Nghị định giao khu vực biển sẽ có nhiều điểm mới

TS. Tạ Đình Thi, Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam và PGS.TS Vũ Sỹ Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có đại diện các Bộ ngành có liên quan và đại diện các tỉnh, thành phố có biển.

Theo đánh giá của Tổng cục Biển và hải đảo Việt Nam, nhìn chung, sau 4 năm triển khai thực hiện, Nghị định 51 đã góp phần thúc đẩy, khuyến khích các tổ chức, cá nhân đẩy mạnh đầu tư hướng ra biển để tham gia phát triển kinh tế biển; từng bước thay đổi quan niệm và hình thành  ý thức sử dụng tiết kiệm, hiệu quả từ phía các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, nhân dân đối với tài nguyên biển và hải đảo.

Nghị định cũng đã tạo hành lang pháp lý và cơ sở pháp lý đồng bộ để tổ chức, cá nhân được giao khu vực biển theo quy định của pháp luật; tạo cơ sở pháp lý để nhà nước thiết lập chính sách giao khu vực biển cho tổ chức, cá nhân khai thác sử dụng tài nguyên biển; loại bỏ dần từ tương tập quán ‘điền tư, ngư chung” tồn tại bấy lâu nay.

Kết quả là từ năm 2015 – 2018, Tổng cục Biển và hải đảo Việt nam đã tiếp nhận, xử lý 14 hồ sơ giao khu vực biển , công nhận quyền sử dụng khu vực biển; đã tham mưu với Bộ TNMT ban hành 1 Quyết định giao khu vực biển cho công ty Công lý với diện tích 1.968,8ha. Ủy ban nhân dân các tỉnh có biển như Quảng Ninh, Phú yên, Bình Thuận, Kiến Giang đã giao được 13 khu vực biển cho tổ chức, cá nhận khai thác sử dụng tài nguyên biển. Hiện nay Tổng cục Biển và Hải đảo cũng đang tiếp nhận và thẩm định 3 hồ sơ đề nghị giao khu vực biển để khai thác cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu.

Song trong quá trình thực hiện Nghị định 51 cũng còn bộ lộ không ít những vấn đề còn chưa phù hợp thực tiễn. Để khắc phục những hạn chế, bất cập của Nghị định 51/2014/NĐ-CP, Bộ TNMT đã chủ động đề xuất và xây dựng Nghị định thay thế Nghị định 51/2014/NĐ-CP quy định việc giao các khu vực biển nhất định cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển. Dự thảo Nghị định thay thế lần 1  dự kiến có 5 chương, 35 điều quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng; quy định việc giao, gia hạn, thu hồi, cho phép trả lại một phần hoặc toàn bộ khu vực biển; sửa đổi, bổ sung quyết định giao khu vực biển; công nhận hoạt động sử dụng khu vực biển và phương án giải quyết các tranh chấp về sử dụng khu vực biển.
 

Trong đó theo ông Vũ Sĩ Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và hải đảo Việt Nam, dự thảo sẽ có một số điểm mới như: về phạm vi điều chỉnh, dự thảo Nghị định bao gồm cả các hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên biển chưa được quy định tại Nghị định 51   như để thăm dò, khai thác dầu khí; phục vụ nuôi trồng thủy sản; phục vụ mục đích an ninh, quốc phòng.
 

Dự thảo cũng đã xây dựng có một điều để thống kê các loại Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư; giấy chứng nhận đầu tư, giấy phép hoặc quyết định cho phép khai thác, sử dụng tài nguyên biển và quy định chung là Giấy phép do các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp làm cơ sở để lập hồ sơ xin giao khu vực biển.
 

Đối với trường hợp chưa có quy hoạch, dự thảo quy định có thể áp dụng các quy hoạch ngành, địa phương hoặc giao trách nhiệm cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền xác định khu vực biển để có thể giao khu vực biển khi chưa có quy hoạch. Đối với khu vực biển chưa xây dựng được Bản đồ, dự thảo quy định sử dụng bản đồ địa hình đáy biển do Bộ Tài nguyên và Môi trường xuất bản hoặc trên nền hải đồ do Hải quân nhân dân Việt Nam xuất bản.
 

Về thẩm quyền giao khu vực biển, dự thảo Nghị định có quy định thẩm quyền giao khu vực biển gồm 03 cấp: Bộ Tài nguyên và Môi trường; Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có biển; Ủy ban nhân dân cấp huyện (không còn cấp Thủ tướng Chính phủ).
 

Đối với giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản, dự thảo Nghị định có quy định trình tự thủ tục giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản; điều kiện giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản cho nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. Dự thảo cũng quy định trình tự thủ tục cho thuê, góp vốn, chuyển nhượng quyền sử dụng khu vực biển để nuôi trồng thủy sản.
 

Phát biểu góp ý cho Dự thảo lần 1, đa số các đại biểu đều cho ý kiến đồng tình với việc cần thiết phải sửa đổi cho phù hợp thực tiễn. Các ý kiến đưa ra xoay quanh những bất cập trong thực thi như thiếu quy hoạch sử dụng biển, quy hoạch không gian biển gây khó khăn cho việc xác định khu vực giao tổ chức, cá nhân sử dụng vào những hoạt động nhạy cảm như nhận chìm, đổ thải hay xác định ranh giới trên biển giữa các địa phương; giao khu vực biển cho nuôi trồng thủy sản; giao khu vực biển ở vùng nước có cảng biển; công bố đường triều thấp nhất trung bình nhiều năm…