Phú Yên: Cải đạo đất hay khai thác đất, cát trái phép?

Hộ ông Nguyễn Thanh Hải được UBND thị xã Sông Cầu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà ở, tài sản gắn liền với đất số CD246503  ngày 01/7/2016, thửa đất số 60, tờ bản đồ số 02-ĐC, diện tích 2.382m2 tại thônHòa Phú, xã Xuân Hòa, thị xã Sông Cầu, mục đích trồng cây lâu năm, thời gian sử dụng đến ngày 01/7/2064.

Do hiện trạng đất có địa hình dốc cao, không giữ được nước, đất bị bạc màu, cây trồng chậm phát triển và đem lại hiệu quả thấp. Ông Hải có đơn đề nghị UBND thị xã Sông Cầu cho phép cải tạo đất để trồng cây lâu năm, đồng thời tận dụng lượng đất, cát thừa trong quá trình cải tạo để phục vụ thi công công trình hạ tầng kỹ thuật khu dân cư chợ Hòa Phú.

UBND thị xã Sông Cầu ra Quyết định số 818, ngày 11/3/2019 phê duyệt phương án cải tạo để trồng cây lâu năm của hộ ông Nguyễn Thanh Hải. Trong Quyết định nêu rõ phương án cải tạo đất bằng hình thức múc lớp đất mặt tập trung về một vị trí, dùng xe múc cắt tầng, hạ độ cao, dựt thớt thửa đất (trên 02 thớt) với cao trình cải tạo trung bình khoảng 5m. Sau đó san trải lớp bề mặt để tiến hành trồng trọt.

Theo Quyết định phê duyệt của thị xã Sông Cầu, Sở TN&MT có báo cáo số 191 ngày 25/3/2019 gửi UBND tỉnh Phú Yên thống nhất chủ trương thu hồi đất, cát (san lấp) dôi dư trong quá trình cải tạo đất tại thôn Hòa Phú, xã Xuân Hòa, thị xã Sông Cầu để phục vụ công trình hạ tầng kỹ thuật khu dân cư chợ Hòa Phú. Khối lượng đất, cát thu hồi khoảng 12.170m3, thời gian 6 tháng.

UBND tỉnh giao Sở TN&MT hướng dẫn ông Hải thực hiện các bước theo đúng quy định, thường xuyên phối hợp với UBND thị xã Sông Cầu, UBND xã Xuân Hòa kiểm tra, giám sát việc thực hiện của ông Hải, chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh nếu xảy ra sai phạm.

UBND thị xã Sông Cầu chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh đối với phương án cải tạo đất đã phê duyệt; chỉ đạo Phòng TN&MT phối hợp với UBND xã Xuân Hòa cắm mốc thực địa và thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện cải tạo, thu hồi đất, cát của hộ ông Hải; trường hợp thực hiện không đúng phương án cải tạo đất đã phê duyệt thì báo cáo cho UBND tỉnh xem xét chấm dứt việc cải tạo, thu hồi đất, cát (san lấp).

Trên văn bản là vậy, nhưng thực tế ông Hải cải tạo đất không đúng theo phương án đã phê duyệt. Khu vực thửa đất có khối lượng cát phía trên khá lớn. Cải tạo đất bằng hình thức múc lớp đất mặt tập trung về một vị trí, nhưng hộ ông Hải lại tập kết xe cơ giới múc cát, đưa cát lên xe Chiến Thắng rồi chở cát ra ngoài khu vực thửa đất xin cải tạo. Hoạt động này diễn ra rầm rộ suốt hai tuần qua. Nghiêm trọng hơn, mỗi xe cát được bán ra với giá 330.000 đồng. Mỗi ngày có khoảng 50 chuyến xe ra vào chở cát. Thế là tài nguyên cát không cánh mà bay vào túi hộ cá nhân.

Trong vai người mua cát, PV được một người dân chia sẻ: Xe lấy cát hoạt động nữa tháng nay, mỗi ngày khoảng 50 chuyến xe, giá bán 330.000 đồng/xe. Đất đây đã có sổ đỏ, lo cho xã đâu vào đấy rồi lấy khỏi sợ. Không lo cho xã, mình có lấy được đâu, lấy là xã họ tới liền.

Đối diện với khu vực đang lấy cát trên thửa đất của hộ ông Hải là khu đồi cát gần Đồn công an Đông Bắc Sông Cầu. Nhiều năm nay, Doanh nghiệp tư nhân Phục Hưng được UBND tỉnh Phú Yên cấp phép khai thác đã oanh tạc gần hết trữ lượng cát khai thác. Doanh nghiệp này đang tạm dừng hoạt động khai thác cát và để lại nhiều hố sâu nham nhở, nguy hiểm.

Làm việc với PV Báo TN&MT, ông Lê Xuân Hiền - Chủ tịch UBND xã Xuân Hòa cho biết: Việc cải đất của hộ ông Hải được UBND tỉnh cấp phép và chính quyền xã thường xuyên kiểm tra. Riêng DNTN Phục Hưng được UBND tỉnh cấp phép khai thác 10 năm, Sở TN&MT yêu cầu doanh nghiệp tạm ngừng khai thác để lắp đặt trạm cân đo khối lượng cát khai thác.

Cả hai khu vực đồi cát đang bị doanh nghiệp, hộ cá nhân khai thác đều nằm gần mặt đường QL.1D. Những đồi cát vun cao bảo vệ rừng dương, các loại cây trồng lâu năm trước kia nay bị lấy đi, khai thác vô tội vạ để lại hầm hố sâu nguy hiểm. Chưa kể lượng xe ra vào ồ ạt chở cát gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông trên tuyến đường, cũng như mất an ninh trật tự địa phương.