Thời gian qua, Báo Tài nguyên & Môi trường nhận được ý kiến phản ánh của người dân ở thị trấn Diễn Châu về tình trạng ô nhiễm môi trường ở quanh bãi rác của thị trấn. Thời điểm có mặt tại bãi rác này, chúng tôi thấy, bãi rác có 2 khu vực: khu vực chôn lấp nằm giữa nghĩa trang thị trấn và đền thờ liệt sỹ huyện Diễn Châu và khu vực tập kết rác ở trước cổng nghĩa trang thị trấn. Trên diện tích tập kết rác rộng khoảng 1 sào, rác chất đầy, đủ chủng loại. Đường vào khu vực tâm linh này nước rỉ từ rác thải bốc mùi hôi thối nồng nặc, đầy ruồi nhặng.
Ông Lê Văn Loan, ở khối 4, thị trấn Diễn Châu chỉ cách khu vực tập kết rác chưa đầy 30 m. Gia đình ông sống ở đây đã hơn 40 năm nên chứng kiến mọi biến động và chịu đựng sự ô nhiễm từ bãi rác đưa đến.
Ông Loan than thở, lúc trước, rác được đổ trên mặt đất, sau đó, do đầy quá phải dùng máy xúc đào đất chôn lấp rồi trồng cây xanh nhưng chỉ có vài cây sống được. Còn bây giờ, rác trong bãi đã đổ đầy nên chính quyền cho làm thêm khu vực tập kết rác tạm để chờ vận chuyển đi nơi khác. Thế nhưng đơn vị vận chuyển cho xe đổ không đúng điểm mà đổ kéo lê ra ngoài đường, do chở đi không kịp nên gây ra ô nhiễm. Đặc biệt vào dịp Tết vừa qua, rác đổ gần kín cả đường vào nghĩa trang.
“Ở đây, ruồi nhiều vô kể, đến bữa ăn, người này phải đuổi ruồi để người kia ăn. Chúng tôi cho người ra chặn xe rác không cho đổ thì không đành. Vì ô nhiễm nặng mà bà Cúc có nhà ở đối diện đã đóng cửa bỏ đi nhiều năm nay vì không chịu nổi ô nhiễm” – ông Loan cho biết thêm.
Ông Trần Văn Thào, nguyên khối trưởng khối 5, thị trấn Diễn Châu cho biết, đơn vị vận chuyển rác nói đổ buổi sớm thì buổi chiều bốc đi, thế nhưng họ để ngày này qua ngày khác mới chở. Nhiều cuộc họp, tiếp xúc cử tri, người dân ở đây đã nêu ý kiến nhưng chưa giải quyết. Lãnh đạo UBND thị trấn chỉ trấn an người dân mong được chia sẻ khó khăn cùng chính quyền, thế nhưng không biết nhiều hộ dân ở đây phải chịu đựng đến bao giờ.
Ông Thào còn cho biết thêm, hiện có khoảng 40 hộ dân bị ảnh hưởng bãi rác và 8 hộ dân ở chỉ cách nghĩa trang thị trấn một bờ rào. Mỗi khi có người đốt đồ người chết lung tung khói vào tận nhà, trẻ con không thở được.
Qua tìm hiểu, chúng tôi dược biết, nhiều năm trước, tại khu vực này, phần lớn rác thải của thị trấn đã được chôn lấp ở khu vực bãi rác cũ (nằm giữa nghĩa trang thị trấn và đền thờ liệt sỹ huyện Diễn Châu) rộng cả ngàn mét vuông. Toàn bộ diện tích này gần như quanh năm bị ngập nước. Theo người dân sống ở đây cho biết, khu vực này có hàng ngàn tấn rác thải đã được chôn xuống. Hiện, khối lượng rác thải này tuy đã “yên giấc” dưới lòng đất nhưng vẫn từng ngày phân hủy nên có nguy cơ gây ô nhiễm, nhất là nguồn nước ngầm.
Bà Phạm Thị Trang, ở khối 4, thị trấn Diễn Châu cho biết, rác đã chôn lâu ngày vẫn phân hủy, người dân không dám dùng nước ngầm vì sợ bị ô nhiễm ảnh hưởng sức khỏe. Ngoài ra, nhiều ý kiến còn cho rằng, bãi rác chôn lấp nằm giữa đền thờ liệt sỹ huyện và nghĩa trang thị trấn là 2 địa điểm tâm linh của người dân ở đây nên rất phản cảm.
Ông Phan Văn Ánh, Chủ tịch UBND thị trấn Diễn Châu nói: Người dân phản ánh ô nhiễm nhưng họ không nắm bắt được tình hình thực tế. Mỗi tháng, thị trấn cho thu gom 8 lần, còn các xã khác trên địa bàn Diễn Châu chỉ thu gom 1 tháng 3 lần. Trong khi lượng rác ở thị trấn rất nhiều nhưng tiền phí vệ sinh môi trường cũng nộp bằng các xã. Trước đây, UBND thị trấn bao cấp thu gom rác nên hàng năm phải bỏ ra một số lượng tiền lớn để trang trải, hiện tại, thị trấn đang nợ tiền chôn lấp Khu liên hợp xử lý rác thải rắn Nghi Yên hơn 100 triệu đồng.
“Bãi rác đó chỉ là nơi tập kết rác tạm. Để tạm đó chỉ một vài ngày là bốc đi, hiện tại đã thu dọn sạch sẽ... Về nguyên tắc là phải xây bể xi măng nhưng ở đây không có đất để xây vì đất ở đó thuộc xã Diễn Thành cho nên thị trấn phải trồng cây và để bẩn như vậy. Các hộ phản ánh như thế nhưng thực ra các hộ vẫn đang ở cách xa bãi rác”?. Hiện, khối lượng rác thải đã chôn lấp giờ vận chuyển đi là điều bất khả kháng vì kinh phí di dời không có. Giả sử nếu di dời được cũng không biết đổ đi đâu. Bãi rác Nghi Yên không nhận rác đó vì rác đó nhiều chất thải rắn đã bị chôn lấp lâu ngày. “Ước tính tiền vận chuyển rác và hoàn thổ ở đó mất 3 tỷ đồng. Nhưng xúc đất ở khu vực bãi rác cũng không biết đổ đi đâu. Trước đây, thị trấn xin chôn ở Diễn An, Diễn Trung nhưng bị người dân ở đó chặn lại không cho. Có lần, tỉnh hỗ trợ 1 tỷ đồng để huyện di dời, nhưng sau khi đo đạc khối lượng, thấy không làm được nên đã trả lại tiền cho tỉnh” - ông Ánh khẳng định.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Sơn, Trưởng Phòng TN&MT huyện Diễn Châu cho biết: Hiện thị trấn không còn chôn lấp mà thực hiện hợp đồng đơn vị thu gom và vận chuyển đi đổ ở bãi rác Nghi Yên. Do mấy ngày Tết, rác dồn ứ mãi đến rằm Tháng Giêng vẫn chưa bốc được hết.
"Cái khó như thế, nên thị trấn phải trích nguồn kinh phí để bốc dỡ phần âm (rác chôn lấp), có kế hoạch bốc đi sau đó đổ đất trồng cây lên. Nhiều đơn vị trong huyện cũng phải tự túc kinh phí không thể chờ ngân sách huyện. Trong nghị quyết HĐND huyện cũng không có nội dung này, hiện nay, huyện chỉ hỗ trợ những xã xây dựng bãi chứa rác thải mới"- ông Sơn cho biết thêm.
