Khánh Hòa: Hiệu quả từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng

Chuyển biến trong công tác bảo vệ rừng

Để tạo bước ngoặt trong chính sách đối với nghề rừng, tháng 8/2014 tỉnh Khánh Hòa đã thông qua Đề án chi trả dịch vụ môi trường rừng. Đây là động lực thúc đẩy thực hiện tốt công tác bảo vệ và phát triển rừng.

Theo Đề án chi trả dịch vụ môi trường rừng được UBND tỉnh phê duyệt, trên địa bàn tỉnh có 3 nhóm đối tượng phải chi trả phí gồm: Các nhà máy thủy điện (mức nộp 20 đồng/kW điện thương phẩm), đơn vị sản xuất và cung ứng nước sạch (40 đồng/m3 nước thương phẩm), cơ sở kinh doanh du lịch cảnh quan (1,5% doanh thu du lịch). Nguồn thu này sẽ được trích để chi trả cho các chủ rừng, trích một phần cho Quỹ bảo vệ và phát triển rừng Việt Nam và Quỹ bảo vệ và phát triển rừng tỉnh để chi cho công tác quản lý, bổ sung kinh phí dự phòng.

Từ khi đi vào hoạt động, đến nay, Quỹ đã thu được 1,5 tỷ đồng từ sử dụng dịch vụ môi trường rừng. Tuy mới đi vào hoạt động thời gian ngắn, nhưng Quỹ bảo vệ và phát triển rừng tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong việc thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng cho các chủ rừng, giúp cho các đơn vị quản lý, bảo vệ rừng có thêm kinh phí để tăng cường tuần tra, đầu tư những công trình lâm sinh, làm tốt công tác khoanh nuôi tái sinh rừng.

Chính sách dịch vụ môi trường rừng đi vào hoạt động góp phần bảo vệ và phát triển rừng

Ông Đinh Ngọc Quang - Phó Giám đốc Quỹ bảo vệ và phát triển rừng cho biết: Nguồn ngân sách cấp hàng năm chỉ đủ cho việc trả lương cho cán bộ, công nhân, mọi hoạt động như phòng cháy chữa cháy rừng, mua sắm trang thiết bị cho công tác quản lý, bảo vệ rừng đều thiếu thốn. Nhờ số tiền này mà địa phương đã chủ động hơn trong việc triển khai các hoạt động quản lý bảo vệ rừng, đặc biệt trong công tác tuần tra, kiểm soát, diễn tập phòng cháy chữa cháy hàng năm. Nhờ đó, năm 2014, số vụ vi phạm Luật Bảo vệ và phát triển rừng trong toàn tỉnh giảm 121 vụ so với năm 2013. Đến thời điểm này, trên địa bàn toàn tỉnh không còn điểm nóng khai thác, vận chuyển trái phép lâm sản.

Đôn đốc thực hiện

Để công tác bảo vệ rừng ngày càng có hiệu quả, Quỹ bảo vệ và phát triển rừng Khánh Hòa đã mở hàng chục lớp tập huấn, mang kiến thức đến cho bà con. Nhằm giúp người giữ rừng, kiếm tiền từ rừng mà không gây hại cho rừng, Quỹ đang nghiên cứu những khu vực có thổ nhưỡng phù hợp đưa vào một số loài lâm sản phụ như mây, song, tre lấy măng cho bà con trồng để cải thiện kinh tế.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai chi trả dịch vụ môi trường rừng Khánh Hòa còn một số vướng mắc. Đáng chú ý là còn nhiều đơn vị chưa tiến hành ký hợp đồng ủy thác chi trả dịch vụ môi trường rừng với Quỹ bảo vệ và phát triển rừng tỉnh hoặc chưa nộp tiền theo quy định. Điều này đã ảnh hưởng đến việc chi trả tiền môi trường rừng cho các chủ rừng.

Ngoài ra, Chính phủ cũng chưa có hướng dẫn về xác định phạm vi, ranh giới diện tích của các khu cung ứng dịch vụ môi trường rừng về cảnh quan tự nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học của các hệ sinh thái rừng phục vụ cho dịch vụ du lịch. Điều này dẫn đến khó khăn trong việc xác định căn cứ để tính toán thu, chi dịch vụ môi trường rừng. Hoặc mức quy định cụ thể về chi trả dịch vụ môi trường rừng đối với các cơ sở sản xuất công nghiệp có sử dụng nước trực tiếp từ nguồn chưa được hướng dẫn. Các quy định về chế tài xử lý đối với những đối tượng sử dụng dịch vụ môi trường rừng không thực hiện nghĩa vụ nộp chưa đủ mạnh...

Theo kế hoạch năm 2015, ngoài việc thu số tiền chưa thu được trong năm 2014 (gần 5,3 tỷ đồng), dự kiến tổng số thu từ các đơn vị sẽ có thêm khoảng 7 tỷ đồng. Trong đó, thu từ các cơ sở sản xuất thủy điện hơn 3,3 tỷ đồng, cơ sở sản xuất và cung ứng nước sạch hơn 1,6 tỷ đồng, cơ sở dịch vụ du lịch hơn 2 tỷ đồng. Để thực hiện được kế hoạch này, Quỹ bảo vệ và phát triển rừng tỉnh kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị chưa ký hợp đồng ủy thác chi trả dịch vụ môi trường rừng thực hiện nghĩa vụ theo đúng quy định.

Với chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đang được triển khai, công tác bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa được kỳ vọng sẽ có những chuyển biến tích cực hơn trong thời gian tới.

Bài và ảnh: Lan Anh