Chủ động tiếp công dân, giải quyết KNTC khu vực ĐBSCL

(TN&MT) - Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 27/11/2015 tại TP. Cần Thơ, ông Huỳnh Phong Tranh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ, đã chủ trì Hội nghị giao ban về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo khu vực 10 tỉnh thành khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Tham gia hội nghị có Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn, Cục trưởng Cục III Võ Văn Đồng, cùng đại diện một số Bộ ngành, Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ, lãnh đạo UBND các tỉnh thành, Chánh thanh tra và Trưởng Ban Tiếp công dân các địa phương.

Tập trung giải quyết những vụ tồn đọng, kéo dài

Xác định tính cấp thiết của công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại địa bàn 10 tỉnh thành nói riêng và cả nước nói chung, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh khẳng định: Hiện trạng khiếu nại, tố cáo ngày càng diễn biến phức tạp. Do đó phải có tư duy chủ động để xử lý nhanh, phù hợp các vụ việc trong thời gian đất nước diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng. Hội nghị này là một trong nhiều giải pháp để tăng cường sự phối hợp giữa Thanh tra Chính phủ với các địa phương, các Bộ ngành trong thực hiện tốt nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đúng chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, chỉ đạo của Chính phủ, hướng dẫn nghiệp vụ của Thanh tra Chính phủ.

Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh phát biểu kết luận hội nghị

Với mong muốn đánh giá sát hơn nữa tình hình khiếu nại, tố cáo của công dân 10 tỉnh thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long, cũng như có thêm thông tin để dự báo và chủ động thực hiện nhiệm vụ quan trọng này, Ban Tổ chức hội nghị sẽ cùng các đại biểu phân tích nguyên nhân, diễn biến và hướng giải quyết khiếu nại, tố cáo. Những thông tin từ hội nghị này là cơ sở để Thanh tra Chính phủ báo cáo xin ý kiến chỉ đạo về đường hướng giải quyết các vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài, cùng các vụ việc mới phát sinh từ cơ sở, hạn chế tiếp khiếu vượt cấp.

Báo cáo tóm tắt về tình hình khiếu nại, tố cáo và tiếp công dân, Cục trưởng Cục III Võ Văn Đồng cho biết: Hàng loạt vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm hoặc giải quyết theo thẩm quyền nhưng công dân vẫn tiếp khiếu đông người. Có đến 128 vụ việc thuộc thẩm quyền địa phương vẫn chưa được giải quyết, còn là hàng chục vụ việc đã có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ nhưng địa phương vẫn chưa thực hiện xong. Một số địa phương chưa chú trọng công tác tiếp công dân, chưa có cơ chế phù hợp trong giải quyết khiếu nại từ cơ sở, gây tâm lý bức xúc cho công dân. Tình hình khiếu nại, tố cáo trong năm 2015 tiếp tục có xu hướng giảm so với năm 2014 cả về số vụ việc và số đoàn đông người, nhưng tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, đặc biệt là đối với các đoàn đông người, vượt cấp. Có đoàn lên đến hàng trăm người với thái độ bức xúc, gay gắt, nhiều lần tập trung vượt cấp lên Trung ương lưu trú dài ngày để khiếu kiện, nhất là dịp trước Tết Nguyên đán, trong những ngày diễn ra sự kiện chính trị của đất nước, trong đó nhiều vụ việc đã được các cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết nhưng công dân vẫn tiếp tục khiếu nại, tạo thành điểm nóng.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn (người đứng) điều hành thảo luận

Các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, bức xúc chủ yếu là về bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế xã hội, xây dựng chợ, trung tâm thương mại; đòi lại đất cũ, tranh chấp đất đai; tố cáo cán bộ có biểu hiện tham nhũng, làm trái quy định của nhà nước; việc thực hiện các chính sách ưu đãi, chính sách về an sinh xã hội và các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp liên quan đến tôn giáo,… Nhiều trường hợp từ nội dung khiếu nại quyết định hành chính, bản án có hiệu lực pháp luật đã chuyển sang tố cáo cán bộ thụ lý đơn. Qua báo cáo và phân tích từ kết quả giải quyết cho thấy có khoảng 84,3% trường hợp khiếu nại sai và 88% tố cáo sai. Điều này cho thấy còn không ít bất cập trong quá trình giải quyết, đặc biệt là nhận thức và hiểu biết pháp luật của công dân còn có hạn chế.

Kinh nghiệm từ thực tiễn

Dưới sự điều hành của Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn, đã có nhiều ý kiến tại hội nghị về các vấn đề phát sinh liên quan đến nhiệm vụ tiếp công dân của Chủ tịch UBND các cấp, sự tham gia của Mặt trân Tổ quốc và đoàn thể trong tiếp công dân, đối thoại, giải quyết tại cơ sở, cơ chế phối hợp giữa các cấp, các ngành trong thực tiễn, chính sách hỗ trợ cho công dân tại các địa phương có nhiều vụ việc kéo dài, chế độ và chính sách cho cán bộ tiếp công dân.

Cục trưởng Cục III Võ Văn Đồng báo cáo công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC.

Giới thiệu về mô hình đoàn công tác liên ngành để tiếp dân, đối thoại với công dân ngay tại cơ sở, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Nguyễn Liên Khoa cho rằng không nên chỉ dừng lại ở mức độ số lượt giải quyết mà phải chú ý đến chất lượng giải quyết. Đây là cơ sở quan trọng để ổn định tình hình an ninh chính trị của địa phương và toàn vùng. Tuy nhiên có vụ việc khiếu nại đông người phát sinh do chủ đầu tư mở rộng quốc lộ 1 theo hình thức BOT không đủ ngân sách để đền bù sau khi địa phương đã ban hành quyết định đền bù, hay cơ chế không phù hợp khi triển khai khu tái định cư dù UBND tỉnh Hậu Giang đã nhiều lần kiến nghị. Đối với cơ chế lãnh đạo địa phương trực tiếp tham gia Ban chỉ đạo, có sự tham gia của đoàn thể ngay từ đầu, thay mặt UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết mô hình phù hợp này giúp xử lý phù hợp được tình trạng khiếu nại đông người.

Đề xuất mô hình tổ chỉ đạo trong giải quyết khiếu nại đông người khu vực tứ giác Long Xuyên ngay tại cơ sở, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang Phạm Vũ Hồng cho rằng khi lãnh đạo địa phương xuống đối thoại với công dân trên cơ sở xác minh đầy đủ chứng cứ là một trong nhiều giải pháp để hạn chế khiếu nại vượt cấp. Hiện nay địa phương đang chú ý hiện tượng khiếu nại đất đai tại huyện đảo Phú Quốc do lịch sử để lại.

 Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Lê Văn Nưng, Phó Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ Đào Anh Dũng đều mong muốn tăng cường phối hợp để giải quyết dứt điểm các vụ việc trên cơ sở vận dụng tối đa cơ chế, chính sách phù hợp nhằm giải quyết dứt điểm các vụ việc. Nên có cơ chế xác định điểm dừng trong khiếu nại, tố cáo để không phải chạy theo vụ việc dù biết không có lối ra.

Nhận thấy ý kiến này chưa làm rõ được vấn đề, ngay lập tức Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh đã giải thích để các đại biểu hiểu là: Điểm dừng trong giải quyết khiếu nại hành chính là Kế hoạch 1130, còn Thanh tra Chính phủ đã ký văn bản với TAND Tối cao về cơ chế xử lý án hành chính liên quan đến nhà đất.

Ông Phạm Vũ Hồng - Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang phát biểu tại hội nghị

Những việc cần làm gấp

Kết luận hội nghị, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh khẳng định: “Thời gian tới là thời điểm diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, nhất là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, do đó dự báo tình hình khiếu nại, tố cáo của công dân vẫn có những diễn biến phức tạp ; khiếu kiện đông người tại một số địa phương tiềm ẩn nhiều điểm nóng. Các địa phương phải theo dõi, nắm chắc tình hình khiếu nại, tố cáo và chủ động giải quyết ngay từ khi mới phát sinh. Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ”.  

Về giải pháp cụ thể, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh yêu cầu các Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, Cục trưởng Cục III, Ban Tiếp công dân Trung ương tiếp tục phối hợp với các địa phương để thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ sau:

Thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, Chính phủ, các văn bản quy phạm pháp luật về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm từ nay đến Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, tạo sự chuyển biến hơn nữa trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; lấy hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những tiêu chí đánh giá năng lực, kết quả công tác của người đứng đầu. Nhanh chóng chấn chỉnh những tồn tại, yếu kém trong thời gian qua quan tâm đến quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, đặc biệt là các lĩnh vực dễ phát sinh khiếu nại, tố cáo; công khai, minh bạch quá trình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương theo quy định, nhất là quy hoạch thực hiện các dự án, công tác đầu tư xây dựng,… nhằm hạn chế khiếu nại, tố cáo phát sinh.

Ngay sau hội nghị này, Chủ tịch UBND 10 tỉnh thành khu vực Đồng bằng sông Cửu Long phải nắm chắc tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn, có kế hoạch tổ chức tiếp công dân, giải quyết kịp thời, dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền mới phát sinh; tập trung giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, tồn đọng theo Kế hoạch 1130 và 2100/KH-TTCP của Thanh tra Chính phủ; tổ chức thực hiện nghiêm túc, triệt để các quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực pháp luật và những vụ việc Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành chức năng của Trung ương đã có ý kiến chỉ đạo giải quyết. Tăng cường phối hợp giữa Ban Tiếp công dân và các cơ quan khác của Trung ương và địa phương trong việc tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ việc khiếu kiện đông người, vượt cấp tập trung đông người tại trung tâm TP.Hồ Chí Minh và thủ đô Hà Nội trước và trong thời gian diễn ra kỳ họp Quốc hội, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.

Chú ý nâng cao chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước trong việc thực hiện pháp luật về tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, gắn với kiểm tra kết quả thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý về tố cáo và các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ. Hoàn thiện hệ thống Cơ sở dữ liệu về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tiếp tục đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn việc thực hiện pháp luật về tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và công tác tuyên truyền pháp luật về khiếu nại, tố cáo tại cơ sở, chú trọng các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền. Thực hiện tốt chế độ thông tin báo cáo và trả lời đầy đủ các chất vấn của Đại biểu Quốc hội, cũng như kiến nghị của cử tri cả nước./.

Bài & ảnh: Ngọc Giang