Đà Nẵng phát triển bền vững với mô hình không gian sinh thái

(TN&MT) - Với nhu cầu cuộc sống ngày càng cao, cũng như tính cấp thiết trong công tác quản lý, bảo vệ môi trường sinh thái, TP. Đà Nẵng đang đứng trước thách thức đòi hòi phát triển hiện đại nhưng không làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Đây là nguyên do Đà Nẵng cần có quy hoạch và quản lý phát triển bền vững không gian sinh thái.

Thành phố có nhiều cảnh quan thiên nhiên đặc thù

Theo “tổ chức du lịch thế giới” đánh giá, TP. Đà Nẵng có nhiều các loại hình sinh thái tự nhiên đạp nhất hành tinh. Bao gồm, bãi biển tự nhiên tại bán đảo Sơn Trà, một loại hình đặc thù được thế giới công nhận đẹp nhất hành tinh. Đó là một loại hình làng, thôn, xã nông thôn vùng ngoại thành, đang canh tác nông nghiệp lúa nước truyền thống. Vùng đồi núi Bà Nà Hills hùng vĩ, được các nhà quy hoạch, thiết kế, xây dựng quốc tế xây dựng và hoạt động như một loại hình vui chơi giải trí. Cảnh quan vừa vật thể, vừa phi vật thể mang tầm cỡ khu vực và quốc tế, được đánh giá như là một loại hình độc đáo đặc thù, rất đáng được quan tâm hiện nay.

Mặt khác, đối với quy mô vùng, Đà Nẵng đã, đang và sẽ đóng vai trò hết sức quan trọng. Nằm trong hành lang tăng trưởng miền Trung và Tây Nguyên, TP. Đà Nẵng có vai trò như là một thành phố trọng điểm, nối kết để tạo động lực phát triển cho cả vùng. Xét về nhiều mặt, TP. Đà Nẵng có một số lợi thế cạnh tranh quan trọng như: có cảng biển nước sâu, tàu hàng container cỡ lớn trong khu vực và thế giới có thể ra vào nhập và xuất hàng hóa đi các cảng biển khác trên thế giới và khu vực như Singapore, Philipine, Hàn Quốc... một cách thuận tiện; có nhiều loại địa hình tự nhiên phong phú, đa dạng như đồng bằng, đồi núi, biển đảo, sông ngòi, hồ đập, suối khe... TP. Đà Nẵng còn là một thành phố du lịch đã và đang hấp dẫn khách du lịch quốc tê, tại các nước đang phát triển  hiện nay là tham quan, khám phá các loại hình sinh thái, nhất là sinh thái tự nhiên và sinh thái xã hội.

Tuy nhiên hiện nay, để có một không gian vừa phục vụ nhu cầu cuộc sống ngày càng cao theo xu thế “quý tộc” mà Đà Nẵng đã và đang có nhiều tiềm năng thì một mô hình không gian sinh thái với việc quản lý các không gian sinh thái là rất cần thiết và cấp bách, cần được nghiên cứu, đề xuất và thiết kế xây dựng.

Xây dựng mô hình sinh thái bền vững

Vấn đề sinh thái và hệ sinh thái là bản chất quan trọng nhất trong những khái niệm có liên quan đến bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Nhiều nước trên thế giới đã và đang nghiên cứu hệ sinh thái và mang lại nhiều thành tựu khoa học, phát triển xã hội to lớn. Ở nước ta có một số dự án ít nhiều mang lại tính sinh thái như: đảo Phú Quốc, TP. Nha Trang, TP Đà Lạt,... tuy nhiên, các đề tài nghiên cứu và xây dựng được cho là loại hình sinh thái vẫn chưa thể mang lại kết quả mong muốn ngoài lợi nhuận kinh doanh. Nguyên nhân chủ yếu là do các nhà đầu tư chỉ quan tâm đến việc khai thác sự hấp dẫn của loại hình sinh thái sẵn có đề thu hút khách du lịch, đem lại lợi nhuận tối đa là chủ yếu. Mặt khác, sự hiểu biết về ý nghĩa khoa học từ các khu sinh thái của các nhà đầu tư, kể cả nhiều nhà tư vấn chưa thật sự đầy đủ, rất hạn chế về nhận thức cũng như thực tiễn.

Chính vì thế, để phát triển du lịch mà tạo nên sự cân bằng các hệ sinh thái, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững Đà Nẵng đã rất xem trọng và đề cao đề tài “Quy hoạch và quản lý phát triển bền vững các không gian sinh thái thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2016 -2025 và tầm nhìn 2030”. Đây là đề tài được nghiên cứu, khảo sát kỹ lượng rất có triển vọng.

Theo đó, đề tài đã xây dựng các mô hình sinh thái gồm mô hình hệ sinh thái ven biển Nam đèo Hải Vân qua bán đảo Sơn Trà đến giáp ranh tỉnh Quảng Nam. Đây là mô hình tổng quan về hệ đô thị sinh thái TP. Đà Nẵng (tiếp cận và nghiên cứu quy hoạch phát triển Đà Nẵng như là một hệ sinh thái đô thị vừa vật thể, vừa phi vật thể) kết hợp với các mô hình hệ sinh thái ven biển, ven sông, rừng, đồi núi của thành phố.

Mô hình quy hoạch không gian xanh, cảnh quan, mặt nước thành phố Đà Nẵng sẽ khai thác những không gian xanh, mặt nước, cảnh quan trong  khu vực các khu bảo tồn giá trị lịch sử, khu phố cổ, cũ, khu trung tâm, dọc khu nội thành TP. Đà Nẵng. Khai thác những không gian xanh trong các công viên, trung tâm công cộng, các khu nhà ở...

Ngoài ra, đề tài đã xây dựng mô hình quy hoạch xây dựng các không gian đặc thù TP. Đà Nẵng theo 3 khu vực trọng điểm gồm hai bên bờ sông Hàn, các khu phố nội thành và khu vực ngoại thành. Đối với mô hình này, dù ở địa điểm nào của Đà Nẵng du khách hay người dân cũng đều có được không gian xanh, thanh bình, cuốn hút. Đối với khu vực ngoại thành, các cơ sở hạ tầng kỹ thuật cũng được cung cấp hiện đại, đầy đủ trên quan điểm sinh thái khu vực ngoại thành.

Một khi đề tài này được thực hiện sẽ góp phần thực hiện tốt hoen, toàn diện hơn về các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội ngắn hạn và dài hạn của Đà Nẵng; góp phần giữ gìn bảo vệ các hệ sinh thái vật thể và phi vật thể, một loại hình đặc thù, thu hút đầu tư, du lịch và phát triển... của riêng TP. Đà Nẵng.

Bài và ảnh: Yến Nhi