Cát tặc hoành hành trên sông Krông Pắk

08/10/2014 00:00

(TN&MT) - Thời gian gần đây, tình trạng khai thác cát không phép (cát tặc) trên sông Krông Pắk, đoạn đi qua xã Vụ Bổn (huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk) diễn ra...

   
   
(TN&MT) - Thời gian gần đây, tình trạng khai thác cát không phép (cát tặc) trên sông Krông Pắk, đoạn đi qua xã Vụ Bổn (huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk) diễn ra hết sức rầm rộ. Trong khi đó, đoạn sông này đã được UBND tỉnh Đắk Lắk cấp phép cho 1 đơn vị khai thác cát từ năm 2010.
   
Hố sâu trên bờ sông mà cát tặc đã hút thử để kiểm tra cát
   
Mới xử lý sai phạm
   
  Hiện nay, trên địa bàn xã Vụ Bổn có 2 đơn vị được UBND tỉnh Đắk Lắk cấp phép khai thác cát trên sông Krông Pắk và sông Krông Bông là Công ty TNHH Cầu đường Trí Đức (gọi tắt là Công ty Trí Đức, được cấp phép khai thác trên chiều dài 12km) và Công ty TNHH Hà Bình (gọi tắt là Công ty Hà Bình, được cấp phép khai thác trên chiều dài 29km). Mặc dù đã được cấp phép vào năm 2010 nhưng do điều kiện khai thác và thị trường nên mãi đến cuối năm 2013, cả 2 đơn vị này mới đầu tư khai thác.
   
Bè hút cát và dây dẫn được tạm ngưng hoạt động tại điểm khai thác thôn 13
    
   
  Sau khi báo TM&MT có bài viết “Đắk Lắk: Nhiều bất cập trong khai thác cát trên sông Krông Bông” phản ánh việc Công ty Trí Đức khai thác cát gây sạt lở bờ sông, dân mất đất sản xuất, vận chuyển cát gây hư hỏng đường giao thông… ngày 23/9, đoàn liên ngành do Sở TN&MT tỉnh Đắk Lắk chủ trì tiến hành kiểm tra thực địa các khu vực khai thác cát trên cả sông Krông Pắk và Krông Bông. Kết quả, Công ty Trí Đức bị xử phạt hành chính 21.250.000 đồng vì 2 hành vi “khai thác cát không đúng phương pháp khai thác gây sạt lở bờ sông” và “sử dụng đất không đúng mục đích” (sử dụng đất nông nghiệp làm bãi tập kết cát); Công ty Hà Bình bị xử phạt hành chính 1.250.000 đồng vì hành vi “sử dụng đất không đúng mục đích”.
   
Điểm sạt lở như hàm ếch, sâu gầu chục mét tại địa phận thôn 13
    
   
  Căn cứ vào thực tế sau khi kiểm tra, sở – ban – ngành cùng UBND huyện Krông Pắk đã đề nghị UBND tỉnh giao cho huyện chỉ đạo các phòng ban phối hợp với UBND xã Vụ Bổn rà soát lựa chọn vị trí, diện tích đất cho phù hợp quy hoạch; kiểm tra, xử lý và nghiêm cấm hành vi sang nhượng đất trái phép cho đơn vị khai thác; tăng cường công tác thanh - kiểm tra và xử lý các đơn vị, cá nhân khai thác cát trái phép, gây sạt lở bờ sông; rà soát các khu vực có nguy cơ sạt lở để đề xuất UBND tỉnh quy hoạch khu vực cấm, tạm cấm khai thác. Bên cạnh đó, Sở TN&MT Đắk Lắk cho biết sẽ chủ trì phối hợp với huyện Krông Pắk tổ chức cắm mốc các khu vực cấm, tạm cấm trên 2 con sông để giao UBND xã Vụ Bổn quản lý, bảo vệ; tiến hành kiểm tra năng lực, phương tiện tàu thuyền của các đơn vị để điều chỉnh khu vực khai thác phù hợp.
   
   
Cát tặc vẫn hoành hành
   
  Sau khi bị xử phạt hành chính, cả 2 đơn vị được cấp phép khai thác cát cho biết họ hoàn toàn tuân thủ nộp phạt theo quy định của pháp luật. Riêng Công ty Hà Bình cho rằng cơ quan chức năng cần có biện pháp xử lý mạnh tay để ngăn chặn nạn cát tặc tại khu vực đã được UBND tỉnh cấp phép.
   
Cát được bơm trực tiếp lên xe tải tại bãi cát thôn 5
    
   
  Sáng ngày 2/10, chúng tôi có mặt tại một số điểm nóng gần bờ sông Krông Pắk mà Công ty Hà Bình cho rằng đang bị cát tặc “chiếm đóng”. Gần Cầu 15 (ở thôn 13, xã Vụ Bổn) có một con đường nhỏ xuyên qua khu rẫy bắp dài khoảng 500m dẫn đến một điểm khai thác cát ở ven sông. Khi chúng tôi có mặt, điểm này đang tạm ngưng hoạt động nhưng 1 bè hút cát và dây dẫn vẫn còn đặt tại bờ sông. Theo quan sát, chiếc bè này được thiết kế khá đơn giản, bên trên có đặt 1 chiếc máy nổ, vận hành theo kiểu hút trực tiếp cát lên xe tải thông qua hệ thống ống dẫn. Vì hút cát ngay phần đất ven bờ, đoạn sông dài gần 100m bị lấn vào bờ (so với bờ sông cũ) từ 5m - 20m, xuất hiện các hố sâu gần chục mét theo kiểu hàm ếch, có nhiều vết nứt toác lớn và liền kề hoa màu của người dân.
   
Cát được bơm trực tiếp lên xe tải tại bãi cát thôn 5
    
   
  Cách trụ sở UBND xã Vụ Bổn khoảng 2km theo hướng đi về trung tâm huyện Krông Pắk, điểm khai thác ở thôn 5 của xã có quy mô lớn hơn, đường giao thông đi lại cũng thuận tiện hơn nên tỏ ra khá “đắt khách”. Gần 12 giờ trưa nhưng 2 chiếc bè hút cát vẫn đang tích cực đưa cát từ khu đất gần 1ha ven sông, đã biến thành “ao” lên 4 chiếc xe tải xếp hàng trên bờ đợi cát. Cách đó không xa, nhóm tài xế đang nghỉ ngơi trong căn lều bạt dựng tạm. Thấy chúng tôi quay phim, chụp hình… nhóm người này thoáng chút nghi ngại nhưng chỉ vài phút sau, mọi hoạt động đều trở lại bình thường.
   
Cát tặc đã biến nhiều diện tích ven sông ở thành “ao”
    
   
  Từ đây, chúng tôi bám theo chiếc xe Benz lớn chừng 1km để đến điểm khai thác cát của một người đàn ông tự xưng là Ngô Chí Thanh (quê ở An Giang). Ngoài 2 bè hút cát lên bãi tập kết và 1 máy múc đang múc cát lên xe, điểm khai thác này còn có 1 căn nhà tôn khá kiên cố, được xây dựng từ lâu để cho nhóm thợ ăn ở. Ông Thanh cho hay: “Cách đây 2 tháng, tôi cùng nhóm thợ lên đây làm thuê cho ông Tùng (Giám đốc Công ty Anh Quốc, tại TP. BMT) và được ông Tùng cho biết đã thuê lại của Công ty Hà Bình. Khoảng 1 tháng nay, Công ty Hà Bình không cho ông Tùng làm nữa nên tôi tiếp quản bãi này. Nếu 2 bè hoạt động hết công suất thì trung bình mỗi ngày tôi bán được từ 3-4 xe Benz lớn (trên 10m3) với giá 1,2 triệu đồng/1 xe”. Khi PV hỏi “đã có ai đến kiểm tra chưa và ông có biết mình khai thác trái phép không” thì ông khẳng định là chưa thấy ai kiểm tra nhưng ông thừa nhận đang khai thác trái phép. “Mới đây, tôi nghe nói có một người mới đến tiếp quản Công ty Hà Bình và định chiều nay sẽ xuống gặp người đó để nói chuyện. Nếu ông ấy không đồng ý cho thuê thì tôi sẽ cho cho dừng khai thác ngay” – ông Thanh chia sẻ.
   
Nhiều xe tải nằm chờ cát tại bãi cát thôn 5
    
   
   
Cần kiên quyết xử lý
   
  Theo ông Đậu Tuấn Vũ – cán bộ địa chính xây dựng xã Vụ Bổn (phụ trách mảng TN&MT, hiện đang tăng cường ra phòng TN&MT huyện Krông Pắk), sau khi được cấp phép, do năng lực có phần hạn chế nên Công ty Hà Bình đã khoán lại cho 2 người là ông Chính (khai thác ở khu vực gần Cầu 15) và ông Tùng (Giám đốc Công ty Anh Quốc) khai thác. Tại khu vực mình nhận khoán, ông Tùng không trực tiếp khai thác mà tiếp tục cho các đơn vị, cá nhân khác thuê lại, tạo ra tình trạng khai thác rất lộn xộn. “Xã thường xuyên thành lập đoàn để kiểm tra nhưng không hiểu vì sao mà họ lại biết nên giấu hết đầu bơm và tạm dừng hoạt động. Cũng có thời điểm bắt gặp họ đang khai thác nhưng họ chỉ nói là làm thuê cho ông Tùng và thực tế ông Tùng cũng đứng ra nhận trách nhiệm, xuất trình giấy nhận khoán từ Công ty Hà Bình. Sau đó, xã đã mời Giám đốc công ty lên làm việc nhưng ông ấy cứ hẹn mãi mà không chịu tới” – ông Vũ cho hay.
   
Xe tải lớn đi theo đường mòn vào bãi cát của người đàn ông tên Thanh
    
   
  Tại khu vực khai thác của Công ty Hà Bình, ông Vũ cho biết đã nắm được 5 điểm khai thác cát trái phép, thuộc địa bàn thôn Tân Quý, Phước Quý, thôn 5 và thôn 13 của xã. Do khai thác cát gần bờ, tình trạng sạt lở trên khoảng 3km sông Krông Pắk đã ở mức đáng báo động, khu vực rộng nhất khoảng 0,5ha. Nạn cát tặc không chỉ gây sạt lở nghiêm trọng bờ sông Krông Pắk mà còn kéo theo rất nhiều hệ lụy khác như: thất thu thuế của Nhà nước, thất thu nguồn tài nguyên, hư hỏng đường giao thông… Trong đó, vấn đề khiến “cả xã phải kêu” là tuyến đường từ xã Vụ Bổn ra QL 26 (đi qua xã Ea Kuăng hoặc xã Ea Kly, huyện Krông Pắk) đã “nát bét” và đang tiếp tục bị “cày xới” hàng ngày do xe chở cát quá tải đi qua.
   
  Ông Nguyễn Xuân Hưng – Phó phòng TN&MT huyện Krông Pắk, cho rằng: “Để nạn cát tặc diễn ra rầm rộ như hiện nay, trách nhiệm đầu tiên phải thuộc về Công ty Hà Bình vì đã tự ý cho người khác khoán; không theo dõi và báo cáo tình hình cho cơ quan chức năng. Tiếp đó, UBND xã Vụ Bổn phải nhận trách nhiệm vì chưa làm tốt công tác quản lý nhà nước về khoáng sản cũng như hiệu quả hoạt động khoáng sản trên địa bàn; chậm nắm bắt và báo cáo tình hình để các cơ quan cấp trên cùng tham gia ngăn chặn, xử lý”.
   
  Cũng theo ông Hưng, huyện đã nhận được báo cáo của UBND xã Vụ Bổn về tình trạng đường giao thông hư hỏng và kiến nghị của người dân về việc Công ty Hà Bình khai thác gần chân Cầu 15 gây mất an toàn qua kênh tiếp xúc cử tri. Mặc dù chưa nhận được phản ánh về việc hút cát làm sạt lở bờ sông và nạn cát tặc nhưng nếu đây là sự thực, huyện sẽ kiên quyết xử lý. “Sắp tới đây, phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện thành lập đoàn liên ngành, trong đó có lực lượng công an, cảnh sát môi trường tiến hành kiểm tra và xử lý nghiêm các sai phạm. Nếu vượt quá thẩm quyền, huyện sẽ kiến nghị lên Sở TN&MT và UBND tỉnh Đắk Lắk rà soát, căn cứ vào điều kiện thực tế của đơn vị để điều chỉnh phạm vi khai thác hoặc rút giấy phép khai thác của đơn vị sai phạm” – ông Hưng khẳng định.
   
Nhà tôn kiên cố được xây dựng tại bãi cát của người đàn ông tên Thanh
    
   
  Trước những vấn đề liên quan đến hoạt động của Công ty Hà Bình và việc cát tặc ngang nhiên hoạt động gần trụ sở của chính quyền địa phương khiến cho dư luận đặt ra những dấu hỏi về năng lực hoạt động của đơn vị được cấp phép và nghi vấn có hay không sự “chống lưng” hay “bảo kê” cho cát tặc?.
   
Bài & ảnh: Lê Phước
   
   
  
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Cát tặc hoành hành trên sông Krông Pắk
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO