Cần thay đổi phương thức quản lý trong kiểm soát nước thải công nghiệp

   

   

   

Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến: Những thời kỳ trước, ý thức về xây dựng hệ thống nước thải tập trung để xử lý nước thải của các doanh nghiệp đầu tư vào các KCN, CNN chưa thực sự rõ ràng, vì vậy, trong quá trình vận hành đã bộc lộ nhiều yếu kém. Nhưng từ khi có Luật BVMT 2005, việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung tại các KCN đã ngày càng tốt hơn, đúng quy chuẩn hơn.

   

  Vấn đề đặt ra hiện nay là việc xây dựng và vận hành hệ thống nước thải tập trung tại các KCN, CCN còn tùy thuộc vào nhà đầu tư. Nếu họ có đủ nguồn lực thì việc xử lý tốt, bài bản; còn thiếu kinh phí, việc đầu tư yếu, thiếu đồng bộ, vận hành cũng không thường xuyên. Hậu quả là, đã có không ít vụ việc doanh nghiệp vận hành hệ thống xử ý nước thải không tuân thủ theo những quy định của pháp luật, đã  lén xả thẳng nước thải vào hệ thống thoát nước chung... gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận rằng, hiện tỷ lệ KCN có hệ thống xử lý nước thải tập trung ngày càng nhiều và vận hành tốt. Đặc biệt, từ khi Nghị định 179 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường ra đời đã tăng mức phạt rất cao, tác động mạnh tới ý thức chấp hành.

   

   

Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến: Đến nay chưa có doanh nghiệp nào vi phạm mà phải chịu mức xử phạt lên đến 2 tỷ đồng, nhưng nhiều doanh nghiệp bị phạt lên đến con số vài trăm triệu. Những doanh nghiệp vi phạm và những doanh nghiệp nào tái diễn vi phạm nhiều lần thì kiên quyết xử phạt để doanh nghiệp có ý thức trong việc bảo vệ môi trường. Còn lại, phía các cơ quan chức năng đều tạo điều kiện sửa chữa, khắc phục lỗi và nhắc nhở, đây chính là thực hiện chủ trương của Thủ tướng và Chính phủ, tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp trong lúc kinh tế đất nước còn đang khó. Điều này cũng nhận được sự đồng thuận từ các ban ngành của chính quyền các địa phương…

   

   

Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến: Chúng ta đều biết, có rất nhiều loại hình doanh nghiệp với nhiều hình thức, mức độ xả thải. Ví dụ trong công nghệ thực phẩm, lượng nước thải  cần xử lý nhiều hơn những ngành như chế biến gỗ, lâm sản. Khi xây dựng các hệ thống xử lý thì người ta luôn phải tính toán lượng phát thải sẽ phát sinh. Nhưng thường các KCN tính theo một hệ thống, tức là người ta có một quy hoạch trên một diện tích nhất định và họ sẽ để một phần diện tính trống dành cho các sự phát triển. Ví dụ trong giai đoạn đầu hệ thống vận hành xử lý 3000m3 nước thải thì khi các doanh nghiệp đã được lấp đầy diện tích đất trống và công suất của hệ thống đã gần hết, người ta sẽ cho xây dựng thêm hệ thống để xử lý thêm 3000m3 nữa. Đây là cách sử dụng đồng vốn đạt hiệu qua, cho nên hầu hết các KCN đều đầu tư theo cách như thế.

   

   

   

Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến: Đây chính là một khó khăn lớn cho các nhà quản lý. Một mặt, cần phải nâng cao nhận thức cho doanh nghiệp về đạo đức kinh doanh, bảo vệ thương hiệu bằng chứng nhận xanh, sạch môi trường; mặt khác về phía các nhà quản lý cũng cần thay đổi cách thức quản lý từ cách tiếp cận quản lý theo cuối đường ống sang việc quản lý tổng tải lượng phát ra của từng khu vực. Dùng công nghệ quản lý, kiểm soát, quy định lượng phát thải tại một KCN phải nằm trong một ngưỡng cho phép. Nếu một doanh nghiệp vi phạm xả thải bị phát hiện thì cả KCN sẽ bị xử lý, tức là các doanh nghiệp sẽ kiểm soát lẫn nhau. Phương thức quản lý theo hệ thống đang là cách làm tiên tiến được nhiều nước áp dụng và hiện Việt Nam cũng đang bắt đầu học tập và áp dụng tại một số địa phương.

   

  Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

   

Nguyễn Cường (thực hiện)