Ngày 2/3/2005, Chính Phủ ban hành Nghị định số 25/2005/NĐ-CP về việc điều chỉnh địa giới hành chính, đổi tên t.x Lai Châu thành TX Mường Lay. Khi đó, diện tích tự nhiên của TX Mường Lay là 11.403,50ha, với: 14.379 nhân khẩu và 3 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 2 phường: Sông Đà, Na Lay và 1 xã Lay Nưa. Năm 2016, kết quả điều tra dân số của t.x Mường Lay tăng lên 11.249 người.
Tờ trình Đồ án Quy hoạch vùng tỉnh Điện Biên đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó đề xuất mở rộng địa giới hành chính, sát nhập 2 xã Mường Tùng và Xá Tổng, huyện Mường Chà để phát triển t.x Mường Lay trở thành đô thị loại IV. Định hướng đến năm 2025, dân sốTX Mường Lay đạt 20.000 người và đến năm 2035 sẽ đạt 27.500 người. Quỹ đất xây dựng đô thị Mường Lay đến năm 2025 xem xét mở rộng 360ha và đến năm 2035 sẽ mở rộng là 413ha.
Ông Lò Văn Phương, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Điện Biên, ý kiến: nếu xác định t.x Mường Lay đến năm 2025 dân số đạt 20.000, thì cần xem xét và có giải pháp khả thi hơn. Vì Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13, ngày 25/5/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, trong đó đô thị loại IV, tiêu chí dân số phải đạt 25.000 người.
Phía Sở Xây dựng tỉnh Điện Biên – đơn vị chủ trì lập đồ án, cho biết: Trên cơ sở thực tế, diện tích đất thuận lợi xây dựng đô thị của t.x Mường Lay rất hạn chế. Quỹ đất không đủ để đáp ứng nhu cầu phát triển của thị xã trong tương lai. Do đó, nghiên cứu sát nhập 2 xã Mường Tùng và Xá Tổng của huyện Mường Chà để tăng thêm quỹ đất xây dựng đô thị phục vụ nhu cầu phát triển thị xã trong tương lại. Mặt khác, để tăng thêm quỹ đất sản xuất nông nghiệp cho người dân, đảm bảo ổn định cuộc sống.
Nếu sau sát nhập 2 xã Mường Tùng và Xá Tổng của huyện Mường Chà vào thì quy mô t.x Mường Lay có sự thay đổi. Về diện tích tăng lên 39.350,76ha và dân số là 19.946 người. Như vậy, xét theo Nghị quyết 1210, ngày 25/5/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, thì tiêu chí dân số của Mường Lay còn thiếu khoảng gần 5.000 người.
Ông Nguyễn Thanh Phòng, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Điện Biên cho biết: Tỉnh Điện Biên đề nghị thông qua đồ án quy hoạch vùng tỉnh Điện Biên đến năm 2035, tầm nhìn 2050; tiếp đó đề xuất với Chính phủ xem xét mở rộng địa giới hành chính, đảm bảo các tiêu chí đưa t.x Mường Lay thành đô thị loại IV.
Riêng đối với tiêu chí dân số, nếu không đảm bảo theo Nghị quyết 1210 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, tỉnh Điện Biên cần có ý kiến với các bộ, ngành, Chính phủ xem xét. Mặt khác, sát nhập để đưa Mường Lay trở thành đô thị loại IV là cần thiết, phù hợp với mục tiêu đưa Mương Lay trở thành trung tâm kinh tế, văn hoá, du lịch khu vực phía Bắc tỉnh Điện Biên; trung tâm chuyên ngành với các loại hình kinh tế cảng, dịch vụ thương mại và du lịch và có vai trò quan trọng về an ninh quốc phòng vùng biên giới phía Bắc của tỉnh Điện Biên.
