Nhiều năm qua, dọc tuyến QL 1A đi qua địa phận các xã: Minh Sơn, Sơn Hà, Đồng Tân và Cai Kinh (huyện Hữu Lũng) xảy ra tình trạng một số tổ chức, cá nhân khai thác đất, san lấp mặt bằng trái phép và diễn ra trong thời gian dài. Dọc tuyến đường này đồi núi bị đào bới một cách không thương tiếc, làm thay đổi cảnh quan, hiện trạng, đất bị sạt lở, gây tác động xấu đến môi trường. Mới đây nhất, đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh Lạng Sơn đã tiến hành kiểm tra khu vực này, kết quả là việc khai thác khoáng sản, san lấp trái phép vẫn diễn ra. Đoàn thống kê được tổng diện đất đã khai thác, san lấp gần 263.000 mét vuông.
Theo đánh giá của ngành chức năng tỉnh Lạng Sơn, nguyên nhân dẫn đến tình trạng nêu trên là do công tác quản lý nhà nước về khai thác, san lấp, chuyển mục đích sử dụng đất của huyện Hữu Lũng chưa chặt chẽ, còn buông lỏng; phát hiện vi phạm nhưng không kiên quyết xử lý quyết liệt, còn nể nang, mức xử phạt chưa đúng hành vi vi phạm, quá nhẹ không đủ sức răn đe. Bên cạnh đó, huyện không lập phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác theo chỉ đạo của UBND tỉnh; không báo cáo về tình hình bảo vệ khoáng sản chưa khai thác hàng năm theo quy định. Ngoài ra, UBND cấp xã không kiên quyết xử lý, chưa hoàn thành trách nhiệm quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác và quản lý đất đai tại địa phương; thiếu kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn xử lý kịp thời các đối tượng khai thác, san lấp trái phép thuộc địa bàn theo thẩm quyền.
Trước tình trạng trên, UBND tỉnh Lạng Sơn đã yêu cầu UBND huyện Hữu Lũng kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra những vi phạm về đất đai, khoáng sản trên địa bàn, đặc biệt là việc kiểm điểm trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh khi để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép mà không xử lý hoặc xử lý chưa nghiêm, chưa dứt điểm, để diễn ra trong thời gian dài. UBND tỉnh cũng yêu cầu UBND huyện Hữu Lũng kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của UBND các xã để xảy ra tình trạng chuyển nhượng đất trái phép, sử dụng đất sai mục đích, khai thác đất, san lấp mặt bằng trái phép còn kéo dài mà không kiểm tra, xử lý hoặc có kiểm tra nhưng không kiên quyết xử lý.
Theo thông tin từ UBND huyện Hữu Lũng, việc kiểm điểm đã được tiến hành. Trong đó: tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND huyện kiểm điểm trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, điều hành để xảy ra sai phạm kéo dài, không xử lý dứt điểm vụ việc; Tập thể, cá nhân lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường, Phòng Kinh tế - Hạ tầng, Công an huyện kiểm điểm trách nhiệm trong việc tham mưu thi hành Luật Đất đai và Luật Khoáng sản để xảy ra sai phạm, không tham mưu và thực hiện các biện pháp xử lý vi phạm kịp thời. Đối với UBND và lãnh đạo UBND các xã: Minh Sơn, Sơn Hà, Đồng Tân, Cai Kinh, Hồ Sơn kiểm điểm trong việc không kịp thời phát hiện các vi phạm như: Sử dụng đất không đúng mục đích, khai thác, san lấp đất đá trái phép; Không xử lý đối với một số vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai để vụ việc kéo dài chưa xử lý. Ngoài ra, công chức địa chính các xã này cũng bị kiểm điểm trong việc tham mưu, thực hiện các quy định của pháp luật về Đất đai, khoáng sản để xảy ra vi phạm.
Trao đổi với PV Báo TN&MT, bà Phạm Ngọc Thủy – Phó Chánh Văn phòng HĐND – UBND huyện Hữu Lũng cho biết, huyện cũng đã có báo cáo về việc kiểm điểm gửi UBND tỉnh. Huyện đang chờ tỉnh chỉ đạo sau đó mới cung cấp thông tin cho báo chí.
