Kinh nghiệm của các quốc gia sẽ giúp Việt Nam phát triển du lịch bền vững

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân và Ông Axel van Trotsenburg - Phó Chủ tịch Ngân hàng thế giới (WB) đồng chủ trì Hội thảo. 
Hội thảo có sự tham gia của các cơ quan đầu mối của GEF, các chuyên gia bảo tồn, đại diện của các Bộ, ngành liên quan, đại diện các khu bảo tồn, vườn quốc gia và các đại biểu khác tới tham dự kỳ họp Đại Hội đồng GEF.

Hội thảo đã nhận được sự quan tâm, tham gia nhiệt tình của trên 100 đại biểu là các cơ quan đầu mối GEF của các quốc gia, các tổ chức trong nước và quốc tế, các chuyên gia bảo tồn, đại diện của các Bộ, ngành liên quan, đại diện các khu bảo tồn, vườn quốc gia và các cơ quan chức năng tại địa phương.

Hội thảo nhằm trao đổi kinh nghiệm, tăng cường năng lực quản lý bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển du lịch dựa vào thiên nhiên bền vững theo hướng tối đa hóa hiệu quả các nguồn lực hiện có, đồng thời thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực bảo tồn gắn với du lịch bền vững ở Việt Nam.

Thông qua đó, Việt Nam muốn giới thiệu các giá trị đa dạng sinh học của mình cũng như khẳng định du lịch bền vững có thể góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị độc đáo. Việt Nam sẵn sàng hợp tác với các đối tác để thực hiện giải pháp hài hòa giữa bảo tồn và phát triển bền vững bao gồm phát triển du lịch bền vững.

Phát biểu tại Hội thảo, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, đa dạng sinh học của Việt Nam có tầm quan trọng đối với đời sống tự nhiên và con người không chỉ ở phạm vi quốc gia mà còn ở phạm vi khu vực và toàn cầu.

Các hệ sinh thái với các cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ, sự phong phú và đa dạng của rừng, rạn san hô, thảm cỏ biển, các vùng đất ngập nước, các loài động thực vật đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, cũng như của từng địa phương, từng ngành, từng lĩnh vực, trong đó có du lịch.

Các giá trị dịch vụ hệ sinh thái là nền tảng cho phát triển du lịch bền vững. Ngược lại, các hoạt động du lịch bền vững góp phần gìn giữ, bảo tồn các giá trị dịch vụ hệ sinh thái, bảo vệ môi trường sống của con người, đảm bảo sự hài hòa về môi trường sống cho các loài động, thực vật. Đồng thời, du lịch bền vững góp phần đắc lực vào quá trình phát triển kinh tế, mang lại những lợi ích kinh tế - xã hội, dịch vụ to lớn cho cộng đồng địa phương, tạo công ăn việc làm và đóng góp vào việc xóa đói giảm nghèo. Phát triển du lịch bền vững giúp khai thác nguồn tài nguyên một cách khoa học, nâng cao ý thức giữ gìn, bảo tồn đa dạng sinh học và môi trường.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết thêm, nhận thức được tầm quan trọng của đa dạng sinh học, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều hành động để đẩy mạnh công tác bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học. Việt Nam hiện là thành viên của nhiều công ước và cam kết quốc tế về bảo tồn đa dạng sinh học… Trong nước, Việt Nam đã ban hành và triển khai thực hiện nhiều chính sách rất quan trọng để bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học.

Mặc dù có nhiều nỗ lực trong công tác quản lý đa dạng sinh học và phát triển du lịch sinh thái trong thời gian qua, đa dạng sinh học của Việt Nam vẫn đang trên đà suy thoái. Rừng, các hệ sinh thái sông, hồ, đầm phá, ... tiếp tục bị đe dọa. Các hành vi khai thác, săn bắt, buôn bán, tiêu thụ trái phép động vật hoang dã, nguy cấp vẫn đang diễn ra hàng ngày.

Bên cạnh đó, bảo tồn phát huy giá trị đa dạng sinh học chưa gắn kết hiệu quả với phát triển du lịch. Do đó, tại nhiều nơi, phát triển nhanh chóng của du lịch đã tác động tiêu cực đến các hệ sinh thái tự nhiên, làm vượt quá sức chịu tải của môi trường (thay đổi mục đích sử dụng đất, gây suy giảm diện tích rừng, chia cắt sinh cảnh, phá hủy các rạn san hô, …), gây ảnh hưởng đến các loài động, thực vật, làm mất môi trường sống, kiếm ăn cũng như làm suy giảm các giá trị đa dạng sinh học. . Do vậy, công tác bảo tồn đa dạng sinh học đang tiếp tục phải đối đầu với nhiều thách thức. “Để có thể thành công trong công cuộc bảo tồn, ngoài sự nỗ lực của cơ quan chính phủ, cần có sự tham gia tích cực của toàn thể cộng đồng trong xã hội và sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế.” – Bộ trưởng Trần hồng Hà nói.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh thêm: Hội thảo “Đa dạng sinh học gắn với phát triển Du lịch bền vững” là cơ hội cho các đại biểu trao đổi, thảo luận, chia sẻ thông tin nhằm nâng cao nhận thức về đóng góp quan trọng của đa dạng sinh học đối với ngành du lịch và phát triển bền vững; Huy động sự tham gia của tất cả các bên liên quan, đưa du lịch trở thành chất xúc tác cho sự thay đổi tích cực trong việc bảo tồn và sử dụng dịch vụ hệ sinh thái; Thúc đẩy thay đổi về chính sách, hành vi kinh doanh và tiêu dùng trong du lịch bền vững, góp phần phát triển bền vững đất nước.

Đồng quan điểm với Bộ trưởng Trần Hồng Hà, Ông Axel van Trotsenburg - Phó Chủ tịch Ngân hàng thế giới (WB) cho biết mối quan hệ giữa bảo tồn đa dạng sinh học và khai thác phát triển du lịch không thể tách rời trong bối cảnh hiện nay. Phát triển vấn đề này không chỉ đem lại lợi ích quốc gia mà còn đóng góp vào phát triển đa dạng sinh học toàn cầu. Ông Axel van Trotsenburg cảnh báo khi thiết kế và thực hiện các dự án phát triển kinh tế cũng như các quy hoạch không gian cần phải luôn cân nhắc vấn đề đa dạng sinh học.

Ông Axel van Trotsenburg cũng nhấn mạnh rằng, mọi suy nghĩ, quan điểm đều là rất đáng quan tâm, tuy nhiên để thiết thực hơn thì mỗi tổ chức, quốc gia nên cần chung tay để có những hành động thiết thực nhất, phải đưa những mục tiêu đó vào các dự án để triển khai, cần nhiều sự chủ động hơn cho công tác bảo vệ môi trường.

Phát biểu tại hội thảo, Ông Christophe Crepin, Trưởng ban Môi trường khu vực Đông Á Thái Bình Dương, Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết khi NHTG tham gia vào du lịch sinh thái thiên nhiên WB luôn có những nguyên tắc để các đối tác bắt buộc phải theo những tiêu chí có đóng góp vào GDP, tạo ra việc làm đối với người dân bản địa, phải tạo được môi trường có sự  tham gia của các ngành khác nhau để tạo được sự liên kết lâu dài, bền vững. Ở Mozambique  thì những hoạt động và định hướng của W.B đã đã tạo ra các hoạt động kinh doanh trên những khu vực được nhượng quyền nhiều hơn,  đem lại quyền lợi cho người dân một cách lâu dài. Ở Lào là sự đầu tư vào du lịch sinh thái trong quá trình đối thoại tăng trường xanh đã được đầu tư các sản phẩm du lịch cụ thể. Hỗ trợ xây dựng các chính sách phát triển xanh trên các khu vực được nhượng quyền. Ngoài ra W.B có các hoạt động hợp tác với GEF một số mô hình du lịch sinh thái ở sa mạc, biển…

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho rằng những ý kiến, kinh nghiệm của quốc tế về phát triển du lịch bền vững từ góc nhìn của các doanh nghiệp, kinh nghiệm của các quốc gia, chuyên gia về bảo tồn và du lịch. Đây là những thông tin rất quan trọng, cần thiết cho Việt Nam.

“Việt Nam là một quốc gia hòa bình, an toàn và hiếu khách. Chúng tôi hy vọng với sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, mối quan hệ đối tác hiệu quả giữa các quốc gia, Chính phủ với các tổ chức và doanh nghiệp cũng như sự tham gia của tất cả các bên liên quan sẽ đưa du lịch sinh thái, du lịch dựa vào thiên nhiên ở Việt Nam trở thành ngành kinh tế quan trọng trong tương lai và là chất xúc tác cho sự thay đổi tích cực trong bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững ở Việt Nam.” – Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân nói.

Thứ trưởng trân trọng cảm ơn và mong muốn tiếp tục nhận được sự hợp tác, ủng hộ của cộng đồng thế giới, các tổ chức quốc tế (Ngân hàng thế giới, GEF, …), các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, các tổ chức bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học và mong muốn các đối tác hỗ trợ Việt Nam tiếp tục hoàn thiện các các hoạt động sau:

Một là, tiếp tục hoàn thiện các chính sách, pháp luật, xây dựng năng lực để bảo tồn đa dạng sinh học; phát triển du lịch dựa vào thiên nhiên chú trọng đến các ưu tiên bảo tồn, vai trò của cộng đồng bản địa, góp phần phát triển bền vững đất nước.

Hai là, tăng cường chia sẻ kinh nghiệm và thực hiện các mô hình phát triển du lịch sinh thái, các mô hình hợp tác công- tư để thực hiện hài hòa mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học gắn với phát triển du lịch;

Ba là,huy động sự tham gia của tất cả các bên liên quan vào các hoạt động bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học để thực hiện thành công các cam kết quốc tế và mục tiêu quốc gia về bảo tồn đa dạng sinh học.

“Chúng tôi ghi nhận và đánh giá cao sự hỗ trợ của Quỹ Môi trường toàn cầu cho các hoạt động bảo tồn đa dạng sinh học ở Việt Nam và tin tưởng rằng, trong chu kỳ GEF  lần thứ 7, Việt Nam tiếp tục nhận được hợp tác của các cơ quan thực hiện GEF để thực hiện các nhiệm vụ quan trọng này.” – Thứ Trưởng Võ Tuấn Nhân nhấn mạnh.