Điện Biên: Gỡ "nút thắt" trong quản lý đất cho thuê 50 năm

Sau khi giải phóng Điện Biên (1954), Công ty Cây công nghiệp Điện Biên (nay là Công ty CP Chế biến Nông sản Điện Biên) đã được giao quản lý diện tích đất nông nghiệp, tổng diện tích theo hiện trạng năm 2007 là 652,06ha. Tuy nhiên, trong thời gian này Công ty đã bộc lộ những hạn chế, yếu kém trong việc quản lý đất cho thuê 50 năm của các hộ gia đình.

Theo kết quả rà soát của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Điện Biên, các đối tượng vi phạm đất nhận khoán của Công ty CP Chế biến nông sản Điện Biên, tính đến thời điểm thống kê tháng 9/2013, trên đại bàn TP. Điện Biên Phủ, huyện Điện Biên và huyện Mường Ảng có tổng số 266 hộ gia đình, cá nhân vi phạm mục đích sử dụng đất, với tổng diện tích là 10,81ha. Trong đó, 42 hộ làm nhà trái phép với diện tích vi phạm 9.757,2m2 và còn nhiều hộ dân khác đã tự ý san ủi, đổ đất làm nền nhà xây dựng nhà trái phép khi chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Nguyên nhân chủ yếu do buông lỏng quản lý, việc phân định trách nhiệm quản lý đất đai giữa chính quyền các cấp chưa rõ ràng. Công tác quản lý hành chính về đất đai còn nhiều bất cập, việc theo dõi diễn biến lịch sử nguồn gốc đất không được cập nhật thường xuyên, những biến động đất đai như: Thay đổi mục đích sử dụng đất, phân chia chuyển nhượng… Công tác theo dõi gián đoạn dẫn đến những sai phạm sử dụng đất đai không được giải quyết, xử lý kịp thời.

Đất bãi cà phê phường Thanh Trường thuộc đất quản lý của TP. Điện Biên Phủ hiện đang cho một số doanh nghiệp, tổ chức cá nhân thuê 50 năm làm dịch vụ

Trước thực trạng đó, Sở Tài nguyên và Môi trường (Điện Biên) đơn vị chủ trì và tham mưu UBND tỉnh thu hồi toàn bộ diện tích đất đã giao cho Công ty Cây công nghiệp Điện Biên (này là Công ty CP Chế biến Nông sản Điện Biên) để giao lại cho UBND các huyện, thị, thành phố quản lý và cho thuê đất.

Ông Phạm Công Hoan, Giám đốc Văn phòng Đăng ký Quyền sử dụng đất, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Điện Biên cho biết: Thực trạng các hộ dân tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất thuê 50 năm đã kéo dài từ rất nhiều năm qua. Đây cũng là một trong những nguyên dân chính dẫn đến việc kiện tụng tranh chấp kéo dài trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, trong công tác thu hồi và giải phóng mặt bằng phụ vụ các dự án.

Để giải quyết dứt điểm thực trạng trên, chúng tôi đã phải bỏ ra rất nhiều công sức suốt từ năm 2007 đến nay; thực hiện rà soát, kiểm tra đối chiếu, lập cơ sở dữ liệu trình báo cáo tỉnh xin chủ trương và tham mưu thực hiện. Đến nay, toàn bộ diện tích đất của Công ty CP Chế biến Nông sản Điện Biên trước đây được UBND tỉnh giao quản lý đã thu hồi lại và giao cho UBND các huyện, thành phố quản lý cùng với tài sản gắn liền trên đất theo quy hoạch. Bên cạnh đó, chuyển đổi hình thức giao đất không thu tiền trước đây của Công ty CP Chế biến Nông sản Điện Biên sang hình thức thu tiền thuê đất, Công ty phải trả tiền thuê đất hàng năm đối với diện tích xây dựng trụ sở và diện tích đất bổ sung để xây dựng xưởng chế biến tại địa bàn xã Thanh Hưng (huyện Điện Biên), đồng thời cho phép Công ty thuê đất để sản xuất kinh doanh. Đây được coi như là một trong những giải pháp tối ưu nhằm tháo gỡ “nút thắt” trong việc quản lý đất công đã tồn tại từ nhiều năm qua.

Bài và ảnh:  Trần Hương