Tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ đồng bào vùng khan hiếm nước

Liên đoàn trưởng Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra Tài nguyên nước miền Bắc Nguyễn Văn Kềnh và cán bộ Liên đoàn kiểm tra thực địa tại vùng Hướng Phùng (tỉnh Quảng Trị). Ảnh: Đào Dũng

Dự án “Điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất tại các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước” thuộc chương trình “Điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất để cung cấp nước sinh hoạt ở các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước” được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt tại quyết định số 3286/QĐ-BTNMT ngày 16/12/2015.

Mục tiêu của Dự án nhằm tìm được các nguồn nước dưới đất, xác định trữ lượng, chất lượng và lập bản đồ tài nguyên nước dưới đất tại 426 vùng núi cao, khan hiếm nước trên địa bàn 41 tỉnh trên toàn quốc; đồng thời xác định được khu vực có triển vọng, vị trí các công trình khai thác nước dưới đất, các lỗ khoan khai thác có lưu lượng, chất lượng, kết cấu đủ điều kiện để khai thác bền vững.

Bơm hút nước thổi rửa lỗ khoan tại Quảng Trị. Ảnh: Đào Dũng

Dự án được thực hiện trên diện tích 4.945 km2 thuộc 41 tỉnh, gồm: Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Bắc Giang, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Phú Thọ, Tuyên Quang, Hà Giang, Ninh Bình, Hòa Bình, Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, An Giang, Bạc Liêu, Cà Mau, Đồng Tháp, Kiên Giang, Long An, Sóc Trăng, Tây Ninh, Trà Vinh và Bình Phước

Thời gian thực hiện của Dự án từ năm 2015-2020, trong đó: Giai đoạn 1 (2015-2017) thực hiện tại 237 vùng thuộc 41 tỉnh; Giai đoạn 2 (2018-2020) thực hiện tại 189 vùng thuộc 36 tỉnh.

Đoàn công tác Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Bắc thăm và kiểm tra thi công tại vùng Ngọc Động (huyện Thông Nông). Ảnh: Đào Dũng

Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Bắc là 1 trong 6 đơn vị sự nghiệp trực thuộc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia (đơn vị chủ trì đề án) được Trung tâm giao phối hợp triển khai thực hiện dự án trên phạm vi 9 tỉnh là: Cao Bằng, Hà Giang, Ninh Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Lào Cai và Sơn La. Tổng kinh phí thực hiện tại 9 tỉnh được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt là 189,243 tỷ đồng trong đó giai đoạn 1 từ 2016 – 2017  là 115,364 tỷ đồng và giai đoạn 2 từ 2018 – 2020 là 78,879 tỷ đồng

Để thực hiện mục tiêu nhiệm vụ chung của dự án, năm 2017, Liên đoàn triển khai điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất tại 9 vùng: Quốc Toản, Ngọc Động, Lương Thông, Đa Thông thuộc tỉnh Cao Bằng; Thạch Hóa, Phúc Trạch, Trung Hóa thuộc tỉnh Quảng Bình và Linh Thượng và Hướng Phùng thuộc tỉnh Quảng Trị

Để triển khai thực hiện đề án được Trung tâm giao, ngay từ đầu năm kế hoạch Liên đoàn đã tiến hành xây dựng quy trình kỹ thuật để thực hiện nhiệm vụ như: Xây dựng báo cáo chuẩn bị; Thu thập, tổng hợp, phân tích tài liệu, số liệu; Giải đoán ảnh viễn thám; Điều tra, khảo sát chi tiết để tìm kiếm, phát hiện các khu vực có triển vọng cung cấp nguồn nước dưới đất; Khảo sát đo địa vật lý; Lập báo cáo kết quả công tác khảo sát thực địa xác định các vị trí có triển vọng để đặt các công trình khoan…

Bơm nước thí nghiệm lỗ khoan ở vùng Phúc Trạch (tỉnh Quảng Bình). Ảnh: Đào Dũng

Công tác khoan xác định địa tầng địa chất, đo karota lỗ khoan, kết cấu ống chống, ống lọc các giếng khoan; bơm hút nước thí nghiệm để đánh giá được trữ lượng, chất lượng nước dưới đất và đảm bảo cho việc khai dẫn lẫy nước phục vụ nhân dân tại các vùng điều tra được Liên đoàn đặc biệt quan tâm chỉ đạo.

Cho đến thời điểm này, Liên đoàn đã hoàn thành thi công 21/25 lỗ khoan trên 9 vùng thuộc kế hoạch năm 2017 với hiệu suất 18/21 lỗ khoan gặp nước với lưu lượng sơ bộ xác định từ 1-7,8 lít/giây. Công tác đánh giá trữ lượng, chất lượng nước dưới đất tại các giếng khoan đang được tiến hành. Hiện còn vùng Hướng Phùng (huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) đang gặp khó khăn trong việc điều tra tìm kiếm nguồn nước. Tại đây, Liên đoàn đã tiến hành thi công 04 lỗ khoan trong đó chỉ có 01 lỗ khoan gặp nước. Biết trước được thực tế khó khăn nên đích thân đồng chí Liên đoàn trưởng và các cán bộ kỹ thuật giàu kinh nghiệm của Liên đoàn đã nhiều lần đến tận thực địa để cùng với cán bộ kỹ thuật của các đơn vị khảo sát, lên các phương án lựa chọn khả thi nhất cho việc điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất tại các vùng này với quyết tâm mở rộng diện tích vùng điều tra và vận dụng hết các nguồn tài liệu hiện có, các giải pháp kỹ thuật…tìm cho được nguồn nước phục vụ cho đồng bào.

Trong quá trình thực hiện Dự án, Liên đoàn luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo, kiểm tra sâu sát của Bộ, của Trung tâm; nhận được sự hỗ trợ tích cực của chính quyền địa phương và người dân. Tuy nhiên, do đặc điểm địa hình đây là những vùng núi cao nên việc thi công công trình gặp nhiều khó khăn trong điều kiện thi công; công tác đi lại, vận chuyển máy móc thiết bị và cung ứng vật tư, nguyên nhiện vật liệu chủ yếu... Song vượt lên tất cả những những khó khăn ấy vì mục tiêu tìm nguồn nước sạch cho bà con, cán bộ, CNVC lao động Liên đoàn đã không quản ngại khó khăn vất vả để hoàn thành tốt mục tiêu nhiệm vụ đề án đã đặt ra. Tổng kết thực hiện nhiệm vụ năm 2017 sẽ là kinh nghiệm cho việc mở rộng điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất năm 2018 tại các vùng còn lại trong phạm vi các tỉnh Liên đoàn được giao điều tra, tìm kiếm.

Kết quả của dự án do Liên đoàn thực hiện sẽ góp phần mang lại giá trị thực tiễn, làm giảm bớt những khó khăn trong cuộc sống của người dân ở các vùng cao, vùng khan hiếm nước, từ đó giúp cho cuộc sống của họ dần ổn định, thêm vững tin vào chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; tích cực góp sức mình trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự xã hội. Kết quả chung của dự án cũng sẽ góp phần thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn và Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2015 – 2020.

Xuân Phương – Nguyễn Lĩnh