Ông Nguyễn Thanh An, Trưởng phòng TN&MT huyện Mai Sơn cho biết: Công tác đăng ký đất đai, cấp GCNQSDĐ lần đầu cho các hộ gia đình, cá nhân luôn được huyện Mai Sơn xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Các thủ tục hành chính đã từng bước được cải cách để tạo điều kiện thuận lợi cho công dân trong quá trình thực hiện kê khai, đăng ký. Công tác tuyên truyền đã được chú trọng thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, qua đó giúp người dân hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của người sử dụng đất khi đăng ký đất đai, cấp GCNQSDĐ.
Huyện Mai Sơn cũng đã ban hành 06 văn bản đôn đốc các phòng, ban, đơn vị, UBND xã, thị trấn, đơn vị tư vấn đẩy nhanh tiến độ thực hiện cấp GCN lần đầu, báo cáo tiến độ thực hiện định kỳ. Thành lập tổ công tác thực hiện công bố, công khai quy trình cấp GCNQSDĐ trên địa bàn. Phối hợp với các Sở ngành họp bàn giải pháp để đẩy nhanh tiến độ cấp GCN. Tổ chức hội nghị giao ban với các xã, thị trấn triển khai những văn bản mới đồng thời thảo luận tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực TN&MT, nhất là đất đai.
Kết quả, toàn huyện Mai Sơn có 7.350 hộ cần cấp GCN đất ở lần đầu; trong đó, số hộ đủ điều kiện cấp GCN đất ở lần đầu là 6.586 hộ. Đã ký quyết định cấp GCNQSDĐ cho 5.781 hộ, đạt 87,7%. Chưa có quyết định cấp GCN là 805 hộ, gồm các hồ sơ phát sinh sau, hiện các phòng ban, đơn vị đang hoàn thiện kiểm tra, thẩm định trình phê duyệt. Ngoài ra, còn 764 hộ có vướng mắc và không đủ điều kiện để cấp GCN đất ở lần đầu, gồm 510 hộ đất nông trường; 214 hộ quy hoạch khu đô thị Cò Nòi; 40 hộ đất quân sự.
Với đất sản xuất nông nghiệp, tổng số hộ cần cấp GCN đất sản xuất nông nghiệp lần đầu là 7.828 hộ, đã ký quyết định, trao GCN đất sản xuất nông nghiệp lần đầu cho 5.294 hộ, đạt 67,6% so với tổng số hộ cần cấp. Chưa có quyết định cấp GCN là 2.534 hộ, hiện các phòng ban, đơn vị đang hoàn thiện kiểm tra, thẩm định trình phê duyệt.
Nhìn chung, công tác cấp GCNQSDĐ trên địa bàn huyện Mai Sơn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc, do qua kiểm tra, thẩm định, nhiều hồ sơ cấp GCN không đủ điều kiện cấp như: Thửa đất không phù hợp quy hoạch, chồng lấn trong đất lâm nghiệp, đất công ích của xã, hành lang giao thông, hành lang đường điện... Tài liệu cấp GCNQSDĐ năm 1993 và theo Chỉ thị 10/1998/CT-TTg hồ sơ lưu trữ sơ sài; sơ đồ địa chính thể hiện hình thể thủ công, vị trí thửa đất không rõ ràng, diện tích không chính xác; nhiều thửa đất đã biến động cả về hình thể và diện tích trong quá trình sử dụng.
Việc kê khai thuế của các hộ gia đình gặp nhiều khó khăn do người dân kê khai không đúng theo hướng dẫn nên phải kê khai lại nhiều lần. Bên cạnh đó khối lượng hồ sơ cần chuyển thông tin địa chính theo tiến độ rất lớn, do đó chưa đảm bảo tiến độ. Nhiều hộ gia đình khó khăn chưa có khả năng thực hiện nghĩa vụ tài chính nên đề nghị điều chỉnh diện tích, vị trí thửa đất ở đã cấp; xác định lại nguồn gốc, thời điểm sử đụng đất; có trường hợp xin rút hồ sơ do không có khả năng thực hiện nghĩa vụ tài chính.
Những biến động đất đai do hoán đổi, chuyển quyền sử dụng đất của người dân mà không thực hiện các thủ tục theo quy định dẫn đến việc xác định nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất hoặc thửa đất đã được cấp, chưa được cấp gặp nhiều khó khăn. Các thửa đất còn lại chưa được cấp GCNQSDĐ, đa số có nguồn gốc và quá trình sử dụng phức tạp.
Trong khi, lực lượng cán bộ thực hiện công tác kiểm tra, thẩm định hồ sơ cấp GCN lần đầu còn mỏng, khối lượng hồ sơ, công việc cần thực hiện theo tiến độ là rất lớn. Một số đơn vị tư vấn chưa tập trung cao cho công tác hoàn thiện, chỉnh sửa hồ sơ ngay sau khi cơ quan chuyên môn kiểm tra, thẩm định xong cũng ảnh hưởng tiến độ. Công tác phối hợp giữa các phòng, ban chuyên môn của huyện, xã còn hạn chế.
“Trong thời gian tới, để đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ lần đầu, Phòng TN&MT đang tập trung kiểm tra, thẩm định hồ sơ để sớm trình UBND huyện phê duyệt hồ sơ cấp giấy còn tồn đọng. Đối với hồ sơ đã kiểm tra nhưng không đủ điều kiện cấp GCN thì đưa vào danh mục hồ sơ đăng ký để quản lý theo quy định. Đồng thời, tiếp tục tham mưu cho UBND huyện đôn đốc các đơn vị tư vấn đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ cấp lần đầu. Tham mưu giải quyết những khó khăn, vướng mắc phát sinh; đối với những vướng mắc vượt thẩm quyền tham mưu văn bản đề nghị UBND tỉnh, các Sở ngành xem xét tháo gỡ kịp thời” – ông Nguyễn Thanh An cho biết.
Cùng với đó, sẽ tiếp tục rà soát, xem xét giải quyết đối với các trường hợp đề nghị điều chỉnh diện tích, vị trí thửa đất ở đã cấp; xác định lại nguồn gốc, thời điểm sử đụng đất. Đề nghị UBND các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu được trách nhiệm, quyền lợi trong việc đăng ký đất đai, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai; trách nhiệm trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước.
