Dự án 280 triệu USD 'lách' ĐTM: Phớt lờ các quy định, DN khởi công khi chưa có ĐTM
Bạn đọc - Pháp luật - Ngày đăng : 00:00, 09/03/2017
(TN&MT) - Không Giấy phép xây dựng, không Giấy chứng nhận đăng ký Doanh nghiệp, không có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt nhưng Công ty TNHH...
(TN&MT) – Một Doanh nghiệp tới từ Trung Quốc thuê gần 100ha đất trong KCN Quang Châu (Việt Yên – Bắc Giang) để sản xuất thanh Silic đơn tinh thể, tấm silic đơn tinh thể và đa tinh thể, tấm pin mặt trời với tổng vốn đầu tư là 6.235,6 tỷ đồng tương đương 280 triệu USD (trong đó vốn góp để thực hiện Dự án 1.247,12 tỷ đồng tương đương 56 triệu USD) nhưng khởi công xây dựng trước cả khi có Giấy phép xây dựng, Giấy chứng nhận ĐKKD và Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) được phê duyệt.
 |
| Công văn của Cục thẩm định và đánh giá tác động môi trường đề nghị Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang báo cáo bằng Văn bản hiện trạng Dự án trước ngày 03/3/2017 nhưng tới nay vẫn chưa nhận được |
Ngang nhiên vi phạm
Trước khi về nghỉ hưu 1 ngày, Cục trưởng Cục thẩm định và đánh giá tác động môi trường (Cục thẩm định ĐTM) là ông Đặng Văn Lợi đã ký công văn số 275/TĐ – ĐMC, ngày 28/2/2017 về việc đề nghị phối hợp trong công tác thẩm định đánh giá tác động môi trường của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam.
Theo đó, Cục thẩm định ĐTM nhận được hồ sơ đề nghị thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam (phiếu tiếp nhận hồ sơ ĐTM của Doanh nghiệp tại VP tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính của Bộ TN&MT được ghi ngày 20/2/2017 - PV). Tuy nhiên, trong khi Cục thẩm định đang xem xét, cân nhắc Dự án có thuộc đối tượng lập ĐTM hay không thì được biết ngày 27/11/2016, Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam đã tiến hành “Khởi công dự án Nhà máy Ja Solar Việt Nam tại khu công nghiệp Quang Châu”.
Do vậy, để có sơ sở, căn cứ cho việc xem xét thẩm định, phê duyệt báo cáo ĐTM cho dự án, Cục thẩm định ĐTM đề nghị Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang kiểm tra và cung cấp bằng văn bản hiện trạng Dự án này về Cục thẩm định ĐTM trước ngày 3/3/2017 để trình lãnh đạo Bộ TN&MT xem xét, giải quyết.
Trao đổi với PV Báo TN&MT về việc này, ông Đặng Văn Lợi (nguyên Cục trưởng Cục thẩm định ĐTM) cho biết: Chúng tôi mới đang xem hồ sơ, còn chưa lập Hội đồng Thẩm định mà họ khởi công xây dựng Dự án như vậy là “làm tắt”. Chính vì vậy, Cục thẩm định ĐTM mới đề nghị Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang báo cáo hiện trạng Dự án, nếu thực sự họ khởi công xây dựng khi chưa có đánh giá ĐTM là vi phạm các quy định của pháp luật.
Ngoài ra, trong quá trình tìm hiểu về Dự án này của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam. Phóng viên đã phát hiện ra những lỗ hổng và dấu hiệu cố ý làm trái trong công tác quản lý, điều hành của một số cơ quan chức năng tại Bắc Giang.
 |
| Khởi công từ ngày 27/11/2016 nhưng phải tới ngày 21/2/2017, Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam mới được BQL các KCN tỉnh Bắc Giang cấp GPXD |
Cụ thể, ngày 27/11/2016, tại Khu Công nghiệp Quang Châu - Việt Yên (Bắc Giang) đã diễn ra lễ khởi công Dự án đầu tư nhà máy JA Solar Việt Nam. Tham dự buổi lễ này có ông Bùi Văn Hải - Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bắc Giang, ông Nguyễn Văn Linh - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, ông Lại Thanh Sơn - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Giang và lãnh đạo một số sở, ngành trong tỉnh.
Tuy nhiên, điều trớ trêu là phải tới ngày 31/12/2016 (sau hơn 1 tháng khởi công Dự án), Công ty TNHH Ja Solar mới được Sở KHĐT Bắc Giang cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu với mã số 2400807049 do ông Nguyễn Duy Nam, Trưởng phòng đăng ký kinh doanh (Sở Kế hoạch và đầu tư tỉnh Bắc Giang) ký cấp, Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam do ông Zang Wenchao, quốc tịch Trung Quốc làm Tổng giám đốc có vốn điều lệ 56 triệu USD.
Dự án này còn bất chấp pháp luật khi khởi công mà chưa hề được cấp phép xây dựng. Cụ thể, phải gần 3 tháng tính từ ngày khởi công cho đến ngày 21/2/2017, Dự án sản xuất tấm silic và lắp ráp tấm pin năng lượng mặt trời của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam mới được Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Giang cấp Giấy phép xây dựng do ông Trần Vũ Thông, Phó BQL các KCN tỉnh Bắc Giang ký.
Biết sai nhưng vẫn cho làm?
Để làm rõ những thông tin về việc khởi công và cấp phép xây dựng trước khi có ĐTM, PV đã có mặt tại công trường xây dựng của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam tại KCN Quang Châu và ghi nhận đại công trường xây dựng vẫn đang náo nhiệt với một lượng công nhân cùng thiết bị kèm theo.
 |
| Đến ngày 31/12/2016, Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam mới được Sở KHĐT tỉnh Bắc Giang cấp Giấy đăng ký Doanh nghiệp lần đầu nhưng Dự án đã khởi công xây dựng Dự án từ 27/11/2016 |
Tiếp PV tại trụ sở BQL các KCN tỉnh Bắc Giang là ông Trần Vũ Thông – Phó BQL, người ký cấp GPXD cho Dự án này của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam. Ông Thông thừa nhận việc khởi công trước khi cấp phép xây dựng là có thật. Nhưng đây là tạo điều kiện cho Doanh nghiệp họ làm trước vì họ cam kết sẽ hoàn thiện ĐTM. Dự án này họ làm hệ thống nhà máy xử lý nước thải riêng, sau đó xả ra đâu thì phải được Bộ TN&MT cho phép.
Còn ông Nguyễn Anh Quyền - Trưởng ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang khi trao đổi qua điện thoại cũng xác nhận với PV rằng: “Chính chúng tôi cũng không muốn dự án này khởi công khi chưa hề có ĐTM”.
Liên quan tới việc này, PV đã tìm gặp ông Lê Hồng Sơn – Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang nhưng ông Sơn từ chối làm việc với lí do “rất bận” và đề nghị PV đặt lịch làm việc. Còn bà Đoàn Thị Trinh, CVP Sở TN&MT cho biết mặc dù Cục thẩm định ĐTM đề nghị cung cấp bằng Văn bản hiện trạng của Dự án trước ngày 03/3 nhưng tới giờ này vẫn chưa có báo cáo của Sở TN&MT cho Cục thẩm định ĐTM.
Trao đổi với PV Báo TN&MT, Luật sư Nguyễn Văn Kiệm (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: Theo Luật Bảo vệ Môi trường và Nghị định số 18/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 2 năm 2015 của Chính phủ quy định về quy hoạch bảo vệ môi trường, đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường và kế hoạch bảo vệ môi trường quy định rõ: “Việc đánh giá tác động môi trường phải thực hiện trong giai đoạn chuẩn bị dự án”
 |
| Bất chấp các quy định pháp luật, Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam vẫn ngang nhiên tiến hành khởi công xây dựng |
Hơn nữa, tại khoản 1, Điều 18, Luật Bảo vệ Môi trường quy định “Đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường gồm: Dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; Dự án có sử dụng đất của khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia, khu di tích lịch sử - văn hóa, khu di sản thế giới, khu dự trữ sinh quyển, khu danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng; Dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường.
Chính vì vậy, trước khi triển khai thực hiện Dự án, Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, cụ thể là Bộ TN&MT và phải tiếp thu các ý kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các Bộ, ngành liên quan - Luật sư Kiệm nói thêm.
Được biết, trước đó vào ngày 11/7/2016, tại Văn phòng UBND tỉnh Bắc Giang, lễ ký kết Hợp đồng nguyên tắc thuê lại đất tại KCN Quang Châu giữa Công ty cổ phần Khu công nghiệp Sài Gòn - Bắc Giang (tên viết tắt là SBG, chủ đầu tư Khu công nghiệp Quang Châu, cũng là công ty con của KBC) và Công ty JA Solar (Hongkong) Investment đã diễn ra.
Dự án sản xuất tấm silic và lắp ráp tấm pin năng lượng mặt trời công suất 1,5 GW với quy mô 88 ha đầu tư vào KCN Quang Châu, tỉnh Bắc Giang là Dự án của xu thế sử dụng công nghệ cao để tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, tận dụng nguồn năng lượng mặt trời sẵn có để đầu tư phát triển. Tổng vốn đầu tư của Dự án JA Solar Việt Nam là 280 triệu USD, sau khi xây dựng toàn bộ dự tính tổng giá trị sản xuất khoảng 1 tỷ USD/ năm, cung cấp việc làm cho khoảng 2.200 lao động địa phương.
Báo điện tử TN&MT sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.