Vụ tranh chấp đất tại phường Nghĩa Lộ (TP Quảng Ngãi): Cần công tâm!

Dư luận đặt câu hỏi, liệu đối với công trình nhà dân thì có triển khai xây dựng trên đất trồng cây lâu hàng năm như vậy không?

Chủ đất chưa đồng thuận

Báo Điện tử TN&MT ngày 24/4/2017 có bài “Quảng Ngãi: Công trình không phép xây dựng trên đất “trái phép’” với nội dung theo đơn của bà Trần Thị Ngọc Anh trình bày. Trước năm 1975, ông bà của bà Trần Thị Ngọc Anh có khai hoang 2 thửa đất 1951 và 1952 thuộc tờ bản đồ của pháp lập năm 1935 với diện tích 1 mẫu 9 sào ở xã Nghĩa Lộ (nay là Tổ dân phố 16, phường Nghĩa Lộ, TP. Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) do ông Trần Quang Hiển (Trưởng tộc Trần) quản lý. Sau khi ông Hiển chết có để lại toàn bộ diện tích đất trên cho con trai là Trần Quang Vinh tiếp tục quản lý khai thác.

Năm 1975, do cuộc sống khó khăn nên gia đình ông Trần Quang Vinh phải đi làm ăn xa (tại xã Phước Thái, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai). Trước lúc đi (ngày 15/2/1975), ông Vinh có viết giấy ủy quyền giao toàn bộ diện tích 2 thửa đất 1951 và 1952 cho ông Trần Ngọc Ân (ông Ân là em con nhà chú ruột với ông Vinh) quản lý, sử dụng và lo thờ cúng ông bà.

Lấy cớ chủ đất là ông Trần Quang Vinh đã bỏ đi, không tiếp tục khai thác nên tháng 4/1977, Nông hội xã Nghĩa Lộ ra “lệnh miệng” và cho người đến chặt phá cây cối, mía của ông Ân để lấy đất giao cho một số hội viên nông dân trong xã canh tác. Theo lời bà Anh kể lại, từ khi ông Vinh đi làm ăn xa, ủy quyền cho bố bà là ông Trần Ngọc Ân tiếp quản, canh thác trên đất và lo thờ cúng ông bà, chăm nom mồ mả của ông bà đang được chôn cất trên thửa đất trên (hiện tại mồ mả vẫn còn trên đất là bằng chứng không thể chối cải về nguồn gốc đất là di sản thừa kế của gia đình bà Anh).

Khi thanh kiểm tra về nguồn gốc đất tại sao bỏ qua chi tiết về hàng chục ngôi mộ của gia đình bà Anh đang tồn tại trên thửa đất này

“Nếu chính quyền nói gia đình tôi bỏ đất không canh tác trong thời gian dài, lấy lý do đó để lấy đất giao cho Nông hội xã Nghĩa Lộ quản lý, khai thác là không đúng. Vì trong suốt khoảng thời gian được ông Vinh ủy quyền quản lý, gia đình tôi vẫn luôn trồng cây, canh tác trên mảnh đất trên, có những thời điểm hoa màu không hiệu quả thì gia đình vẫn trồng chuối, cau … ngoài ra hằng năm có ít nhất 2 lần gia đình chúng tôi tổ chức đi tảo mộ, dọn vệ sinh cây cỏ cho mộ vào dịp chạp mả và cuối năm” bà Anh phân trần.

Mặc dù chưa một lần được cơ quan chức năng giải thích, giải quyết để gia đình bà Anh được tâm phục, khẩu phục (gia đình vẫn đang gửi đơn cầu cứu khắp nơi), nhưng công trình Trung tâm Văn hóa – thể thao phường Nghĩa Lộ và điểm sinh hoạt Văn hóa liên tổ 15+16 phường Nghĩa Lộ do UBND phường Nghĩa Lộ làm chủ đầu tư vẫn được triển khai xây dựng trên mảnh đất đang tranh chấp này.

Trước đó, tại công văn số1594/STNMT-QLĐĐ ngày 16/6/2016 của Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi gửi cho UBND TP. Quảng Ngãi về việc điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dựng đất năm 2016 đối với công trình: Trung tâm Văn hóa – Thể thao và điểm sinh hoạt Văn hóa liên tổ 15 – 16 phường Nghĩa Lộ, TP. Quảng Ngãi: Với nguyên nhân đang xử lý đơn đề của bà Trần thị Ngọc Anh gởi cho UBND tỉnh Quảng Ngãi về thửa đất trên nên Sở TN&MT tạm thời chưa tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh, bổ sung quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dựng đất năm 2016 đối với công trình: Trung tâm Văn hóa – Thể thao và điểm sinh hoạt Văn hóa liên tổ 15 – 16 phường Nghĩa Lộ, TP Quảng Ngãi; đồng thời chuyển trả lại hồ sơ cho TP. Quảng Ngãi. Đề nghị UBND TP. Quảng Ngãi chủ động tìm vị trí mới để xây dựng Trung tâm Văn hóa – Thể thao và điểm sinh hoạt Văn hóa liên tổ 15 – 16 phường Nghĩa Lộ, TP. Quảng Ngãi.  

Chưa giải quyết dứt điểm tranh chấp nhưng công trình vẫn triển khai khi vừa có quyết định chuyển mục đích đất hôm 19/4. Ảnh chụp công trình thi công ngày 26/5

Chủ đầu tư “cầm đèn chạy trước ô tô”

Được biết, công trình khởi công vào ngày 13/3 do Liên danh Công ty TNHH MTV Khánh Linh và Công ty TNHH MTV An Thọ phụ trách thi công và giao Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Quảng Ngãi làm tư vấn giám sát, đến nay 13/4 thì dừng thi công vì khi gia đình bà Anh yêu cầu cho xem giấy tờ thì chủ đầu tư không đưa ra được Quyết định chuyển đổi mục đích đất tại thửa đất trên.

Sau khi làm việc với ông Bùi Diệu- Chủ tịch UBND phường Nghĩa lộ (chủ đầu tư 2 công trình trên), được biết tại thời điểm xây dựng công trình thì đất đó vẫn chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng đất. Điều khó hiểu, để thực hiện các bước tiếp theo của dự án thì thủ tục đầu tiên phải hoàn tất là giấy tờ liên quan đến thửa đất phục vụ dự án. Trong khi đất đang tranh chấp, chưa hoàn tất thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, vậy mà một loạt các bước tiếp theo của dự án đã được các cấp thẩm quyền thông qua như: Quyết định số 3605/QĐ-UBND ngày 17/9/2015 về việc phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng công trình: Điểm sinh hoạt văn hóa liên tổ 15 – 16, phường Nghĩa Lộ; Quyết định 3997/QĐ-UBND ngày 16/10/2015 về việc phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng công trình: Trung tâm Văn hóa – Thể Thao phường nghĩa Lộ; Quyết định số 4306/QĐ-UBND ngày 30/10/2015 về việc phê duyệt Báo cáo Kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình: Điểm sinh hoạt văn hóa liên tổ 15 – 16, phường Nghĩa Lộ với tổng mức đầu tư 350 triệu đồng; Quyết định số 4307/QĐ-UBND ngày 30/10/2015 về việc phê duyệt Báo cáo Kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình: Trung tâm Văn hóa – Thể Thao phường Nghĩa Lộ với tổng mức đầu tư 3,45 tỷ đồng.

UBND TP. Quảng Ngãi phê duyệt Kế hoạch lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu đối với công trình: Điểm sinh hoạt văn hóa liên tổ 15 – 16, phường Nghĩa Lộ tại Quyết định 2804 ngày 05/5/2016 thì cùng ngày, UBND phường Nghĩa Lộ là chủ đầu tư công trình ra Quyết định số 80/QĐ-UBND về việc phê duyệt đơn vị nhận thầu thi công cho công trình này là Công ty TNHH MTV xây dựng An Khang với giá 311,2 triệu đồng.

Trước việc xây dựng công trình: Điểm sinh hoạt văn hóa liên tổ 15 – 16, phường Nghĩa Lộ và công trình: Trung tâm Văn hóa – Thể Thao phường Nghĩa Lộ gia đình bà Trần Thị Ngọc Anh đưa đơn khắp nơi, với mong muốn các cấp thẩm quyền có một quyết định công tâm

Đối với công trình: Trung tâm Văn hóa – Thể Thao phường Nghĩa Lộ được UBND TP. Quảng Ngãi phê duyệt Kế hoạch lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước đối với gói thầu số 4 (thi công xây dựng công trình + nhà tạm), các gói thầu còn lại theo hình thức chỉ định thầu. Ngày 25/7/2016 UBND phường Nghĩa Lộ đã ra Quyết định số 137/QĐ-UBND về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói 04 đối với Liên danh Công ty TNHH MTV Khánh Linh và Công ty TNHH MTV An Thọ với giá trúng thầu là 3.050.966.000 đồng.

Mọi thủ tục cơ bản về 2 công trình xem như đã được các cấp thẩm quyền phê duyệt thông qua, nhưng mãi sau hơn 3 tháng UBND tỉnh Quảng Ngãi mới có công văn số 6213/UBND-NNTN ngày 31/10/2016 thống nhất điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch sử dụng đất từ đất ở đô thị sang đất phát triển hạ tầng (đất cơ sở văn hóa và đất cơ sở thể dục – thể thao) trong Quy hoạch sử dựng đất của thành phố Quảng Ngãi, giai đoạn 2016 – 2020, cụ thể: Tổng diện tích 2.737,7 m2 trong đó, diện tích xây dựng Điểm sinh hoạt văn hóa liên tổ 15 – 16, phường Nghĩa Lộ với 466,3 m2; diện tích phục vụ xây Trung tâm Văn hóa – Thể Thao phường Nghĩa Lộ là 2.271,4 m2 (thực tế tổng diện tích 2.737,7 m2 trên chưa được chuyển đổi mục đích thành đất ở đô thị).

Để hợp pháp hóa về thủ tục pháp lý của 2 dự án trên, UBND phường Nghĩa Lộ đã có đơn xin giao đất và tờ trình số 05/TTr-UBND ngày 08/02/2017 gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc thu hồi, chuyển mục đích, giao đất cho UBND phường Nghĩa Lộ để xây dựng công trình: Trung tâm Văn hóa Thể dục thể thao phường Nghĩa Lộ. Trên cơ sở công văn số 1094/UBND ngày 09/3/2017 của UBND TP. Quảng Ngãi đề nghị nội dung như trên, ngày 14/4/2017 Sở TN&MT đã có tờ trình số 1479/TTr-STNMT gửi UBND tỉnh về việc chuyển mục đích…. sau 3 ngày làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Đặng Văn Minh đã ký ban hành Quyết định số 275/QĐ-UBND ngày 19/4/2017 về việc chuyển mục đích sử dụng đất 2.272,4 m2 thuộc thửa số 199, tờ bản đồ địa chính số 29, phường Nghĩa Lộ từ đất trồng cây hàng năm của UBND phường Nghĩa Lộ, TP. Quảng Ngãi sang đất xây dựng cơ sở thể thao để xây dựng….

Công văn số 274/TDTW ngày 12/5 của Ban tiếp công dân Trung ương gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi để kiểm tra, rà soát trả lời công dân

Cuối cùng mọi thủ tục pháp lý cần phải thực hiện đầu tiên để có cơ sở triển khai các bước tiếp theo cũng đuổi theo kịp tiến độ thi công của 2 công trình “cầm đèn chạy trước ô tô” trên. Trong những buổi làm việc với ông Bùi Diệu, Chủ tịch UBND phường Nghĩa Lộ (chủ đầu tư dự án) đều được giải thích về nguồn gốc đất: Đã được thu hồi của ông Trần Ngọc Ân tại Quyết định 156/QĐ-UB ngày 15/10/1994 và giao cho phường Nghĩa Lộ quản lý.

Tại buổi làm việc với Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi, một cán bộ phụ trách vụ việc này cho biết, Quyết định 156 thu hồi 2.900 m2 đất của thửa số 874 là không đúng số thửa đất của ông Ân. Tại thời điểm khởi công dự án, thửa đất trên chưa được UBND tỉnh Quảng Ngãi thống nhất điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch sử dụng đất. Ngoài ra, lúc triển khai thi công, thửa đất vẫn còn là đất trồng cây hàng năm.

Mới đây, ngày 12/5, Ban tiếp công dân Trung ương có văn bản số 274/TDTW gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi để kiểm tra, rà soát trả lời công dân

Để tìm hiểu thêm tính pháp lý về vụ việc này, chúng tôi có buổi làm việc với luật sư Trương Công Nguyễn Anh Phiệt (Trưởng VP Luật sư Phiệt và cộng sự), ông Phiệt phân tích, Quyết định số 156/QĐ-UB ngày 15/10/1994 về việc xử lý tranh chấp đất của ông Trần Ngọc Ân nhưng nội dung bên trong lại là thu hồi toàn bộ diện tích đất 2.900m2 thửa 874, tờ bản đồ số 1 là không đúng. Thứ 1: thửa đất 874, tờ bản đồ số 1 được thu hồi trong Quyết định 156 nằm ở vị trí khác, không phải hai thửa 1951, 1952 của ông Ân. Thứ 2: Không phù hợp tính pháp lý về văn bản, quyết định giải quyết đơn thư khiếu kiện của ông Ân mà trong nội dung lại thu hồi đất của ông Ân. Thứ 3: Hai thửa đất 1951 và 1952 là di sản thừa kế phải được chia theo hàng thừa kế theo quy định của pháp luật. Ông Ân chỉ là người được ông Vinh ủy quyền quản lý nên việc ra Quyết định thu hồi đất đối với ông Trần Ngọc Ân là không đúng chủ quyền thửa đất.

Vụ việc tranh chấp đã kéo dài qua mấy đời, gia đình bà Anh rất mong các cấp chính quyền sớm làm rõ về nguồn gốc đất thật sự của hai thửa đất trên, sớm trả lại sự công bằng cho gia đình bà Anh.

Bài & ảnh:Võ Hà