Theo báo cáo của Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, trong năm 2018, địa bàn huyện xảy ra nhiều đợt mưa lớn, làm sạt lở đất đá, lũ ống, lũ quét gây thiệt hại nặng nề về người, tài sản, cơ sở hạ tầng... tại các xã Vàng Ma Chải, Mù Sang, Dào San, Lản Nhì Thàng... Tổng thiệt hại ước tính gần 112 tỷ đồng, trong đó thiệt hại về nhà ở hơn 8,7 tỷ đồng.
Nhằm giảm thiểu thiệt hại về nhà ở cũng như an toàn tính mạng cho người dân trong mùa mưa năm 2019, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu đã huy động mọi nguồn lực, tập trung rà soát, di dời các hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở cao.
Qua rà soát, toàn huyện có hơn 140 hộ gia đình nằm trong vùng nguy cơ sạt lở và đá lăn, trong đó tập trung chủ yếu tại các xã: Lản Nhì Thàng, Vàng Ma Chải, Mù Sang và Dào San với trên 100 hộ.
Bằng nguồn kinh phí hỗ trợ của tỉnh, một phần của huyện và huy động các nguồn lực khác, huyện đã chỉ đạo các xã di chuyển được 15 hộ, hơn 125 hộ khác đã được hỗ trợ kinh phí di chuyển, với số tiền hỗ trợ trung bình 20 triệu đồng/hộ, số còn lại chưa bố trí được nguồn kinh phí di dân, trong khi mùa mưa lũ đã đến.
Theo đề án di dân của xã Lản Nhì Thàng, toàn xã có 79 hộ phải di chuyển ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở, trong đó di dân tập trung là 75 hộ, còn 4 hộ là di chuyển xen ghép.
Theo kế hoạch, việc di chuyển sẽ phải xong trước mùa mưa năm 2019. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, UBND huyện Phong thổ mới phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng.
Ông Trịnh Khắc Tấn, Chủ tịch UBND xã Lản Nhì Thàng, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, cho biết: “Sau khi đền bù giải phóng mặt bằng xong, xã sẽ chỉ đạo nhân dân làm nền nhà để di chuyển, kể cả trong mùa mưa cũng tiến hành.
Trước mắt, xã chỉ đạo các bản họp dân để tuyên truyền vận động bà con di chuyển những tài sản có giá trị như thóc lúa, lợn gà đến gửi nhà anh em ở các bản lân cận, khi có mưa lũ bà con phải tránh đến nơi ở an toàn”.
Ông Nguyễn Thế Hải, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Phong Thổ, thường trực Ban chỉ huy PCTT và TKCN huyện cho biết: Để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân, UBND huyện Phong Thổ đã xây dựng đề án, đồng thời vận động nhân dân di chuyển ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, huyện gặp phải một số khó khăn như thiếu mặt bằng, kinh phí và nhận thức của một số hộ dân về nguy cơ tiềm ẩn sạt lở còn thấp....
Do vậy, đến thời điểm hiện tại, nhiều hộ chưa di chuyển được. “Các huyện miền núi có nhiều hộ dân nằm trong vùng có nguy cơ như Phong Thổ, cần phải có hỗ trợ nguồn lực từ Trung ương, đặc biệt phải có các đề án mang tính chất tổng thể, để sắp xếp, bố trí dân cư mang tính ổn định, lâu dài”.
Việc di chuyển các hộ dân trong vùng có nguy cơ sạt lở cao đến nơi an toàn đang là nhiệm vụ cấp bách, đặc biệt là trong bối cảnh mùa mưa lũ năm 2019 đã bắt đầu. Hiện huyện Phong Thổ cũng như người dân rất mong tỉnh Lai Châu cũng như Trung ương quan tâm, xem xét, bố trí kinh phí di dân khỏi vùng có nguy cơ sạt lở cao đến nơi ở mới, an toàn, giúp bà con yên tâm lao động sản xuất, ổn định cuộc sống. – Ông Hải nói.