Đẩy mạnh hợp tác công - tư trong quản lý, bảo vệ môi trường

Đa dạng hóa  nguồn lực tài chính

Hiện nay, trên địa bàn TP. Đà Nẵng, nhiều dự án thuộc lĩnh vực môi trường đang được triển khai hoặc đang trong quá trình xúc tiến, điển hình như: Dự án Phát triển bền vững, dự án thoát nước và xử lý nước thải thành phố Đà Nẵng, dự án Nhà máy rác thải tại bãi rác Khánh Sơn; các dự án quốc tế hỗ trợ về công tác quản lý và bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, cacbon thấp… Trong đó,  được đánh giá cao là dự án xây dựng nhà máy nước Hòa Liên là theo hình thức PPP do cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) hỗ trợ kĩ thuật đang trong giai đoạn xúc tiến và lập nghiên cứu khả thi.

Đà Nẵng đạt được tốc độ phát triển kinh tế ổn định những năm gần đây, dẫn tới dân số tăng lên. Quá trình đô thị hóa này khiến cho nhu cầu về nước tăng lên. Với sự hỗ trợ của JICA theo hình thức PPP, nhà máy xử lý nước sẽ được xây dựng tại xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang. Nhà máy nước Hòa Liên được xây dựng mới với công suất 120.000m3/ngày đêm với thời gian hợp đồng hoạt động được ký kết là 20 năm, dự kiến sẽ đưa vào hoạt động vào cuối năm 2016.

Từ năm 2011, tổ chức tài chính quốc tế (IFC) đã hỗ trợ Đà Nẵng sàng lọc các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng có khả năng làm PPP để chọn ra các dự án có tính khả thi cao nhất, trong đó dự án xử lý phân bùn bể phốt đang được nghiên cứu thực hiện theo hình thức PPP.

Phát triển bền vững, dự án thoát nước và xử lý nước thải

Dự án xử lý phân bùn bể phốt được nghiên cứu thực hiện theo hình thức kêu gọi các nhà đầu tư tư nhân tham gia vận hành nhà máy xử lý bùn tại bãi rác Khánh Sơn. Theo phương án kinh doanh của IFC, dự kiến nhà đầu tư tư nhân sẽ thực hiện thu gom, vận chuyển và xử lý phân bùn bể phốt trên địa bàn thành phố với nhà máy xử lý có công suất 500m3/ngày, sử dụng công nghệ kị khí và thiết bị làm khô bùn cơ khí. Sản phẩm đầu ra của dự án là bùn khô được chôn lấp, sử dụng làm phân bón hoặc đốt, tạo ra tro xỉ có thể được sử dụng để sản xuất vật liệu xây dựng và khí mêtan được sử dụng để sản xuất điện sinh học. Được biết,  tổng chi phí chính quyền trả cho nhà vận hành tư nhân là 140 tỷ đồng trong vòng 7 năm (2014-2020), tương đương 20 tỷ đồng/năm.

Cùng với các dự án trên, dự án xử lý phân bùn bể phốt và xe buýt của thành phố Đà Nẵng được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa vào danh mục các dự án khả thi về PPP để xem xét hỗ trợ vốn đầu tư cho phần đóng góp của khu vực Nhà nước.

Phối hợp hành động  bảo vệ môi trường

Có thể nói, Đà Nẵng là một trong các địa phương đi đầu trong cả nước nhanh chóng tiếp cận với các nhà tài trợ để xúc tiến đầu tư theo hình thức PPP. Để có thể thực hiện được nhiều hơn nữa các dự án PPP, Đà Nẵng cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ khâu sàng lọc, lựa chọn dự án tiềm năng đến khâu chuẩn bị dự án. Làm được điều này cần có sự hỗ trợ tư vấn dưới sự tài trợ của các tổ chức quốc tế.

Trong thời gian qua, TP. Đà Nẵng đã xúc tiến các dự án PPP theo 3 cách: Tiếp cận các tổ chức quốc tế, nhà tài trợ hỗ trợ thành phố chuẩn bị dự án và lựa chọn nhà đầu tư phù hợp với các dự án PPP; tiếp cận với Bộ Kế hoạch và Đầu tư để xin vốn chuẩn bị dự án từ Quỹ PDF trợ hỗ trợ thành phố; tiếp cận các nhà đầu tư tư nhân để cùng phối hợp với thành phố xây dựng hồ sơ đề xuất dự án PPP.

Vì tính phức tạp của các các dự án PPP, về lâu dài, Đà Nẵng cần tranh thủ sự giúp đỡ và nguồn vốn dành cho đầu tư theo hình thức PPP của Chính phủ; đồng thời cần tiếp tục xúc tiến vận động các nhà tài trợ quốc tế có kinh nghiệm trong lĩnh vực này như: IFC, sáng kiến phát triển các thành phố Châu Á (CDIA), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), JICA… để được hỗ trợ xây dựng cơ chế quản lý, thiết kế giao dịch phù hợp cho từng dự án. Trước mắt, thành phố sẽ  tập trung vào một số dự án có tiềm năng trên các lĩnh vực vận tải công cộng, cấp nước, xử lý nước thải khu công nghiệp, xử lý chất thải…

Bài và ảnh: Ni Na