(TN&MT) - Từ nhiều năm nay, dọc miền núi vùng cao các tỉnh miền Trung, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép diễn ra rầm rộ. Cơ quan chức năng đã nhiều lần vào cuộc truy quét, tuy nhiên, vẫn chưa thể dập tắt. Mới đây, lực lượng chức năng các tỉnh miền Trung đồng loạt ra quân tổng lực truy quét nạn khai thác thác khoáng sản “chui” ở những huyện miền núi.
Theo ông Dương Chí Công - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam, những ngày qua, thực hiện theo chức năng nhiệm vụ được giao, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bắc Trà My đã điều động lực lượng trong tổ cơ động của huyện thuộc đơn vị của xã Trà Dương và Trà Nú phối hợp với Công an huyện tiến hành kiểm tra, truy quét các khu vực khai thác khoáng sản thiếc trái phép tại bãi thiếc Nước Oa và bãi thiếc Dương Hòa, xã Trà Giang và Trà Sơn.
Trong mấy ngày lực lượng chức năng triển khai truy quét tại khu vực Dốc Dẻ, khu vực thác 5 tầng thuộc thôn 5, xã Trà Giang và khu vực Đá Bàng thuộc thôn Tân Hiệp xã Trà Sơn. Tổ công tác đã phát hiện 7 lán trại khoảng 140m2 bạt xanh, 600m dây dẫn nước, 3 xe rùa, khoảng 30m cầu dẫn nước và một số công cụ, dụng cụ khác dùng vào khai thác khoáng sản thiếc trái phép. Tổ công tác đã tiêu hủy toàn bộ số công cụ, dụng cụ nêu trên.
Lực lượng chức năng đã nhiều lần đập phá, tiêu hủy nhiều lán trại, vật dụng của quân khai thác khoáng sản trái phép
Tại xã Tam Lãnh, huyện Phú Ninh - vùng đất được mệnh danh là “xứ sở vàng” của miền Tây xứ Quảng. Nơi đây, năm nào cũng có nhiều người bỏ mạng, tình hình an ninh trật tự rất phức tạp. Trước thực trạng này, Bộ Công an cũng đã có quyết định thành lập Đồn Công an Tam Lãnh, nhưng việc khai thác vàng trái phép vẫn chưa có dấu hiệu “hạ nhiệt”. Tại đây, gần như mỗi gia đình đều cất giấu vài chục bao quặng phía sau nhà, hay những “thòn” ngâm quặng tuyển vàng. Mỗi “thòn” như vậy có hai hồ (hồ lớn, hồ nhỏ), được dựng bằng ván và lót bạt chống thấm xung quanh. Để tuyển vàng, quặng được đổ vào hồ lớn, ngâm cyanua (một loại chất cực độc để tuyển vàng) từ 2-3 ngày. Từ hồ lớn có một ống nước nhỏ để vàng được lọc chảy trực tiếp về hồ con. Sau khi ngâm tuyển lấy vàng từ hồ con xong, nước hóa chất ở hồ mẹ họ thải ra môi trường, sông, suối.
Mới đây, tại huyện Tây Trà (Quảng Ngãi), lực lượng chức năng cũng đã đã tổ chức nhiều đợt truy quét nạn khai thác vàng sa khoáng trái phép tại địa bàn 2 xã Trà Quân và Trà Thanh, tuy nhiên tình trạng này vẫn còn diễn biến phức tạp, thậm chí còn xảy ra chết người. Để chấm dứt tình trạng này, trong thời gian tới huyện Tây Trà sẽ phát huy tổng lực, cắm quân truy quét ngay tại các điểm khai thác vàng trái phép.
Tây Trà là địa phương đang có nhiều điểm khai thác vàng trái phép hoạt động. Cảnh náo nhiệt đào đãi vàng với những lán trại, xe đào và cả trăm nhân công diễn ra khá công khai. Hàng ngày các máy đào hoạt động hết công suất móc sâu vào lòng sông, suối... gây ô nhiễm đỏ ngầu, ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt hàng ngày của người dân địa phương. Trước tình hình đó, liên tục từ năm 2009 nay, công an huyện Tây Trà đã tổ chức nhiều đợt truy quét, đẩy đuổi các phương tiện, đối tượng khai thác vàng ra khỏi địa bàn. Riêng tại các thôn Vuông, thôn Cát (xã Trà Thanh), thôn Trà Kim (xã Trà Xinh) và thôn Đông (xã Trà Khê), lực lượng công an huyện Tây Trà bắt quả tang và lập biên bản xử lý 9 chủ nậu cùng trên 30 nhân công khai thác vàng trái phép qui mô lớn; đồng thời tiêu hủy và tạm giữ trên 10 xe máy đào, hàng chục máy sàn lọc vàng lớn và thiết bị dùng để khai thác.
Lực lượng chức năng tiêu hủy lán trại của vàng tặc
Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Anh Ngọc - Chủ tịch UBND huyện Tây Trà cho biết: “Hiện nay, tình trạng khai thác vàng lại nóng trở lại, tập trung nhiều người dân ngoài tỉnh vào khai thác, nhất là dân từ các tỉnh phía Bắc vào nên tình hình khai thác vàng diễn ra khá phức tạp. Điểm khai thác vàng nằm ở vùng giáp ranh với Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam, đây chính là tuyến đường dân từ các tỉnh phía Bắc vào tiếp cận các điểm khai thác vàng trái phép tại Tây Trà. Để kiểm soát vấn đề này, huyện Tây Trà rất cần sự phối hợp chặt chẽ của tỉnh Quảng Nam, tăng cường công tác quản lý địa bàn, ngăn chặn các vàng tặc mượn đường để đến các bãi vàng”.
Hiện nay, ở huyện Tây Trà, “vàng tặc” đang hoành hành tại núi Kà Nhút, xã Trà Quân. Tại đây, “vàng tặc” đã đào sâu vào trong lòng núi để khai thác vàng. Với cách khai thác vàng như thế, trong thời gian qua, đã xảy 2 vụ chết người tại khu vực khai thác vàng trái phép này. Đây là vùng có địa hình rất phức tạp, giáp ranh với tỉnh Quảng Nam. Để chấm dứt tình trạng này, hiện nay UBND huyện Tây Trà đã triển khai nhiều phương án, trong đó phát huy tổng lực, cắm quân truy quét ngay tại điểm khai thác vàng trái phép.
Ông Ngọc cũng cho biết thêm: “Lãnh đạo địa phương đã thống nhất đưa phương án huy động tổng các lực lượng, trong đó quân đội và công an đóng vai trò nòng cốt tổ chức cắm quân lâu dài tại điểm khai thác vàng trái phép. Tuy vẫn gặp một số khó khăn về nguồn lực và khả năng chống đối người thi hành công vụ, nhưng chúng tôi cũng đã có sẵn các phương án hỗ trợ khác và quyết tâm thực hiện cho bằng được, đẩy đuổi tất cả vàng tặc ra khỏi địa bàn”.
Lực lượng chức năng của nhiều địa phương khác của miền Trung cũng đã vào cuộc tổng lực truy quét nạn khai thác khoáng sản trái phép. Với những biện pháp mạnh tay và huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, hy vọng các huyện miền núi ở khu vực miền Trung sẽ ngăn chặn được tình trạng khai thác khoáng sản “chui” trong thời gian tới.
Bài và ảnh: XUÂN LAM - THANH HẢI
Mới đây, Chi cục Kiểm lâm TP. Đà Nẵng cũng vừa kết thúc đợt truy quét hoạt động khai thác rừng, vàng sa khoáng trái phép tại một số địa bàn rừng trọng điểm thuộc huyện Hòa Vang và bán đảo Sơn Trà. Lực lượng liên ngành đã phát hiện4 hầm đốt than, 4 hầm khai thác vàng trái phép, 18 cây gỗ có đường kính 25 - 40 cm vừa bị đốn hạ; Phá hủy tại chỗ hai máy xay đá, 6 lán trại, 500 mét ống nước, ống hơi, 50 lít dầu,một xe rùa, đánh sập các hầm lò trái phép cũng như tiêu hủy nhiều dụng cụ, nhu yếu phẩm của quân khai thác rừng, vàng sa khoáng trái phép bỏ lại hiện trường. |
