượng xấu đối với hình thức phát tờ rơi quảng cáo ngay các chốt đèn giao thông. Chính hành vi này đã khiến cho không ít người đi đường cảm thấy mệt mỏi khi dừng xe chờ đèn đỏ. Hoặc cũng có khi tôi đang chạy xe trên đường, bỗng nhiên bị dúi vào tay một tờ rơi quảng cáo. Người đi đường miễn cưỡng nhận, sau đó lại vứt ngay khi xe chạy. Và thế là tờ rơi quảng cáo lại vương vãi dưới mặt đường tạo nên một hình ảnh không đẹp mắt, gây mất vẻ mỹ quan, gây ô nhiễm môi trường”.

Không chỉ tờ rơi xả xuống đường phố, theo ghi nhận của chúng tôi, tại các tuyến đường Lê Đức Thọ, Lê Văn Thọ (quận Gò Vấp), Lê Quang Định (quận Bình Thạnh)…, những hàng cột điện, gốc cây ven đường đều bị treo, dán kín các mẩu quảng cáo tuyển dụng, bán đất, cho vay, khoan cắt bê tông, dịch vụ chuyển nhà. Hay trên toàn bộ trụ cầu vượt trên tuyến đường mẫu Phạm Văn Đồng (thuộc địa bàn các quận Gò Vấp, Phú Nhuận) đã bị biến thành điểm dán tờ rơi quảng cáo tùy tiện. Nội dung quảng cáo hỗn tạp, từ việc cho vay, bán đất, dạy kèm, đến cầm cố tài sản. Con đường được xây dựng hiện đại, khang trang bỗng chốc trở nên nhếch nhác. Đi dọc các vỉa hè ở khắp các quận, huyện, khách bộ hành sẽ bắt gặp những bức tường bị trét lên nhan nhản các kiểu tờ rơi. Điều đáng nói ở đây là ý thức của người dân. Mặc dù đã có những bảng tin được bố trí riêng cho mục đích dán tờ rơi, nhưng hầu như chỗ nào cũng thấy hiện tượng này.

Nghị định 28/2017/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 158/2013/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo, có hiệu lực từ ngày 5/5/2017. Theo đó, người có sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ quảng cáo bằng cách treo, đặt, dán, vẽ quảng cáo trên cột điện, trụ điện, cột tín hiệu giao thông và cây xanh nơi công cộng sẽ bị phạt 5-10 triệu đồng (mức phạt trước đây là 1-2 triệu đồng). Người có sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được quảng cáo trên tờ rơi làm ảnh hưởng mỹ quan, trật tự an toàn giao thông, xã hội sẽ bị phạt tiền 5-10 triệu đồng. Nghị định 28/2017/NĐ-CP cũng đưa ra mức phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền 200.000 - 500.000 đồng đối với hành vi phát tờ rơi quảng cáo làm ảnh hưởng mỹ quan, trật tự an toàn giao thông, xã hội. Quy định rõ ràng như vậy nhưng những năm qua, hiếm có cơ quan chức năng nào xử phạt nên những hành vi vi phạm cứ thế liên tục tiếp diễn.