Nhà ở xã hội: Ế dài vì... 3 không

Mở bán nhiều lần vẫn... ế

Thông tin vừa được Sở Xây dựng Hà Nội phát đi về một dự án NƠXH tại huyện Quốc Oai mở bán lần thứ 15 vẫn chưa “đẩy” xong hàng gây xôn xao dư luận. Được biết, tình trạng này đã kéo dài hơn 3 năm nay. Ghi nhận của báo Kinh tế & Đô thị cho thấy, không ít hộ gia đình dọn về đây sinh sống được 1 - 2 năm đã buộc phải dời về trung tâm để tiện sinh hoạt. Theo phản ánh của người dân, cái họ cần là nơi ở chứ không đơn thuần là nhà ở. Nơi ở phải có hạ tầng đường sá, điện, nước và môi trường xung quanh đáp ứng nhu cầu học hành, làm việc của số đông cư dân.

Cùng chung số phận, một số dự án NƠXH khác trên địa bàn Hà Nội cũng ế ẩm không kém, như dự án NƠXH tại Đông Hội (Đông Anh) do Công ty TNHH Thăng Long làm chủ đầu tư. Theo đó, số căn NƠXH để bán là 405 căn. Số căn hộ đã bán (từ đợt 1 đến đợt 3) là 126 căn; số căn hộ còn lại là 279 căn; số cho thuê còn nguyên 99 căn hộ. Trong danh sách bán đợt 3 lần trước của chủ đầu tư này gửi lên Sở Xây dựng Hà Nội, chỉ có 35 đối tượng mua. Hiện dự án đang phải mở bán đến lần thứ 4 với mức giá khoảng 15 triệu đồng/m2, cho thuê là 66.000 đồng/m2/tháng.

Hay dự án NƠXH ở Kiến Hưng (Hà Đông) cũng thông báo mở bán đến lần thứ 5. Theo đó, tổng số căn hộ bán 432 trong đó có 261 căn đã ký hợp đồng mua NƠXH từ đợt 1 đến đợt 4. Số căn hộ mở bán đợt 5 là 171 căn. Mới đây, NƠXH Phú Lãm ở Hà Đông (Hà Nội) do Công ty CP Đầu tư Hải Phát làm chủ đầu tư cũng mở bán, tiếp nhận hồ sơ mua nhà lần thứ 5 mà vẫn còn 421 căn đang bán trên tổng số 1.150 căn và nguyên 384 căn NƠXH cho thuê.

“Tâm lý ỷ lại của các DN này rất lớn. DN cố tình hiểu lệch vấn đề, coi hạ tầng là của Nhà nước còn DN chỉ tập trung xây nhà vô hình chung đang tạo ra những khu NƠXH heo hút bóng người. Trong khi, cần phải nhấn mạnh rằng, trách nhiệm chính tạo nên bộ khung, sức sống của một dự án thuộc về chủ đầu tư” - đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho hay.

Giá rẻ không phải tất cả

Giới chuyên gia quy hoạch – xây dựng nhìn nhận, tình trạng thiếu hụt nhà ở cho người có thu nhập thấp sẽ còn kéo dài nếu không giải quyết tốt vấn đề quỹ đất. Thực tế, những dự án NƠXH gần trung tâm dù giá cao hơn nhưng được nhiều khách đặt mua. Trong khi, các dự án ở ngoại thành, hạ tầng, giao thông không thuận lợi, giá thấp cũng ít người lựa chọn. “Giá NƠXH ở vùng ven có thể chỉ dao động từ 800 triệu đồng/căn, mua vào khá hợp lý với các hộ gia đình trẻ ít tiền. Tuy nhiên, đặt trên cán cân kinh tế, sáng sáng phải “rồng rắn” trên một số con đường xuyên tâm vào nội đô làm việc, sinh hoạt, chi phí phát sinh không thể “cõng” nổi. Nếu chủ đầu tư hiện hữu không có lời giải quy hoạch đồng bộ, trong cuộc chạy đua giữa nhà và đường, đường đã “thua đứt”” – nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Sỹ Liêm đánh giá.

Ở góc nhìn DN, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư và xây dựng Xuân Mai Bùi Khắc Sơn nhận định, nhà ở giá rẻ (bao gồm nhà ở thương mại giá rẻ và NƠXH) không phải là nhà ở chất lượng thấp. Căn hộ giá rẻ dựa trên giá thành căn hộ chứ không phải nhà giá rẻ là loại nhà có suất đầu tư thấp vì sau khoảng 10 năm, các tòa nhà chung cư đã xuống cấp, gây khó khăn với cuộc sống. Việc cải tạo những chung cư cao tầng xuống cấp rất khó khăn, thậm chí sẽ thành thảm họa nếu chất lượng thấp. Thực tế như khu nhà tái định cư Trung Yên, Đền Lừ đã chứng minh điều đó.

Vị Chủ tịch này phân tích, trong khi nguồn cung về phân khúc căn hộ nhà ở giá rẻ đang thiếu rất lớn so với nhu cầu, nhiều dự án có nguồn cung phân khúc này vẫn xảy ra tình trạng tồn kho, kém thanh khoản. Nguyên nhân được xác định là do hạ tầng quanh dự án không đồng bộ, thiếu tính kết nối. Nhà ở vẫn chạy trước hạ tầng một bước. “Cần có những quy hoạch đồng bộ, dài hơi. Đặc biệt, có những hệ số mở trong các chỉ tiêu quy hoạch làm tăng hiệu quả việc sử dụng đất cũng như cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ nhằm tạo ra những căn hộ phù hợp với túi tiền người dân. Bên cạnh đó, trong khi quỹ đất ngày càng hạn chế, việc chọn nhà đầu tư có năng lực cũng cần được Nhà nước quan tâm. Bằng hình thức đấu giá, thu tiền sử dụng đất tạo ra số tiền lớn làm hạ tầng kết nối quanh dự án. Điều này sẽ giải quyết được tình trạng quá tải về hạ tầng giao thông, trường học, ngập úng trong khu vực nội đô như hiện nay” – ông Sơn khuyến nghị.