Người dân tố Nhà máy chế biến tinh bột sắn BHL Sơn La gây ô nhiễm

Hàng trăm hộ dân bị ảnh hưởng

Ông Giàng A Thào, Bí thư chi bộ bản Mai Châu, xã Mường Bằng cho biết: Bản Mai Châu có 34 hộ dân, sinh sống ở đây từ năm 1995. Khi có chủ trương của Đảng và Nhà nước để doanh nghiệp đầu tư vào địa phương, người dân chúng tôi rất ủng hộ. Song, từ khoảng tháng 10/2017 tới nay, khi nhà máy hoạt động, cả bản chìm trong mùi hôi thối. Bản đã trao đổi với công ty, công ty hứa sẽ khắc phục nhưng mùi chỉ giảm thôi chứ không hết. Khổ nhất là trẻ con, chưa có năm nào trẻ em bị ho, nôn, chảy máu cam… đi viện nhiều như năm nay. Mong các cơ quan chức năng xem xét, làm thế nào để doanh nghiệp sản xuất nhưng vẫn đảm bảo an toàn môi trường.

Người dân bản Mai Châu cũng chỉ cho PV xem khu vực cống được cho là vị trí xả thải ra rãnh nước đối diện khu vực người dân sinh sống. “Riêng ở cống này, thỉnh thoảng khoảng 11-12 giờ trưa, nhiều người thấy xả nước bẩn ra ngoài. Đi họp, tiếp xúc cử tri, chúng tôi đã có ý kiến nhưng vẫn không thay đổi. Bà con ở đây đều phải sống chung với môi trường bị ô nhiễm. Rất là khổ cho người dân chúng tôi. Họ chỉ làm lợi kinh tế cho họ thôi. Khi ngủ, gió tạt vào là không ngủ được, đắp chăn kín cũng thối không chịu được. Tôi kiến nghị các cấp chính quyền xem xét lại nhà máy hoặc di chuyển người dân sang sống ở khu vực khác.” – ông Thào nghẹn ngào.

Anh Sùng A Thính, bản Mai Châu, xã Mường Bằng bức xúc: Từ khi có nhà máy, bụi, tiếng ồn, mùi hôi thối cả ngày lẫn đêm. Không chỉ trẻ con, người già mà thanh niên như chúng tôi cũng thấy khó thở. Ngày nào cũng như ngày nào, trừ khi mất điện hoặc dừng hoạt động. Chúng tôi cũng kiến nghị lên chính quyền xã rồi nhưng chưa thấy được giải quyết. Tôi đi làm nương cách khoảng 500m vẫn thấy mùi kinh khủng lắm. Tối ngủ còn khó chịu, mùi thối gây buồn nôn. Họ bảo từ từ sẽ khắc phục nhưng vẫn không thấy thay đổi.

Theo phản ánh của người dân, hoạt động của nhà máy đã gây ảnh hưởng tới 4 bản Xuân Quỳnh, Mai Châu, Quỳnh Trai, Co Trai xã Mường Bằng; bản Tiến Xa, xã Mường Bon.

Ông Tòng Văn Hạnh, Bí thư Đảng ủy xã Mường Bằng cho biết: Trong thời gian qua, sau khi Nhà máy đi vào hoạt động, có ý kiến của người dân xung quanh nhà máy, đặc biệt là bà con nhân dân bản Mai Châu. Hiện nhà máy đang trong giai đoạn hoàn chỉnh, hệ thống xử lý đang giai đoạn đầu, vừa làm vừa xử lý, vấn đề xử lý ô nhiễm môi trường chưa được triệt để. Chính quyền địa phương đã và đang tiếp tục đề nghị các đơn vị liên quan tiếp tục xử lý trong thời gian tiếp theo.

Doanh nghiệp khẳng định chỉ là sự cố?

Được biết, Nhà máy chế biến tinh bột sắn BHL do Công ty CP chế biến nông sản BHL Sơn La làm chủ đầu tư, nằm trong khuôn viên Khu công nghiệp Mai Sơn. Quy mô của dự án sản xuất chế biến tinh bột sắn 200 tấn/ngày đêm. Hiện đang là thời điểm Nhà máy trong quá trình vận hành thử nghiệm.

Ông Vũ Hưng Bình, Giám đốc Nhà máy tinh bột sắn BHL cho biết: Chúng tôi đầu tư Nhà máy tinh bột sắn tại Khu công nghiệp, với dây chuyền xử lý tốt nhất, theo công nghệ của Mỹ, đảm bảo xử lý nước thải loại A. Chúng tôi đầu tư 16 hồ, gồm hồ biogas, hồ điều hòa, hồ hiếu khí, hồ kỵ khí, hồ lắng sinh học, qua hệ thống xử lý hóa chất, hồ chứa nước thải sau xử lý. Việc đầu tư xây dựng đã được các cấp chính quyền thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ.

Mới đây, ngày 5/3, tại hồ điều hòa số 2 trong hệ thống xử lý nước thải có hiện tượng giảm mực nước. Nhà máy đã lắp máy bơm công suất lớn hút toàn bộ nước từ hồ này chuyển sang hồ hiếm khí, kỵ khí, đồng thời chỉ đạo dừng ngay dây chuyền sản xuất. Sau khi hút nước, phát hiện vết rách ở góc phía tây đáy hồ, kích thước vết rách khoảng 50cm, phía dưới vết rách tạo thành hang hốc dẫn đến tụt nước của hồ. Ngay sau khi phát hiện vết rách, Nhà máy đã tiến hành bơm nước sạch thau rửa hồ, thau rửa vị trí rách bạt. Tiến hành đào rộng khu vực phát hiện sự cố, đổ khoảng 30m2 đá hộc và tiếp đó thêm 10m2 đá 1,2 lên trên. Trải một lớp bạt dày cùng loại với bạt lót đáy hồ thay thế bạt bị rách. Đổ 30m2 bê tông cốt thép trên diện tích 120m2 chỗ bị rách và các chỗ lân cận. Sau khi bê tông khô, trải thêm 1 lớp bạt.

Lý do nhà máy vẫn hoạt động do đang trong thời gian vận hành 6 tháng, lượng sắn về ít, nhà máy chưa hoạt động đủ công suất thiết kế, nên lượng nước thải tại các hồ chứa không nhiều, hồ điều hòa có tác dụng điều hòa nước thải cho các hồ chứa khác, nên khi dây chuyền hoạt động, công ty đã điều tiết nước sang các hồ còn lại trong khi tiếp tục khắc phục xử lý xong sự cố.

“Công ty đã kịp thời chỉ đạo khắc phục, không có hiện tượng xả thải ra môi trường. Chúng tôi đang trong quá trình chạy thử, nên đây chỉ là sự cố ngoài mong muốn, do hệ thống địa chất ở đây, dưới có những hang caster, áp lực nước lớn gây sụt lún, khiến rách bạt, hở dưới đáy hồ. Để khắc phục, chúng tôi đã mời các chuyên gia đầu ngành về xử lý hiện tượng sụt lún này, đưa ra giải pháp xử lý kịp thời. Về ý kiến phản ánh của người dân, tôi cho rằng chưa đúng hết. Mùi của tinh bột sắn là không hết được, là mùi đặc trưng của ngành sắn, mùi lên men của củ sắn. Theo quan trắc không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe. Để hạn chế mùi, thời gian tới, chúng tôi sẽ trồng nhiều cây xanh khu vực này” – ông Vũ Hưng Bình khẳng định.

Được biết, ngày 12-13/3/2018, Phòng TN&MT huyện, Công an huyện phối hợp với Ban quản lý các KCN tỉnh, UBND xã Mường Bằng đã kiểm tra thực địa khu vực xử lý nước thải của Nhà máy. Tại thời điểm kiểm tra, công nhân nhà máy đang tiến hành đổ tê tông khắc phục sự cố rách bạt dẫn đến không tích được nước ở góc phía tây của hồ điều hòa. Diện tích đổ bê tông khoảng 120m2. Tại các hồ còn lại không phát hiện sự cố.

Ông Nguyễn Thanh An, Trưởng phòng TN&MT huyện Mai Sơn cho biết: Ngay sau khi nhận được thông tin về sự cố môi trường tại Nhà máy tinh bột sắn BHL, Phòng TN&MT huyện đã phối hợp với Công an huyện Mai Sơn kiểm tra sự cố, yêu cầu nhà máy khắc phục. Đến hôm nay, tiến hành kiểm tra lại, nhà máy đã khắc phục xong với hồ bị thủng đáy. Bên cạnh đó, chúng tôi yêu cầu đơn vị thực hiện nghiêm Báo cáo Đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt. Thời gian tới, chúng tôi sẽ thường xuyên kiểm tra việc thực hiện xử lý môi trường trong quá trình sản xuất của nhà máy này.

Theo ghi nhận của PV, nằm ngay cạnh khu xử lý nước thải của Nhà máy tinh bột sắn BLH, chỉ cách một con đường nhỏ là nhiều hộ dân đang sinh sống. Cộng thêm, nhà máy vừa đi vào hoạt động thử nghiệm chỉ trong thời gian ngắn, mùi hôi thối, tiếng ồn, rõ ràng, đã gây ảnh hưởng trực tiếp tới người dân nơi đây. Bởi vậy, trước những kiến nghị của người dân bản Mai Châu, xã Mường Bằng rất cần những thông tin chính thức từ phía các cơ quan chức năng tỉnh Sơn La.