Lào Cai: Khó khăn trong công tác truy quét “vàng tặc” ở bãi vàng Mà Sa Phìn

Tài nguyên - Ngày đăng : 00:00, 31/05/2014

(TN&MT) - Sau 10 ngày tổ chức truy quét, đến chiều ngày 30/5 hàng nghìn “vàng tặc” đã bị đẩy đuổi khỏi bãi vàng Mà Sa Phìn, xã Nậm Xây, huyện Văn Bàn.
   
(TN&MT) - Sau 10 ngày tổ chức truy quét, đến chiều ngày 30/5 hàng nghìn “vàng tặc” đã bị đẩy đuổi khỏi bãi vàng Mà Sa Phìn, xã Nậm Xây, huyện Văn Bàn. Cơ quan chức năng đã phá dỡ máy móc, đánh sập hàng trăm lò khai thác vàng “thổ phỉ”. Tuy nhiên, hiện nay việc bảo vệ mỏ vàng này đang gặp nhiều khó khăn và là bài toán chưa có lời giải do nhiều nguyên nhân khác nhau.
   
Một góc bãi vàng Mà Sa Phìn
   
  Mỏ vàng gốc Ma Sa Phìn được Công ty Cổ phần Khoáng sản 3, Tập đoàn Than và Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) thăm dò từ năm 2007 và hoàn thành vào năm 2012. Hiện, mỏ đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang thực hiện các bước cuối cùng về thẩm định hồ sơ trước khi cấp phép khai thác mỏ. Mỏ có diện tích 1,67 ha, trữ lượng vàng được Hội đồng đánh giá trữ lượng khoáng sản quốc gia phê duyệt là 1.700 kg, dự án có năng lực khai thác nguồn quặng tương đương 500 kg vàng/năm.
   
Mỗi ngày có hàng nghìn vàng tặc đào bới tìm vàng ở đây.
    
   
  Ngay từ những ngày đầu các cơ quan chức năng tổ chức thăm dò, phát hiện đây là mỏ vàng có chất lượng tốt thì hàng nghìn người từ khắp các địa phương đã đổ về đây mở lò thổ phỉ khai thác trái phép. Là mỏ vàng nằm trên đỉnh núi cao, đường xá đi lại vô cùng khó khăn nên việc truy quét các đối tượng khai thác vàng trái phép là vô cùng khó khăn nên đã nhiều năm nay, cơ quan chức năng huyện Văn Bàn và tỉnh Lào Cai vẫn bất lực để các lò vàng  “thổ phỉ” hoạt động. Tuy nhiên, thời gian qua, nhiều vụ tai nạn sập hầm lò đã xảy ra, đặc biệt là khi hàng nghìn người đổ về đây tham gia khai thác vàng đã làm mất an ninh trật tự, nạn ma túy hoành hành khiến dự luận nhân dân vô cùng lo lắng. Trước tình trạng trên, UBND tỉnh Lào Cai đã yêu cầu huyện Văn Bàn phối hợp với Công ty Cổ phần Khoáng sản 3, Tập đoàn Than và Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) tổ chức đợt truy quét, giải tỏa các lò khai thác vàng “thổ phỉ” để lập lại an ninh trật tự, bảo vệ nguồn tài nguyên quốc gia.
   
Nhiều đối tượng được trang bị vũ khí nóng để chống trả khi cơ quan chức năng truy quét.
    
   
  Ngày 19/5, các cơ quan chức năng tiến hành phát loa, đến vận động, tuyên truyền các đối tượng khai thác vàng trái phép tự giác tháo dỡ lán trại, ngừng việc khai thác và vận chuyển máy móc, dây chuyền khai thác vàng thủ công ra khỏi khu vực. Nhưng chỉ có một số ít lán tự giác thực hiện, nên đến ngày 24/5, các lực lượng chức năng đã tổ chức cưỡng chế tháo dỡ lán trại, máy móc và đẩy đuổi các đối tượng khai thác vàng trái phép ra khỏi khu vực mỏ đã được Nhà nước phê duyệt quy hoạch. Từ ngày 26/5, lực lượng chức năng tổ chức nổ mìn đánh sập các hầm, lò khai thác vàng trái phép, tiếp tục vận động, đẩy, đuổi các đối tượng còn ngoan cố trụ lại tại bãi vàng.
   
  Sau 10 ngày tổ chức truy quét, hầu hết lán trại của các lò khai thác vàng “thổ phỉ” tại bãi vàng Mà Sa Phìn, xã Nậm Xây, huyện Văn Bàn đã bị phá dỡ, các đối tượng khai thác vàng trái phép đa số rút xuống núi, một phần dạt vào các cánh rừng gần đó trú ẩn. Trước khi cơ quan chức năng thực hiện giải toả, bãi khai thác vàng trái phép Mà Sa Phìn có hơn 30 lò vàng “thổ phỉ”, mỗi lò có từ 50 đến 70 lao động.
   
Một cửa lò khai thác vàng thổ phỉ ở Mà Sa Phìn
    
   
  Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Vĩnh, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Khoáng sản 3, cho biết, hầu hết các đối tượng khai thác vàng trái phép chỉ tạm lánh vào các khu rừng gần đó để chờ khi lực lượng chức năng rút quân, chúng lại quay tiếp tục khai thác. Trong thời gian tới nếu không có biện pháp bảo vệ mỏ thì các lò vàng thổ phỉ sẽ lại mọc lại như nấm sau mưa. Bởi từ năm 2007 đến nay, mỗi năm Công ty cổ phần Khoáng sản 3 và huyện Văn Bàn đã tổ chức 2 lần giải toả bãi vàng Mà Sa Phìn, chi phí cho mỗi lần giải toả lên đến hàng tỷ đồng tuy nhiên sau mỗi đợt giải tỏa mọi chyện đâu lại vào đó, thậm chí số người đến khai thác vàng trái phép ngày càng đông thêm. Đặc biệt, hiện nay, các đối tượng khai thác vàng trái phép còn lập các băng nhóm bảo kê, trang bị vũ khí nóng để chống lại lực lượng chức năng.
   
Nhiều diện tích rừng bị tàn phá do vàng tặc chặt gồ chống lò.
    
   
  Một điều đáng báo động hiện nay là, trong số những đối tượng khai thác vàng trái phép ở đây thì rất đông đã nghiện ma túy nên nạn buôn bán ma túy ở khu vực này vô cùng phức tạp. Đặc biệt, hiện các đối tượng nghiện thường rủ rê lôi kéo thanh niên là người dân địa phương tham gia sử dụng ma túy khiến hàng trăm thanh niên trong khu vực, ở các xã Nậm Xây, Nậm Xé, Minh Lương lâm vào cảnh nghiện ngập.
   
  Được biết, đến cuối năm 2014, Công ty cổ phần Khoáng sản 3 sẽ tổ chức khai thác mỏ vàng Mà Sa Phìn, nhưng để bảo vệ mỏ và đảm bảo an toàn cho người lao động là vấn đề khiến đơn vị này rất lo lắng.
   
  Bài & ảnh: Quốc Khánh