Hà Nội: Hàng trăm hộ dân bị 'giam lỏng' vì dự án quy hoạch bất khả thi?

Mòn mỏi chờ xác nhận “chủ quyền”

Báo Tài nguyên và Môi trường nhận được đơn kêu cứu khẩn cấp của các hộ dân tại thôn Thượng, xã Mễ Trì, huyện Từ Liêm (TP. Hà Nội), nay thuộc Tổ dân phố số 1, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội về đề xuất thu hồi đất của UBND quận Nam Từ Liêm.

Theo nội dung đơn kêu cứu, hiện nay, Tổ dân phố số 1, phường Mễ Trì có khoảng 200 hộ gia đình sinh sống ổn định từ những năm 1980 đến nay. Trong đó, đa số là đất do Nhà nước giao, đất ông cha để lại cho con cháu, số còn lại do nhận chuyển nhượng của người trong thôn.

Về hiện trạng sử dụng đất hiện nay, đại đa số các hộ dân sinh sống ổn định hàng chục năm và không còn chỗ ở nào khác. Trên đất đã xây dựng nhà 3,4 tầng và nhà cấp 4, tất cả đều đã kê khai và hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ thuế đất ở với Nhà nước.

Khoảng 200 hộ dân sinh sống ổn định tổ dân phố số 1, phường Mễ Trì từ những năm 1980 đến nay vẫn chưa được cấp sổ đỏ.

“Qua nghiên cứu chính sách của Nhà nước và UBND TP. Hà Nội tại Luật Đất đai năm 2013; Quyết định số 12/2017/QĐ-UBND của UBND TP. Hà Nội ban hành Quy định về đăng ký đất đai, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất…, đối chiếu với các quy định trên, các hộ dân chúng tôi thấy rằng mình đủ điều kiện được xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở theo quy định”, nội dung đơn kêu cứu nêu rõ.

Bên cạnh đó, theo thông tin các hộ dân cung cấp, tại thời điểm nghiên cứu quy hoạch phân khu đô thị H2-2 các sở ngành của UBND TP. Hà Nội chưa khảo sát hiện trạng đất ở trong làng xóm đã tồn tại từ những năm 1980 cũng như không lấy ý kiến của người dân đang sinh sống tại phạm vi lập quy hoạch để đảm bảo đồ án quy hoạch sau khi phê duyệt có tính khả thi.

“Vì vậy, việc người dân chúng tôi không thể thực hiện xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở cũng như làm các thủ tục với chính quyền địa phương dể xin phép xây dựng nhà ở vì không phù hợp với quy hoạch đã được UBND TP phê duyệt”, theo đơn kêu cứu của người dân.

Công văn của UBND quận Nam Từ Liêm gửi Sở TN&MT TP. Hà Nội.

Theo tìm hiểu của PV Báo Tài nguyên và Môi trường, liên quan đến sự việc này, UBND quận Nam Từ Liêm đã có Công văn số 1998/UBND-TNMT gửi Sở TN&MT TP. Hà Nội cho rằng: “Theo quy hoạch phân khu đô thị H2-2, tỷ lệ 1/2.000 đã được UBND thành phố phê duyệt tại Quyết định số 6631/QĐ-UBND ngày 02/12/2015 khu đất trên có một phần nằm trong phạm vi mở rộng đường Lương Thế Vinh hiện có, phần diện tích còn lại nằm trong ô đất có chức năng đất công cộng thành phố. Mặt khác theo bản đồ quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 quận Nam Từ Liêm được UBND thành phố phê duyệt tại quyết định số 3733/QĐ-UBND ngày 11/7/2014 khu vực trên dự kiến quy hoạch mở rộng đường Lương Thế Vinh và đất phi nông nghiệp khác. Như vậy, theo quy hoạch khu đất trên toàn bộ diện tích không phù hợp quy hoạch đất ở.

Căn cứ theo khoản 5 Điều 20 Quyết định số 37/QĐ-UBND ngày 18/12/2015 của UBND thành phố Hà Nội quy định: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất do UBND cấp xã, Hợp tác xã, thôn giao làm nhà ở không đúng thẩm quyền trước ngày 01/7/2014, nếu không phù hợp với quy hoạch khu dân cư thì không được công nhận quyền sử dụng đất,  không cấp giấy chứng nhận, nhưng được tạm thời sử dụng đất theo hiện trạng cho đến khi Nhà nước thu hồi đất và phải kê khai đăng ký đất đai theo quy định, UBND các quận, huyện, thị xã có trách nhiệm lập hồ sơ cho các hộ gia đình, cá nhân thuê đất để sử dụng tạm thời theo hiện trạng; thời hạn thuê đất là hàng năm”.

Phường đề nghị cấp sổ đỏ, quận đòi thu hồi đất

Trong khi đó, liên quan đến khu đất này, UBND phường Mễ Trì đã có Báo cáo số 2260/BC-UBND gửi các sở ngành TP. Hà Nội và UBND quận Nam Từ Liêm đã nêu rõ nguồn gốc, quá trình và hiện trạng sử dụng đất tại khu đất nằm trên đường Lương Thế Vinh, phường Mễ Trì được Phường Mễ Trì.

Theo đó, UBND phường Mễ Trì xác định, khu vực giáp đường Lương Thế Vinh, phường Mễ Trì có nguồn gốc là đất dịch vụ do UBND xã Mễ Trì giao trái thẩm quyền cho 22 hộ từ khoảng năm 1987 đến trước năm 1994 làm đất dịch vụ (giao đất có thu tiền sử dụng đất) trong đó có 01 trường hợp của hộ gia đình ông Nguyễn Văn Hồng đã tự sử dụng làm nhà ở từ năm 1982; theo bản đồ đo đạc năm 1994 xã Mễ Trì và Sổ mục kê ruộng đất 1994, vị trí khu đất trên nằm trên tờ bản đồ số 42, tỷ lệ 1/500 đo đạc năm 1994 xã Mễ Trì, sổ mục kê ghi loại đất thổ cư. Ngay sau khi được giao đất năm 1987 các hộ làm nhà ở ổn định cho đến nay.

Phường Mễ Trì đề nghị cấp sổ đỏ và giấy xác nhận đăng ký đất đai cho các hộ dân.

Báo cáo của UBND phường Mễ Trì cũng nêu, theo nội dung đơn kiến nghị của các hộ kèm theo Giấy mời của Sở tài nguyên và Môi trường, vị trí khu đất còn lại các hộ đang sử dụng làm nhà ở có nguồn gốc là đất nông nghiệp giao theo NĐ 64/CP cho các hộ xã viên của HTX 1.5 Mễ Trì Thượng đã được UBND huyện Từ Liêm cấp GCNQSD đất nông nghiệp thuộc tờ bản đồ số 33. Tỷ lệ 1/1000 đo đạc năm 1994 xã Mễ Trì

Quá trình, hiện trạng sử dụng đất khu vực giáp đường Lương Thế Vinh: Từ thời điểm được giao đất các hộ đã làm nhà cấp 4 sau đó có mua bán, chuyển nhượng nhưng không thông qua chính quyền địa phương, đến nay có khoảng 30 hộ đang sinh sống, hiện trạng có 23 nhà kiên cố từ 02 – 04 tầng và 07 nhà cấp 4, hàng năm các trường hợp này vẫn thực hiện việc nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.

Khu vực đất nông nghiệp: Từ năm 2001, 2002 các hộ đã tự mua bán chuyển nhượng sau đó đã xây dựng nhà cấp 4 trái phép để ở đến nay, tổng diện tích khu vực trên khoảng 1.5 ha hiện có khoảng 131 hộ đang sử dụng, năm 2012 Tổ công tác quản lý đất đai trật tự xây dựng UBND xã Mễ Trì đã lập Biên bản và ban hành Quyết định xử lý cưỡng chế khắc phục hậu quả nhưng chưa thực hiện do các hộ dân có đơn khiếu nại.

Hàng trăm hộ dân chưa được cấp sổ đỏ vì... vướng quy hoạch.

Từ các căn cứ trên, UBND phường Mễ Trì kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 30 hộ đang sử dụng đất giáp đường Lương Thế Vinh và cấp Giấy xác nhận đăng ký đất đai cho 131 hộ đang sử dụng đất nông nghiệp giao theo Nghị định 64/CP đã chuyển sang làm nhà ở.

Theo tìm hiểu, hàng trăm hộ dân tại Tổ dân phố số 1, phường Mễ Trì đã sinh sống ổn định và tất cả đều đã kê khai, hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ thuế đất ở với Nhà nước và chính UBND quận Nam Từ Liêm trong văn bản số 822/UBND-QLĐT gửi UBND TP. Hà Nội ngày 20-5-2016 cũng thừa nhận “Hiện các hộ dân đang sinh sống ổn định. Công tác giải phóng mặt bằng rất khó khăn…”.

Tuy nhiên, liên tiếp trong giai đoạn từ năm 2011 đến 2016, UBND quận Nam Từ có văn bản gửi thành phố đề nghị thu hồi diện tích đất mà gần 200 hộ dân đang sinh sống để giao cho doanh nghiệp.

Cụ thể, tháng 4/2011, lúc đó là huyện Từ Liêm đề nghị thành phố giao lại khu đất để một doanh nghiệp xây dựng dự án “Tổ hợp trụ sở làm việc và văn phòng cho thuê”. Đến tháng 4/2013, UBND huyện Từ Liêm tiếp tục có báo cáo gửi UBND TP về việc triển khai thực hiện lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án.

Từ thời điểm đó đến nay, UBND huyện Từ Liêm (nay là UBND quận Nam Từ Liêm) vẫn không được thành phố chấp thuận về những nội dung đề xuất trong báo cáo nên chưa thể triển khai thực hiện các bước tiếp theo.

Báo TN&MT sẽ tiếp tục thông tin.

Doãn Hưng