Trong năm 2018, cả nước có 13 bộ, ngành mới hoàn thành 173 thủ tục hành chính kết nối với cơ chế một cửa quốc gia (đạt 97% so với mục tiêu của Nghị quyết số 19/2018/NQ-CP), giải quyết 1,9 triệu hồ sơ của khoảng 27.000 doanh nghiệp.
Theo Quyết định số 1254/QĐ-TTg ngày 26/9/2018, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục giao các bộ, ngành phấn đấu triển khai mới 138 thủ tục hành chính trên cơ chế một cửa quốc gia. Tới hết năm 2018, các bộ đã hoàn thành 106 thủ tục, chiếm 77% so với mục tiêu.
Bên cạnh triển khai liên thông các thủ tục hành chính tại cảng biển, thuỷ nội địa, các bộ, ngành cũng triển khai cơ chế một cửa quốc gia tại các cảng hàng không quốc tế trên cả nước.
Lãnh đạo cơ quan thường trực của Uỷ ban, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết trong năm 2018 nhìn chung các bộ, ngành đã có chuyển biến tích cực trong thực hiện, tạo ra đột phá khi trong 5 tháng cuối năm đã triển khai thêm 100 thủ tục mới, tiếp tục mang lại lợi ích cho người dân và doanh nghiệp.
“Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều nỗ lực trong việc triển khai các thủ tục hành chính trên Cơ chế một cửa quốc gia và đạt kết quả rất tốt. Đặc biệt, Bộ Giao thông vận tải và Ngân hàng Nhà nước đã hoàn thành 100% theo kế hoạch”, Thứ trưởng Vũ Thị Mai đánh giá.
Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Đoàn Duy Khương cho biết đơn vị này cùng với Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ và Tổng cục Hải quan thực hiện khảo sát thì cho thấy những doanh nghiệp từng thực hiện thủ tục trên Cơ chế một cửa quốc gia nhận diện tương đối rõ những thuận lợi khi thực hiện thủ tục qua Cơ chế một cửa quốc gia. Cụ thể là giảm thời gian tiếp nhận, xử lý và thủ tục nhanh gọn, đơn giản (61%), giảm thời gian chuẩn bị hồ sơ cho doanh nghiệp (51%), giao diện thân thiện, dễ hiểu (50%) và minh bạch trong thủ tục (42%), chi phí chuẩn bị hồ sơ giảm (40%), giảm nhân lực khi thực hiện (35%) và tăng hiệu quả quản lý cho doanh nghiệp (32%).
Về kiểm tra chuyên ngành, Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết số lượng hàng hoá kiểm tra chuyên ngành còn lớn khi trong 10 tháng đầu 2018, số tờ khai nhập khẩu thuộc diện quản lý và kiểm tra chuyên ngành chiếm 19,1% tổng số lô nhập khẩu làm thủ tục hải quan tại cửa khẩu.
Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Lê Công Thành cho biết, đến nay, Bộ TN&MT đã hoàn thành các nội dung nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao thực hiện tại các Quyết định số 1254/QĐ-TTg ngày 26 tháng 9 năm 2018, Quyết định số 2026/QĐ-TTg ngày 17 tháng 11 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết 19 của Chính phủ. Trong đó, tổng số thủ tục cần thực hiện qua Cơ chế một cửa quốc gia (18); Số lượng thủ tục đã triển khai thông qua Cơ chế một cửa quốc gia (16), trong đó 04 TTHC đã chính thức kết nối từ năm 2016, 07 TTHC chính thức kết nối từ ngày 31/7/2018, 03 TTHC chính thức kết nối từ ngày 28/12/2018, 02 TTHC chính thức kết nối từ ngày 25/01/2019.
Phó Thủ tướng đánh giá các bộ, ngành đã đạt được mục tiêu đặt ra trong năm 2018 là có chuyển biến căn bản trong thực hiện cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại.
Tuy vậy, Phó Thủ tướng cho rằng vẫn còn nhiều tồn, tại vướng mắc như số lượng thủ tục hành chính triển khai mới chưa đáp ứng được yêu cầu của Thủ tướng, cần phải tập trung khắc phục để góp phần đưa đất nước bứt phá, phát triển toàn diện trong năm 2019.
Theo đó, việc phối hợp giữa các đơn vị từ khâu thống nhất quy trình chỉ tiêu thông tin phát triển phần mềm và kết nối hệ thống thông tin giữa Một cửa quốc gia với các bộ, ngành còn hạn chế.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết: “Thường trực Chính phủ đã bàn và tính tới việc nếu để các bộ, ngành trực tiếp thực hiện Chính phủ điện tử, Chính phủ số và những dạng công nghệ thông tin thế này thì hiệu quả rất hạn chế. Nên chăng chuyển sang thuê dịch vụ về công nghệ thông tin để tư nhân làm với các yêu cầu bảo mật, an ninh, kỹ thuật kết nối”.
Bên cạnh đó, tiến độ phát triển nâng cấp hạ tầng mạng, thiết bị không theo kịp tốc độ triển khai dẫn đến một số thời điểm hệ thống quá tải, không đáp ứng kịp với giao dịch phát sinh.
Qua trực tiếp khảo sát ở một số địa phương, Chủ tịch Uỷ ban cho rằng số lượng hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành còn chiếm tỷ trọng lớn, việc cắt giảm danh mục hàng hóa quản lý và kiểm tra chuyên ngành còn nhiều hạn chế, chưa bảo đảm tốt hai mục tiêu tạo thuận lợi thương mại đi kèm với chống gian lận thương mại.
“Quan điểm không phải cắt giảm lấy được để báo cáo thành tích mà phải đạt được cả hai mục tiêu trên, tăng cường khả năng quản lý, phối hợp các bộ, cơ quan với nhau và với Tổng cục Hải quan. Có những điều kiện, thủ tục kinh doanh không phải và không đáng phải cắt giảm hoặc buộc phải giữ để bảo đảm quản lý nhà nước mà lại cắt giảm đi là phải rà soát lại. Ngược lại khi ban hành văn bản “cắt giảm” nhưng lại “đẻ” ra thủ tục, điều kiện khác, đây là điều phải lưu ý”, Chủ tịch Uỷ ban nêu quan điểm.
Đặc biệt với kiểm tra chuyên ngành, Phó Thủ tướng nhấn mạnh nguyên tắc: “Bộ nào không ban hành được trình tự, thủ tục, tiêu chuẩn, quy chuẩn kiểm tra thì không được phép kiểm tra chuyên ngành, phải chấm dứt và bãi bỏ chuyện này. Nếu không sẽ dẫn tới bộ nào cũng có quyền kiểm tra”.
