Bộ TN&MT họp bàn Xây dựng kế hoạch thống nhất quản lý nhà nước về chất thải rắn

Theo Nghị quyết số 09/NQ-CP ngày 03/02/2019, Chính phủ đã thống nhất giao Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ TN&MT) là cơ quan đầu mối, thống nhất quản lý nhà nước về chất thải rắn (CTR); giao Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm toàn diện về vấn đề rác thải và xử lý rác thải trên địa bàn.

Thực hiện nhiệm vụ được giao, trong một thời gian ngắn, Bộ TN&MT đã khẩn trương tiến hành rà soát các văn bản pháp luật, các quy định hiện hành về phân công trách nhiệm quản lý nhà nước của các Bộ, ngành và địa phương trong công tác quản lý CTR để đề xuất các phương án sửa đổi, bổ sung các văn bản liên quan. Đồng thời, Bộ TN&MT cũng đang tiến hành kiểm tra, đánh giá thực tế công tác quản lý CTR tại các địa phương nhằm đưa ra một bức tranh tổng thể về thực trạng công tác quản lý CTR trên phạm vi cả nước, phục vụ việc xây dựng và trình Chính phủ xem xét, phê duyệt Đề án tổng thể về quản lý CTR.

Để thống nhất quản lý nhà nước về CTR, Bộ TN&MT đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương đề xuất một số phương án khắc phục các bất cập trong lĩnh vực này.

Tại cuộc họp, Bộ trưởng Trần Hồng Hà và Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân đã nghe các đơn vị Tổng cục Môi trường, Vụ Pháp chế, Vụ Khoa học và Công nghệ, Vụ Kế hoạch - Tài chính báo cáo và góp ý các ý kiến về xây dựng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý CTR, ban hành hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật môi trường; Xây dựng, chỉ đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, chương trình, đề án, kế hoạch về quản lý CTR; Tổ chức định kỳ đánh giá hiện trạng và dự báo tình hình CTR; Chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện quản lý CTR; Thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật về quản lý CTR, công tác quản lý nhà nước đối với CTR; Giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến CTR; Xử lý vi phạm pháp luật trong quản lý CTR; Thẩm định, đánh giá công nghệ trong lĩnh vực quản lý CTR; Phân cấp cho các địa phương trong quản lý CTR…

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân thống nhất với Tổng cục Môi trường với những nhiệm vụ chính của Kế hoạch đã đề ra. Thứ trưởng đề nghị cần tổ chức tổng hợp, rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến công tác quản lý chất thải rắn; phân tích hiện trạng và đề xuất sửa đổi, bổ sung nhằm thực hiện phương án thống nhất quản lý nhà nước về chất thải rắn.

Bên cạnh đó, cần yêu cầu các địa phương trên toàn quốc báo cáo về công tác quản lý chất thải rắn trên địa bàn để bước đầu nắm bắt thông tin tổng quát; tổ chức làm việc với các địa phương về công tác quản lý nhà nước về chất thải rắn; rà soát, đánh giá hiện trạng các cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại các địa phương.

Đối với công tác tổ chức Hội nghị toàn quốc về các chủ trương, giải pháp cấp bách về chất thải rắn, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cũng đề nghị cần tổ chức hội thảo chuyên môn về cơ chế chính sách định mức để làm sâu sắc hơn những vấn đề liên quan đến những sửa đổi luật, nghị định, thông tư liên quan…

Đồng quan điểm với Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng bên cạnh cuộc hội thảo về cơ chế chính sách, Tổng cục Môi trường sẽ cần phối hợp với các đơn vị trong Bộ TN&MT tổ chức thêm các hội thảo về các mô hình quản lý, công nghệ xử lý… có lãnh đạo Bộ chủ trì và mời các tổ chức, địa phương tham gia, đóng góp những kinh nghiệm để đưa ra những ý kiến, sáng kiến, mô hình thuận lợi, phù hợp để báo cáo với Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc về các chủ trương, giải pháp cấp bách về chất thải rắn.

Bộ trưởng cũng đề nghị Tổng cục Môi trường tổ chức các đoàn công tác làm việc với các địa phương để kiểm tra rà soát, đánh giá công tác quản lý nhà nước của các địa phương. Bộ trưởng chỉ đạo, trong thời gian tới sẽ giao Tổng cục Môi trường làm đơn vị chuyên môn, sẽ hỗ trợ Bộ TN&MT tiến hành các cuộc kiểm tra đột xuất các cơ sở xử lý CTR trên toàn quốc, ở cả khu đô thị và nông thôn. “Nếu đơn vị nào vi phạm thì quyết định thanh tra toàn diện, và nếu sai phạm nặng nề, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng thì đề nghị đóng cửa.”. Bộ trưởng cũng đề nghị Tổng cục Môi trường phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu triển khai mô hình đấu thầu cung cấp dịch vụ xử lý CTR trên toàn quốc dựa trên cơ sở các tiêu chuẩn, tiêu chí, quy chuẩn, kỹ thuật do Nhà  nước ban hành, từ đó có thể công bố công khai hệ thống các dự án xử lý CTR đáp ứng được tiêu chuẩn kỹ thuật, để các địa phương lựa chọn được dự án xử lý CTR phù hợp cả về công nghệ và giá cả trên địa bàn mình quản lý. 

Ngoài vấn về quản lý CTR thì rác thải nhựa cũng là một vấn đề nhức nhối hiện nay với Việt Nam, Bộ trưởng đề nghị trong quá trình thực hiện Nghị quyết 09 của Chính phủ cần có thêm những quy định để kiểm soát, ngăn chặn việc phát tán rác thải nhựa, kể cả những loại rác thải nhựa siêu nhỏ để thống nhất quản lý nhà nước về chất thải rắn, quản lý tốt hơn và toàn diện về vấn đề rác thải và xử lý rác thải.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, thực hiện tốt công những công việc trên sẽ đánh giá lại toàn bộ hiện trạng quy hoạch các đơn vị xử lý chất thải, thu gom, vận chuyển, quản lý chất thải rắn. Từ thực trạng đó sẽ chỉ đạo các địa phương có những chính sách quản lý cho phù hợp và về lâu dài sẽ đề xuất những lộ trình khắc phục và đưa ra những giải pháp về công nghệ phù hợp với tình hình mỗi địa phương. Điều này sẽ kiện toàn lại và đưa ra những giải pháp về lâu dài vừa xây dựng được cơ sở dữ liệu đồng bộ về quản lý chất thải rắn đồng thời góp phần hoàn thiện cơ chế chính sách pháp luật công nghệ trong công tác quản lý chất thải rắn.

Bộ trưởng giao Vụ Khoa học và Công nghệ, Vụ Hợp tác quốc tế phối hợp với các đơn vị chuyên môn tiến hành rà soát, đánh giá mô hình công nghệ các cơ sở xử lý chất thải tại các địa phương; tham vấn các ý kiến chuyên gia trong nước và quốc tế, mời các đơn vị quốc tế có kinh nghiệm để lập quy hoạch tổng thể, đồng bộ và phù hợp với chính sách phát triển của Việt Nam…

Căn cứ vào kết quả của các nhiệm vụ nêu trên và kết quả của Hội nghị toàn quốc, Bộ TN&MT sẽ xây dựng Đề án thống nhất quản lý nhà nước về chất thải rắn trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.