Lý Sơn (Quảng Ngãi): Suy kiệt nguồn nước ngầm

17/04/2015 00:00

(TN&MT) - Từ khi có điện lưới quốc gia (tháng 9/2014), số lượng giếng khoan trên đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi đã tăng gấp 3 lần so với trước đây. Không quản lý chặt chẽ, mạnh ai nấy khoan và đào giếng khai thác nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất nên nguồn nước ngầm ở đây đang bị cạn kiệt, dẫn đến nguy cơ nước mặn xâm nhập và “vỡ” túi nước ngọt.

Khoan dày đặc

Được hình thành bởi 5 ngọn núi lửa, đảo Lý Sơn nằm trơ trọi giữa đại dương, nước mặn mênh mông nhưng nước ngọt cực kỳ quý hiếm. Năm nay, nỗi lo thiếu nước ngọt của hơn 2 vạn dân Lý Sơn quay về sớm hơn khi những giếng khoan đã có dấu hiệu hụt nước, độ nhiễm mặn tăng do túi nước ngọt đang bị những giếng khoan, giếng đào mới “mọc” lên chừng hơn 2 tháng nay “cưỡng bức”.

Nhà bà Bùi Thị Kim Châu, đội 6, thôn Tây, xã An Vĩnh có tổng diện tích chưa đầy 500m2 nhưng có tới 10 giếng khoan. Bà Châu cho biết: Do nhà ở ngay trên mỏ nước ngọt nên bà con đến xin đóng giếng. 10 cái giếng ngày đêm thi nhau hút nước sinh hoạt và nước tưới cho hành tỏi mỗi khi vào vụ nên khoảng tháng 9 năm ngoái đến nay nguồn nước bị sụt giảm nghiêm trọng. Nhiều gia đình trên đảo đã phải đi mua nước ngọt về ăn uống còn tắm giặt thì vẫn phải dùng nước nhiễm mặn.

Người dân Lý Sơn đào giếng phục vụ sản xuất và sinh hoạt
Người dân Lý Sơn đào giếng phục vụ sản xuất và sinh hoạt

Bà Phạm Thị Hương - Phó Chủ tịch huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Từ chỗ Lý Sơn chỉ có 132 giếng khoan và hơn 400 giếng đào, đến nay, sau khi có điện lưới quốc gia, người dân đã ồ ạt khoan giếng, nâng tổng số giếng khoan lên hơn 1.000 cái. Mật độ giếng khoan hiện nay trên đảo Lý Sơn đã quá dày, cùng với đó là sức nóng của những công trình bê tông hóa khiến nước mưa không thẩm thấu, cứ rơi xuống là chảy tuột vào cống, thoát ra biển khiến Lý Sơn vốn đã không chủ động được nguồn nước, nay lại mất đi lượng nước ngọt đáng kể. Việc khai thác nước ngầm quá mức đã gây nhiễm mặn tầng chứa nước. Xung quanh đảo bị nhiễm mặn với diện tích hơn 1,6 km2 tính từ mặt biển vào.

Kết quả điều tra cho thấy, trữ lượng nước ngầm của huyện đảo Lý Sơn khoảng 26.300 m3, nhưng nay đã khai thác khoảng 22.000m3. Dự báo năm 2015, huyện đảo Lý Sơn sẽ có hơn 550ha cây trồng đứng trước nguy cơ bị hạn, sụt giảm năng suất, mặc dù huyện đảo đã có hồ chứa nước Thới Lới, nhưng cũng chỉ giải quyết được phần nhỏ trong khâu sản xuất của người dân đảo vào mùa nắng hạn.

Cấp bách bảo vệ nguồn nước

Bà Phạm Thị Hương cho biết: “Lý Sơn không có mạch nước ngầm ngọt mà chỉ có túi nước ngọt nên nguy cơ cạn kiệt là rất cao. Thấy trước nguy cơ đó, chúng tôi đã khuyến cáo người dân chỉ được phép khoan giếng ở độ sâu 40m trở lại. Để tránh nguy cơ túi nước ngọt ở đảo lớn bị vỡ thì phải tăng cường công tác quản lý việc khoan, đào giếng lấy nước. Trước mắt, chỉ những hộ gia đình nào được sự đồng ý của chính quyền địa phương thì mới được khoan, đào giếng lấy nước. Địa phương cũng tăng cường vận động người dân ở các khu dân cư dùng chung giếng nước và dùng nước một cách tiết kiệm để tránh nước mặn xâm nhập. Bên cạnh đó, vận động nhân dân bảo vệ cây xanh bản địa như cây cám, bàng vuông để giữ nước… ”.

Phó Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi, kiêm Trưởng ban chỉ đạo phát triển Lý Sơn Trần Văn Minh cho rằng, đây là nguy cơ đe dọa trực tiếp đến đời sống, sinh hoạt người dân trên đảo Lý Sơn, ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng khu vực biển đảo. Nếu không kiểm soát vấn đề khoan giếng sử dụng nước sạch thì vài năm sau không có nước, rồi Lý Sơn sẽ trở thành đảo chết. Vì vậy, phải cấp bách bảo vệ và phát triển nguồn nước để đảo Lý Sơn “sống”. Muốn vậy, chúng ta phải tuyên truyền người dân tiết kiệm nước, phát động bà con trồng cây tạo mảng xanh bảo vệ môi trường, chống xói mòn, giữ độ ẩm cho đất, đồng thời giữ được túi nước ngầm không bị cạn kiệt.

Với cách khai thác nguồn nước ngầm vô tội vạ như hiện nay, nếu chính quyền và người dân không có biện pháp quản lý, bảo vệ và khai thác nước tiết kiệm thì chỉ vài năm nữa, túi nước ngọt ở Lý Sơn sẽ “vỡ”, dẫn đến nước biển xâm nhập, gây nhiễm mặn và nguy cơ sụt lún đất.

Bài và ảnh: Lan Anh

 

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Lý Sơn (Quảng Ngãi): Suy kiệt nguồn nước ngầm
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO