Công nghiệp khai khoáng vẫn đóng góp lớn cho GDP

13/08/2015 00:00

(TN&MT) - Theo các chuyên gia, Chính phủ và các Bộ ngành cần nghiên cứu các giải pháp để vừa giảm phụ thuộc vào khai thác tài nguyên, vừa giảm lãng phí tài nguyên.

Đứng thứ 3 đóng góp tăng trưởng GDP

Ông Phạm Đình Thúy - Vụ trưởng Vụ Công nghiệp, Tổng cục Thống kê cho biết: Công nghiệp khai khoáng tập trung chủ yếu vào ba lĩnh vực chính là than, dầu và khí. Theo số liệu thống kê kinh tế 6 tháng đầu năm 2015 của Tổng cục Thống kê, công nghiệp khai khoáng tiếp tục là ngành có đóng góp lớn và tăng trưởng cao, đứng ở vị trí thứ 3 trong các ngành có đóng góp lớn nhất cho tăng trưởng GDP. Trong đó, lĩnh vực dầu thô tăng 11%, khí hóa lỏng tăng 8,4%, các sản phẩm khai khoáng khác tăng 12,1%.

Bộ Công thương đánh giá: Lượng than đá xuất khẩu của nước ta trong 6 tháng đầu năm 2015 giảm tới 77% về sản lượng so với cùng kỳ năm 2014, chỉ ở mức hơn 704.000 tấn trong khi con số của năm 2014 là hơn 4 triệu tấn. Việc lượng than đá xuất khẩu gần đây giảm bắt nguồn từ chủ trương hạn chế xuất khẩu than của Chính phủ nhằm bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và nhu cầu sử dụng trong nước. Tuy vậy, nguồn thu từ mặt hàng này không giảm do nhu cầu sử dụng than trong nước tăng cao, và giá than trong nước cũng đã được tiệm cận với giá thị trường thế giới.

Dầu thô, than đá vẫn là thế mạnh của xuất khẩu nước ta
Dầu thô, than đá vẫn là thế mạnh của xuất khẩu nước ta

Trong một báo cáo công bố đầu tháng 5/2015, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chính thức thừa nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ trong quý I/2015 (tăng 6,03%) chủ yếu là do đóng góp đáng kể của ngành khai khoáng mà chủ yếu là khai thác xuất khẩu (XK) dầu thô, than đá, công nghiệp chế biến chế tạo. Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định: Trong các quý, tới nếu ngành khai khoáng không duy trì mức tăng như quý I thì tăng trưởng kinh tế có thể sẽ chậm lại.

Thực tế, không phải quý I năm 2015, kinh tế mới dựa vào dầu thô, than đá… Vào năm 2014, việc tăng cường khai thác và XK những mặt hàng này đã giúp kinh tế đạt mức tăng trưởng ở mức xấp xỉ 6%. TS Lê Đình Ân, nguyên Giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia cho biết: Tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2014 cao hơn năm 2013 chủ yếu do bán thêm 1 triệu tấn dầu thô và  khoảng 500.000 tấn than. Việc này không chỉ năm 2014 mà cả mấy năm trước nếu không đạt tăng trưởng theo kế hoạch thì phải khai thác thêm dầu thô, than đá để đạt chỉ tiêu…

Từng bước giảm phụ thuộc khai thác thô

Về lâu dài, công nghiệp khai khoáng vẫn chiếm vị trí khá quan trọng trong tăng trưởng kinh tế của nước ta, đóng góp không nhỏ trong GDP và ngân sách Nhà nước. Đồng thời, góp phần quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Theo tính toán của chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh, khai thác và XK dầu thô nói chung, thu ngân sách Nhà nước từ dầu thô nói riêng vẫn đóng vai trò rất quan trọng. Thậm chí, nó là cứu cánh trong một số giai đoạn phát triển của nước ta. Chẳng hạn, giai đoạn 2002-2008 dầu thô liên tục đóng góp từ 20-30% vào tổng thu ngân sách Nhà nước…

Các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan cần tiếp tục có những giải pháp tổng thể và đồng bộ hơn để vừa giảm phụ thuộc vào khai thác tài nguyên, vừa giảm lãng phí tài nguyên trong khai thác và hỗ trợ ngành công nghiệp khai khoáng đóng góp hiệu quả hơn trong thu ngân sách Nhà nước.

Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam thuộc những quốc gia có hoạt động khai khoáng ở mức độ vừa phải, với sản phẩm từ khai khoáng đóng góp từ 15 – 50% giá trị xuất khẩu của cả nước. Một số lĩnh vực công nghiệp khai khoáng đã không còn phụ thuộc vào xuất khẩu, nhất là than đá, với tỷ trọng xuất khẩu giảm mạnh những năm gần đây.

Bài và ảnh: Minh Anh

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Công nghiệp khai khoáng vẫn đóng góp lớn cho GDP
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO