Đưa hương xoài Yên Châu bay xa…

Xoài tròn Yên Châu đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý và hệ thống nhận diện thương hiệu xoài.

Cây xoài là cây trồng bản địa đã có từ lâu đời tại huyện Yên Châu, với 2 loại xoài chính là xoài tròn và xoài hôi. Trong đó, giống xoài tròn rất được ưa thích vì đặc tính thơm ngon khác hẳn các loại xoài khác. Xoài tròn Yên Châu có kích cỡ khá nhỏ, thịt mềm, mùi thơm lâu, hấp dẫn, vị ngọt đậm.

Xoài Yên Châu đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa vào danh mục nguồn gen cây trồng quý hiếm cần bảo tồn và phát triển. Giống xoài này được coi là giống xoài bản địa duy nhất của miền Bắc Việt Nam được liệt kê trong danh mục của Tổ chức Lương thực tế giới (FAO) cần được giữ gìn và phát triển.

Sản phẩm xoài tròn Yên Châu

Hiện nay, toàn huyện Yên Châu có 767 ha xoài, trong đó, 200 ha xoài tròn, với tổng sản lượng hằng năm đạt 2.000 tấn quả. Xoài tròn được trồng nhiều ở các xã dọc quốc lộ 6 như Chiềng Pằn, Viêng Lán, Sặp Vặt… và dọc theo hệ thống suối Vặt, suối Sập… Hiện nay, xoài tròn được trồng tại 3 xã này đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý và hệ thống nhận diện thương hiệu xoài Yên Châu.

Đặc biệt, năm nay, một tin vui với người trồng xoài Yên Châu là 3 tấn xoài da xanh Yên Châu vừa được xuất khẩu sang thị trường Australia. Đây là lô xoài được thu mua ngày 17-18/5 tại bản Văng Lùng, xã Chiềng Hặc, với khối lượng trung bình từ 450-650g/quả, với giá 22.000 đồng/kg. Sau khi được thu mua, xoài được đóng gói và chuyển vào Thành phố Hồ Chí Minh, kiểm định chất lượng và chiếu xạ. Trong quá trình này xoài da xanh Yên Châu được các cơ quan chức năng đánh giá cao, đáp ứng được yêu cầu của thị trường Australia. Cây xoài đã và đang là một trong những cây trồng chủ lực, giúp người dân nơi đây xóa đói giảm nghèo bền vững.

Do đó, việc tổ chức Ngày hội xoài là dịp để quảng bá thương hiệu xoài đến với đông đảo du khách trong và ngoài nước, tạo cơ hội để những người trồng xoài được tìm hiểu, nâng cao kiến thức, kinh nghiệm trồng, chăm sóc để tạo ra sản phẩm có giá trị cao từ quả xoài. Thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư, tạo ra cơ hội hợp tác giữa người trồng xoài với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để sản xuất, kinh doanh các sản phẩm từ quả xoài, đưa thương hiệu xoài Yên Châu đến với các tỉnh trong nước và xuất khẩu sang một số nước trong khu vực lân cận, góp phần tạo việc làm cho người lao động và tăng thu nhập cho người nông dân trồng xoài của huyện Yên Châu. Tạo sự tương hỗ giữa phát triển nông nghiệp với du lịch, xây dựng sản phẩm du lịch mới hấp dẫn, thu hút đông đảo khách du lịch đến với các điểm du lịch của huyện Yên Châu.

Điểm nhấn của Ngày hội là chương trình nghệ thuật “Hương xoài Yên Châu” sẽ khai mạc tối 3/6, với 50 diễn viên tái hiện quá trình trồng và phát triển xoài Yên Châu; các tiết mục ca, múa, nhạc ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương đất nước mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc huyện Yên Châu; thi Người đẹp trình diễn trang phục dân tộc truyền thống của những thí sinh đến từ 15 xã, thị trấn.

Trong khuôn khổ ngày hội còn diễn ra nhiều hoạt động phong phú như các gian hàng giới thiệu, mua bán sản phẩm xoài, chuối, các món ăn đặc sản, các bài thuốc gia truyền dân tộc, các sản phẩm đồ thổ cẩm, đồ rèn, đồ đan… của các HTX, doanh nghiệp, các xã, thị trấn. Vinh danh những người trồng xoài tiêu biểu; Hội thảo đánh giá tiềm năng phát triển cây xoài; Hoạt động trò chơi truyền thống, thể thao dân tộc như đẩy gậy, kéo co… với các đội thi đến từ 15 xã, thị trấn trong toàn huyện; Chương trình nghệ thuật bế mạc “Yên Châu quê em” và vòng xòe đoàn kết với sự tham gia của 300 diễn viên, nghệ nhân.

Đặc biệt, đến với ngày hội, du khách sẽ được tham gia trải nghiệm du lịch vườn xoài tại gia đình ông Lò Văn Phẩu, bản Phát, xã Chiềng Pằn, cách đường quốc lộ 6 khoảng 650m. Tại đây có gần 100 cây xoài tròn và xoài hôi, đã được trồng từ những năm 2000. Du khách sẽ được tận mắt ngắm những cây xoài sai trĩu quả, tự tay mình hái những trái xoài trên cây, được thưởng thức vị thơm, ngọt đặc trưng riêng có của xoài tròn Yên Châu. Đồng thời, còn đươc xem các chàng trai, cô gái Thái của 6 đội thi trổ tài đi cà kheo hái xoài.

Ông Lường Trung Hiếu, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Châu cho biết: Để Ngày hội Xoài Yên Châu diễn ra thành công, huyện đã thành lập Ban Chỉ đạo ngày hội, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Đồng thời, thành lập Ban tổ chức chỉ đạo các phòng, đơn vị, các xã thị trấn chuẩn bị sản phẩm xoài trưng bày, địa điểm thi hái xoài, nơi tham quan du lịch… Đẩy mạnh tuyên truyền về các hoạt động diễn ra trong Ngày hội. Xây dựng phương án bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng cháy, chữa cháy, tổng vệ sinh khu vực tổ chức hội thi hái xoài… Tăng cường công tác kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm; tuyên truyền, vận động các khách sạn, nhà nghỉ tư nhân tiếp đón du khách chu đáo...

Ngày hội xoài Yên Châu năm 2017 đã sẵn sàng. Đến với ngày hội, du khách sẽ được thưởng thức một không gian văn hóa đặc sắc gắn bó với mảnh đất, con người Yên Châu, chắc chắn sẽ là những trải nghiệm khó quên!

Nguyễn Nga