Nhà văn hóa cộng đồng “ế ẩm”

   

   

   

  Với người đồng bào dân tộc thiểu số, được các cấp chính quyền quan tâm xây dựng NVHCĐ là niềm vui lớn. Thế nhưng, NVHCĐ xây xong nhiều bà con không mặn mà tới sinh hoạt cũng bởi nhìn thì to, hoành tráng nhưng cơ sở vật chất thiếu thốn. Việc hầu hết các NVHCĐ bị “bỏ rơi” do có quá nhiều bất cập trong việc đầu tư xây dựng. Do chủ đầu tư khoán trắng cho đơn vị thi công, không qua sự tham mưu của các ngành chuyên môn về văn hóa, phong tục của người dân tộc nên hầu hết các NVHCĐ được thiết kế không giống nguyên mẫu NVHCĐ truyền thống, không gian chật hẹp, địa điểm không thuận lợi, không thực hiện đúng phong tục truyền thống của đồng bào. Thế nên, NVHCĐ xây xong đã lâu nhưng vẫn vắng lặng là điều dễ hiểu.

   

  Theo khảo sát của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, toàn tỉnh Đắc Lắk chỉ có 30% NVHCĐ thôn, buôn tổ chức tốt các hoạt động, số còn lại hoạt động trung bình, yếu hoặc không hoạt động. Hầu hết các NVHCĐ ở các thôn, buôn chưa được đầu tư toàn bộ mà chỉ đầu tư từng thành phần như vỏ mà không có ruột: Không điện, không nước, không khu vệ sinh, không có hệ thống âm thanh, không có các vật dụng văn hóa truyền thống như cồng, chiêng…NVHCĐ xã Eatiêu (huyện Cư Kuin) được xây dựng khang trang giữa buôn Ega của người đồng bào dân tộc Êđê.

   

   

  Thế nhưng, sau mấy năm đưa vào hoạt động, giờ NVHCĐ như một ngôi nhà hoang, cỏ mọc um tùm, cửa kính vỡ toác, được các em nhỏ tận dụng làm chỗ chơi đùa. NVHCĐ buôn Pốk A ở thị trấn Ea Pốk huyện Cư M’gar được xây dựng trong khuôn viên rộng, có sân bóng lát xi măng sạch sẽ, hàng rào kiên cố, mát mẻ vì có nhiều cây xanh nhưng vẫn không thu hút được đồng bào đến hội họp. Bao năm không đưa vào sử dụng giờ rác ngập sân, nền sụt lún, trang thiết bị chỉ còn mấy chiếc quạt cũ, bàn ghế hư hỏng đóng bụi. Rất nhiều NVHCĐ thuộc nhiều địa phương trên địa bàn cũng cùng cảnh ngộ như NVHCĐ buôn Ega và buôn Pốk A. Số lượng NVHCĐ đóng cửa không hoạt động ngày một tăng lên theo thời gian. Có nơi NVHCĐ được bà con sử dụng thành nhà giữ trẻ, lớp học mẫu giáo, điểm thu phí tiền điện, thậm chí còn là chỗ cho trâu bò cư ngụ dưới gầm sàn.

   

  Việc đầu tư xây dựng NVHCĐ cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ trong điều kiện tỉnh còn nhiều khó khăn đã thể hiện được sự quan tâm của Nhà nước đối với đời sống văn hóa, tinh thần của bà con. Tuy nhiên, xây dựng nhưng chưa phát huy hiệu quả, còn nhiều bất cập gây lãng phí ngân sách. Mặc dù tỉnh đã có Chỉ thị về việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các NVHCĐ, nhưng không biết đến bao giờ NVHCĐ mới có cái “hồn”, có sức sống đặc trưng của NVHCĐ truyền thống?.

   

                                                                           Bài & ảnh: Tuệ Minh