Phù Mỹ (Bình Định): UBND xã Mỹ Hòa buông lỏng quản lý, dân tự làm đường và thu phí

(TN&MT) - UBND xã Mỹ Hòa (huyện Phù Mỹ, Bình Định) buông lỏng quản lý đất đai; thực hiện sai quy định khi xây dựng đường bê tông xi măng (BTXM) nông thôn theo cơ chế đặc thù, dẫn đến việc một số cá nhân tự làm đường giao thông. Sau đó, những cá nhân này đứng ra thu phí làm đường, gây bất bình trong dư luận địa phương.

Để người dân mở đường trái phép

Tháng 2.2016, bà Huỳnh Thị Mười (trú thôn Phước Thọ, xã Mỹ Hòa) gửi đơn đến UBND xã Mỹ Hòa xin nâng cấp, mở rộng tuyến đường nội đồng từ nhà ông Võ Trang đến đồng Đá Bạc dài khoảng 1km (thuộc xóm 4 Nam, thôn Phước Thọ) để phục vụ việc vận chuyển lâm sản (chủ yếu là gỗ keo) tại khu vực Trũng Lắm, Gò Sỏi và Dông Giấy. Dù chưa tổ chức họp nhân dân địa phương lấy ý kiến; chưa có kế hoạch phê duyệt nhưng UBND xã Mỹ Hòa đã thống nhất chủ trương và giao bộ phận địa chính xã phối hợp với thôn, xóm thực hiện.

Đáng nói, sau đó ông Phan Văn Tân (chồng bà Mười) không nâng cấp, mở rộng tuyến đường như đã xin mà tự thi công đổ đất tuyến đường khác từ khu vực Gò Cây Xay đi Hóc Dầu (thuộc xóm 4 Nam) dài khoảng 1,2km. Đây là tuyến đường làm mới, ảnh hưởng 11 thửa đất nông nghiệp (9 thửa đất màu, 2 thửa đất lúa), với diện tích gần 1.700m2. Các thửa đất bị ảnh hưởng gồm 6 thửa đã cấp quyền cho người dân sản xuất, 5 thửa đất công ích do UBND xã Mỹ Hòa quản lý.

Việc mở tuyến đường ảnh hưởng nhiều thửa đất, liên quan công tác thu hồi, chỉnh lý biến động, bồi thường, hỗ trợ. Vậy nhưng, chính quyền địa phương không có biện pháp can thiệp, xử lý; để ông Tân tự thỏa thuận và đưa tiền cho các hộ dân có đất bị ảnh hưởng. Ngoài ra, xã ưu ái cho ông Tân mở đường đi qua đất công ích; ông Đỗ Danh - cán bộ địa chính xã Mỹ Hòa - đo đạc, xác định mốc giới để ông Tân đổ đất thi công tuyến đường.

Thực hiện sai quy định cơ chế xây dựng đặc thù

Tháng 6.2016, UBND huyện Phù Mỹ ban hành Công văn số 409/UBND-VP thống nhất chủ trương đầu tư các tuyến đường BTXM theo cơ chế đặc thù trên địa bàn xã Mỹ Hòa; trong đó có tuyến đường liên xóm 4 Nam, dài khoảng 800m. Tuyến đường này có khoảng 150 hộ dân ở xóm 4 Nam, xóm 4 Bắc và xóm 5 (thôn Phước Thọ) thường xuyên đi lại.

Theo quy định của UBND tỉnh Bình Định, khi áp dụng cơ chế đặc thù trong xây dựng đường BTXM, UBND xã Mỹ Hòa phải chỉ đạo Ban quản lý xây dựng nông thôn mới xã (gọi tắt là Ban quản lý xã) tổ chức họp nhân dân xóm 4 Nam nói riêng, thôn Phước Thọ nói chung để lấy ý kiến thống nhất. Sau đó, Ban quản lý xã lập thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng công trình; trình UBND xã phê duyệt để làm cơ sở đề nghị các cấp thẩm quyền xem xét, triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, Ban quản lý xã không tổ chức họp dân; để ông Đỗ Danh - người không đủ thẩm quyền - lập dự toán công trình. Đáng nói, dự toán công trình không thể hiện được nguồn đóng góp của nhân dân; hình thức đóng góp; quy định thanh, quyết toán; khả năng thực hiện của nhân dân. Ngoài ra, dự toán công trình chưa được thẩm định theo đúng quy định.

Chưa hết, Ban quản lý xã không tiến hành ký hợp đồng mà để ông Phạm Văn Bé Ba (trú thôn Phước Thọ) nhận xi măng do Nhà nước hỗ trợ rồi tự tổ chức thi công. Quá trình thi công không thực hiện giám sát cộng đồng; khi thi công xong không tổ chức nghiệm thu theo quy định.

Theo ông Đỗ Văn Thi, Trưởng thôn Phước Thọ, thì: Trước khi làm đường, xã không tổ chức họp nhân dân để lấy ý kiến thống nhất. Được sự chỉ đạo của lãnh đạo UBND xã, ông liên hệ nhận xi măng và giao cho ông Ba thi công tuyến đường.

Phát sinh hệ lụy

Sau khi hoàn thành việc thi công, ông Tân và ông Ba tự đứng ra yêu cầu những hộ có đất rừng tại khu vực Gò Sỏi đóng phí làm đường. Theo đó, mỗi hộ có rừng phải đóng 18 triệu đồng/ha (6 triệu đồng cho 800m đường BTXM và 12 triệu đồng cho 1,2km đường đất) mới cho xe ra, vào vận chuyển lâm sản. Với mức phí này, nhiều hộ phải nộp 60 - 70 triệu đồng; thậm chí, một số hộ phải nộp trên 100 triệu đồng mới được khai thác keo, vận chuyển đi tiêu thụ.

Số tiền quá lớn nên nhiều hộ bất bình, không đồng ý nộp; khiến giữa họ và ông Tân, ông Ba phát sinh mâu thuẫn. Khoảng 3 - 4 tháng gần đây, khi các hộ có rừng trồng tại Gò Sỏi khai thác, vận chuyển gỗ keo, ông Tân và ông Ba đã chặn đường không cho xe lưu thông; khiến xảy ra cự cãi, xô xát, gây mất an ninh trật tự tại địa phương.

Ông Trương Quang Hùng, Chủ tịch UBND xã Mỹ Hòa, xác nhận: Ông Tân và ông Ba cho rằng đã bỏ tiền làm đường nên phải thu lại; những hộ có đất rừng tại Gò Sỏi phải đóng phí làm đường mới được vận chuyển gỗ keo. Do đó, 2 ông đứng ra chặn xe khi các hộ có đất rừng không đóng phí. UBND xã đã mời họ làm việc, yêu cầu không được chặn xe; thế nhưng, 2 ông không chấp hành, tiếp tục chặn xe, gây mất an toàn giao thông và an ninh trật tự.

“Tuyến đường đất từ Gò Cây Xay đi Hóc Dầu và tuyến BTXM liên xóm 4 Nam triển khai thi công từ đầu năm 2016, thời điểm đó tôi chưa đảm nhận chức Chủ tịch UBND xã nên không nắm cụ thể. Cơ quan Thanh tra huyện Phù Mỹ đã tiến hành kiểm tra, xác minh các nội dung liên quan đến 2 tuyến đường này; tới đây sẽ có kết luận. UBND xã đang chờ kết luận cuối cùng để có căn cứ giải quyết việc ông Tân, ông Ba yêu cầu các hộ có đất trồng rừng đóng phí làm đường; nếu không đóng thì chặn xe”, ông Hùng cho biết thêm.