Ủy ban liên chính phủ  Châu Á – Thái Bình Dương: Hội nghị quy hoạch quản lý không gian biển và quản trị vùng biển Tây Thái Bình Dương

Phát biểu khai mạc Hội nghị Thứ trưởng Bộ TNMT Trần Quý Kiên thay mặt lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường chào mừng các vị khách quốc tế, quý vị đại biểu đại diện cho các ban, bộ, ngành Trung ương của Việt Nam, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý đã có mặt tại đây để tham dự Hội nghị thường niên lần thứ 2 của Uỷ ban Liên chính phủ về Hải dương học khu vực châu Á – Thái Bình Dương với chủ đề Quy hoạch không gian biển và quản trị đại dương.

Thứ trưởng Trần Quý Kiên  cho biết, thế kỷ XXI được thế giới xem là “Thế kỷ của đại dương”. Biển và Đại dương được nhiều quốc gia trên thế giới coi là không gian sinh tồn, là nguồn sống, nguồn hy vọng tương lai của loài người. Quy hoạch không gian biển và quản trị đại dương được nhiều quốc gia quan tâm và áp dụng.

Là một quốc gia ven biển có bờ biển dài, nhiều đảo, trong những năm qua, Việt Nam đã tích cực triển khai quản lý biển và hải đảo theo phương thức tổng hợp dựa vào hệ sinh thái. Việt Nam đã xây dựng và triển khai hệ thống chính sách, pháp luật phục vụ công tác quản lý biển và đại dương phù hợp với hoạt động khai thác, quản lý biển Việt Nam, phù hợp Công ước quốc tế về Luật Biển. Tuy nhiên hiện hệ thống pháp luật nhằm quản trị đại dương, quản lý tài nguyên môi trường biển dự vào hệ sinh thái tại Việt Nam vẫn còn trong giai đoạn bước đầu, còn thiếu nhiều văn bản pháp lý quản trọng. Nhận rõ vấn đề này, một trong các chủ trương lớn Nghị quyết số 36-NQ/TW đề ra là “Xây dựng quy hoạch không gian biển theo các vùng bảo vệ - bảo tồn, vùng đệm và vùng phát triển kinh tế - xã hội để phát triển bền vững kinh tế biển trên cơ sở phát huy tối đa lợi thế so sánh về điều kiện tự nhiên, vị trí địa lý, bản sắc văn hóa, tính đa dạng của hệ sinh thái, bảo đảm tính liên kết vùng”.

Trong bối cảnh đó, việc chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm của các nước trên thế giới, đặc biệt là các nước trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương với nhiều điều kiện về biển và đại dương tương đồng trong quy hoạch không gian biển, quản trị đại dương theo phương thức tổng hợp, dựa vào hệ sinh thái là hết sức cần thiết. Tôi đánh giá cao Uỷ ban UNESCO của Việt Nam, Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam đã phối hợp tổ chức Hội nghị ngày hôm nay.

Là một thành viên tích cực, có trách nhiệm của Uỷ ban Liên chính phủ về Hải dương học (IOC) thuộc UNESCO,  những năm qua, Việt Nam đã chủ động triển khai sáng kiến của IOC về quy hoạch không gian biển thông qua nhiều hình thức như tổ chức biên dịch, phổ biến các tài liệu, hướng dẫn của UNESCO, tổ chức và tham gia các lớp tập huấn, nâng cao năng lực do UNESCO tổ chức. Luật Quy hoạch 2017 của Việt Nam đã quy định Quy hoạch không gian biển quốc gia là quy hoạch cấp quốc gia, cụ thể hóa quy hoạch tổng thể quốc gia về phân vùng chức năng và sắp xếp, phân bố hợp lý không gian các ngành, lĩnh vực trên vùng đất ven biển, các đảo, quần đảo, vùng biển, vùng trời thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia của Việt Nam. Ngoài ra, Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo còn quy định về Quy hoạch tổng thể khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ

Với Chương trình dự kiến, Hội nghị sẽ diễn ra trong 5 ngày với nhiều nội dung lớn, phức tạp và đều là những nội dung hết sức mới mẻ nhưng cũng rất hữu ích đối với Việt Nam trong triển khai các nhiệm vụ quản lý biển và hải đảo. Do đó, Thứ trưởng Trần Quý Kiên trân trọng đề nghị quý vị đại biểu tập trung thảo luận 3 vấn đề chủ yếu, đó là:

Đối với nội dung Tăng cường quản trị toàn cầu các hệ sinh thái biển lớn và bờ biển thông qua chia sẻ và ứng dụng các công cụ chia sẻ thông tin và kiến thức, cần tập trung làm rõ và nhận diện đầy đủ các đặc thù về mối quan hệ tương tác, gắn kết giữa các quy mô toàn cầu – khu vực – quốc gia – địa phương của các hệ sinh thái biển; các điều kiện phù hợp về cơ sở hạ tầng về kỹ thuật và pháp lý để bảo đảm việc ứng dụng và triển khai công cụ chia sẻ thông tin, kiến thức một cách hiệu quả.

Làm rõ hơn nội hàm nội dung, các phương pháp, cách tiếp cận, các chỉ tiêu, chỉ số đánh giá cụ thể về quản trị đại dương, vừa bảo đảm các chuẩn mực chung của quốc tế, vừa bảo đảm phù hợp với trình độ, năng lực quản lý và những điều kiện cụ thể của Việt Nam.

Cùng nhau chia sẻ những kinh nghiệm, bài học quốc tế và đặc biệt là các sáng kiến, mô hình thành công trong lập, thực hiện quy hoạch không gian biển, trong phát triển kinh tế biển bền vững, mô hình tăng trưởng xanh, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, tận dụng thành tựu khoa học, công nghệ tiên tiến nhằm đóng góp hiệu quả hơn trong quản lý biển và hải đảo ở các quốc gia, xây dựng khu vực biển Châu Á – Thái Bình Dương an ninh, an toàn và phát triển bền vững.