(TN&MT) – Như Báo Tài nguyên và Môi trường đã thông tin về Dự án nạo vét, kè đá 2 bờ sông Sào Khê tại được UBND tỉnh Ninh Bình phê duyệt từ năm 2001, qua nhiều lần điều chỉnh vốn từ dự án có tổng mức đầu tư ban đầu chỉ 72 tỷ đã “nhảy vọt” lên gấp 36 lần là 2.595 tỷ đồng. Vậy đâu là nguyên nhân đội vốn ?
Chỉ nạo vét thì không đáp ứng được nhu cầu?
Ngày 28/06/2001, UBND tỉnh Ninh Bình có Quyết định số 1305/QĐ - UB về việc phê duyệt dự án khả thi nạo vét, kè đá 2 bên bờ sông Sào Khê thuộc Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư (huyện Hoa Lư) với tổng mức đầu tư là 72 tỷ đồng (chia làm 2 giai đoạn), nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước. Thời gian thực hiện dự án từ 2001 - 2002. Mục tiêu của dự án: Đưa đủ nước tưới cho 1.034 ha khu vực Trường Yên và các xã cuối sông, nhằm tăng vụ, tăng năng suất cây trồng, phát triển sản xuất, nâng cao mức sống nhân dân, xóa đối giảm nghèo; Phục vụ đoàn thuyền rồng rước nước theo phong tục cổ truyền của dân tộc từ sông Hoàng Long đến Cầu Hội vào đền vua Đinh, vua Lê. Phục vụ du khách có thể đi thuyền rồng du lịch thưởng ngoạn danh lam thắng cảnh, nghiên cứu lịch sử.
Ngày 23/05/2003, UBND tỉnh Ninh Bình ban hành Quyết định số 1015/QĐ - UB về việc phê duyệt lại Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án nạo vét, xây kè, bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê. Lúc này, dự án được nâng tổng mức đầu tư lên 189 tỷ đồng. Gồm xây dựng các công trình thủy lợi, các công trình kiến trúc văn hóa và các công trình giao thông. Cụ thể nạo vét 14.550 m từ cống Trường Yên đến ngã ba sông Chanh; Xây kè một số đoạn hai bên bờ sông từ cống Trường Yên đến hang Luồn; Xây mới 13 cống tiêu; Xây dựng 37 bến các loại, nền bậc bằng bê tông trên gắn đá phiến; Xây dựng 19 công trình kiến trúc văn hóa như: Nhà bia cầu Dền, nhà bảo vệ bến Hội, các ki - ốt dịch vụ bến Hội, bến hang Luồn, bến Hoàng Long, các ki – ốt dịch vụ bến Hoàng Long, nhà quản lý bến Hoàng Long, hàng rào…; Cải tạo, nâng cấp và xây dựng mới 8.441 m đường giao thông hai bên bờ sông từ cống Trường Yên đến hang Luồn; Cải tạo 813 m đường đoạn qua làng Ninh Thắng; Xây dựng mới 14 cầu giao thông kết cấu bằng bê tông cốt thép mố và thân cầu ốp đá chạm khảm, lan can bằng đá chạm khảm; Cải tạo cầu Đông. Thời gian khởi công và hoàn thành 2003 - 2005.
Theo ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn cho biết: Chỉ riêng nạo vét không thì không đáp ứng được nhu cầu thế nên cần phải kết hợp các công trình giao thông, công trình kiến trúc văn hóa dẫn đến việc thay đổi tổng mức đầu tư của dự án?
Thay đổi ít, đội vốn nhiều?
Tiếp đó, UBND tỉnh Ninh Bình lại tiếp tục có Quyết định số 679/QĐ - UB ngày 22/04/2005 điều chỉnh tống mức đầu tư của dự án Nạo vét, xây kè, bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê lên 399,695 tỷ đồng. Nguồn vốn từ ngân sách Trung ương hỗ trợ. Thời gian thực hiện từ năm 2005 – 2007. Gồm nạo vét, xây kè sông chiều dài tuyến 14.250 m, bề rộng lòng sông từ 20 m – 141 m; Thiết kế 3 tuyến đường phòng hộ: Đường phòng hộ chính chiều dài 1.350 m, đường phòng hộ phụ chiều dài 9.650 m, đường phía khu dân cư dài 4.429 m;
Điều ngạc nhiên là rất nhiều hạng mục xây dựng được giữ nguyên chỉ tiêu thiết kế theo Quyết định số 1015/QĐ - UB ngày 23/05/2003 như: Xây dựng 37 bến thuyền, các cầu qua sông, đường giao thông, 19 công trình kiến trúc văn hóa và các cống tưới tiêu…
Đến năm 2009, dự án này lại tiếp tục được điều chỉnh vốn vào ngày 02/12/2009 tại Quyết định số 1469/QĐ - UBND. Lần này dự án đơn thuần ban đầu được “hô biến” thành “siêu dự án” với tống mức đầu tư lên đến 2.595 tỷ đồng, gấp 6,5 lần vốn điều chỉnh lần thứ 3 và 36 lần so với tổng mức đầu tư ban đầu. Nguồn vốn tư ngân sách Trung ương. Thời gian thực hiện từ năm 2005 - 2012.
Và điều ngạc nhiên cũng không kém là rất nhiều các hạng mục xây dựng vẫn tiếp tục được giữ nguyên chỉ tiêu theo thiết kế như: Nạo vét, xây kè sông, xây dựng tuyến đường phòng hộ, đường giao thông qua làng Ninh Thắng, đoạn đường 12C qua làng Trường Yên, các công trình kiến trúc văn hóa.
Theo quyết định này thì một số hạng mục xây dựng thi công mới chỉ có: Xây dựng mới 8 cầu qua sông, xây dựng 36 cống tưới tiêu (tăng 23 cống so với Quyết định số 1015/QĐ – UB ngày 23/05/2003 - PV); Đào mở rộng đến chân núi đối với đoạn xung quanh núi Thung Trấu, đoạn từ cầu Hội đến hang Luồn và đoạn từ cầu Rỗ đến Ninh Xuân; Đường Đông Sơn - Ngô Thì Nhậm thế nhưng tổng mức đầu tư được điều chỉnh tăng thêm 2.195 tỷ đồng so với Quyết định số 679/QĐ - UB ngày 22/04/2005.