Gia Lai: Cát tặc lộng hành tại xã vùng sâu, vùng xa Ayun

(TN&MT) – Tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra dọc sông A Yun (đoạn chảy qua xã A Yun, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai) đã diễn ra từ nhiều năm nay. Hiện nay, khi cát xây dựng đang khan hiếm trên thị trường, đẩy giá lên rất cao (cán mốc khoảng 300 ngàn đồng/m3) các đầu nậu khai thác cát trái phép hoạt động tinh vi hơn nhằm tránh sự phát hiện của các cơ quan chức năng.

Quá bức xúc, những con đường đi làm rẫy bị xe quá tải chở cát băm nát, hơn nữa quá trình máy bơm hút cát hoạt động trái phép đã khiến ruộng rẫy bị sạt lở… vì thế người dân xã A Yun đã tổ chức chặn xe múc, xe ben không cho hoạt động. Việc hạn chế tình trạng hoạt động này chỉ do dân kiểm soát được ban ngày, còn buổi tối thì xe chở cát quá tải vẫn lặc lè hoạt động.

Đoạn đường bị băm nát bởi cát tặc

Anh Chol – một người dân xã A Yun chỉ tay về phía cánh đồng có con sông A Yun chạy qua bức xúc: “Ở khu vực này đã có một số vụ đánh nhau, gây thương tích chỉ vì giành nhau để được hút cát. Cách đây chưa lâu, vì bức xúc quá nên người dân đã lấy gỗ, đá chặn xe ô tô hạng nặng vận chuyển cát. Thế nhưng chỉ được thời gian đầu, sau lại đâu vào đó, nay xe máy tinh vi hơn - chủ yếu hoạt động vào ban đêm là chính”.

Hồ sơ lưu lại tại Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mang Yang ghi rõ: Tại thời điểm kiểm tra theo phản ánh của nhân dân, có 1 xe múc hiệu CAT đang múc cát tại khu vực thôn Nhơn Bông, Ta Đun, Plei Bông, A Tur (xã A Yun), khối lượng khai thác 13-15 m3. Qua kiểm tra, chủ xe múc là ông M không xuất trình được giấy phép khai thác cát. Ngoài ra, cơ quan chức năng còn phát hiện máy bơm cùng một số công cụ để khai thác, hút cát trái phép đang được sử dụng tại khu vực bờ sông. Các phương tiện vi phạm, gồm xe múc, máy bơm và vật dụng khai thác cát trái phép được đưa về Công an huyện xử lý.

Lòng sông AYun và những đống cát vắng chủ

Ông Võ Lê Xuân Thiện – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mang Yang cho biết: “Tại khu vực xã A Yun, hiện có 01 công ty (Công t TNHH Trang Đức) có giấy phép hoạt động khai thác cát, tuy nhiên thời gian gần đây, dân cũng phản ảnh nhiều về việc ruộng rẫy bị sạt lở, đường sá xuống cấp khi công ty này khai thác. Huyện cũng đã thành lập Đoàn công tác liên ngành xuống kiểm tra và cũng đã có báo cáo thực trạng tình hình xin ý kiến xử lý”.

Những đám rẫy của người dân dần trở thành ký ức

Theo ghi nhận của PV, tại khu vực bờ sông A Yun, việc khai thác cát trái phép diễn ra từ nhiều năm nay, không những chỉ có xe máy của Công ty TNHH Trang Đức được phép hoạt động mà lợi dụng việc tranh tối, tranh sáng lượng xe máy của đầu nậu “cát tặc” hoạt động khá nhộn nhịp. Ngay cả khi PV xuất hiện, những loại xe máy này như đã có thông tin cảnh báo trước nên đã chạy tản mát đi nơi khác. Tình trạng khai thác cát tại đây là rất khó kiểm soát. Ông Võ Lê Xuân Thiện còn cho biết thêm: “Người dân đã nhiều lần phản ảnh với chính quyền địa phương về việc khai thác và xe chở cát hàng ngày khó kiểm soát. Cuối tháng 7, đoàn kiểm tra liên ngành của huyện Mang Yang cũng đã bất ngờ đi kiểm tra đột xuất và phát hiện một số cá nhân đang tổ chức khai thác trái phép nên đã đề xuất UBND huyện ra quyết định xử phạt hành chính… Lâu nay, huyện giao UBND xã A Yun là người chủ động trong việc theo dõi, nắm bắt, kiểm tra… nhưng trước thực trạng đang diễn ra khiến người dân bức xúc, trong thời gian tới, Phòng TN&MT tham mưu UBND huyện thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành thường xuyên có mặt tại địa bàn để nắm bắt, xử lý kịp thời…” .

Vũ Đình Năm