(TN&MT) - Ngày 20/5,đoàn công tác của Bộ TN&MT do Thứ trưởngTrần Hồng Hà - Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng dẫn đầu đã làm việc với tỉnh Thái Nguyên về một số vấn đề liên quan đến công tác quản lý hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn. Thứ trưởng chỉ đạo, tỉnh Thái Nguyên cần chỉ đạo sát sao hơn nữa trong công tác quản lý bảo vệ tài nguyên khoáng sản; triển khai việc điều tra, đánh giá trữ lượng tài nguyên khoáng sản trên địa bàn, vì đây là căn cứ để quy hoạch cũng như để phát triển công nghiệp chế biến sâu hiệu quả.
Thất thu ngân sách do “khoáng tặc”
Theo báo cáo của UBND tỉnh Thái Nguyên, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 79 tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khai thác khoáng sản trên tổng số 169 giấy phép các loại. Đánh giá về công tác quản lý tài nguyên khoáng sản ở Thái Nguyên, đồng chí Nguyễn Đình Phách, Bí thư Tỉnh ủy cho rằng: Thái Nguyên tuy là tỉnh giàu tài nguyên khoáng sản nhưng tổng thu ngân sách từ khoáng sản vẫn thấp. Trong 2 năm 2012 và 2013, các đơn vị khai thác khoáng sản chỉ đóng góp cho ngân sách địa phương trên 740 tỷ đồng… Một số doanh nghiệp vẫn lén lút buôn bán, khai thác, vận chuyển trái phép khoáng sản gây thất thoát tài nguyên, thất thu ngân sách rất lớn.
Tại buổi làm việc, tỉnh Thái Nguyên kiến nghị Bộ TN&MT cần hướng dẫn thủ tục pháp lý, cơ chế chính sách cụ thể trong khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư, hợp tác với các tổ chức chuyên ngành địa chất của Nhà nước để điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản; sớm xây dựng ban hành các văn bản hướng dẫn về đấu giá quyền khai thác khoáng sản, xác định vốn chủ sở hữu đối với các tổ chức, cá nhân đề nghị cấp phép khai thác khoáng sản trên địa bàn.
Thứ trưởng Trần Hồng Hà làm việc với lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên về quản lý tài nguyên khoáng sản
Cũng tại buổi làm việc, lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên đề nghị Bộ TN&MT tháo gỡ cho các trường hợp vướng mắc trong quản lý khoáng sản như: Việc gia hạn giấy phép khai thác đối với mỏ than Bá Sơn của Công ty CP xây dựng và khai thác than Thái Nguyên; việc tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đối với Công ty CP đầu tư xây dựng và khai thác khoáng sản Thăng Long; việc quy hoạch vùng nguyên liệu, các điểm mỏ quặng sắt phục vụ cho các nhà máy luyện gang của tỉnh; bổ sung tại liệu địa chất để đưa điểm mỏ chì kẽm Hang Chùa vào danh mục khu vực khoáng sản phân tán nhỏ lẻ; được thực hiện quyền cao nhất là “tạm dừng sản xuất” nếu những đơn vị khai thác khoáng sản (được Bộ cấp phép khai thác) không thường xuyên đảm bảo vấn đề môi trường và dân sinh, điển hình như việc gây ô nhiễm của Công ty khai thác khoáng sản Núi Pháo.
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Trần Hồng Hà đã ghi nhận những cố gắng nỗ lực của địa phương trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản, đồng thời đề nghị tỉnh Thái Nguyên cần chỉ đạo sát sao hơn nữa trong công tác quản lý bảo vệ tài nguyên khoáng sản; triển khai việc điều tra, đánh giá trữ lượng tài nguyên khoáng sản trên địa bàn, vì đây là căn cứ để quy hoạch cũng như để phát triển công nghiệp chế biến sâu hiệu quả. Bộ TN&MT sẽ tiếp thu những kiến nghị của tỉnh Thái Nguyên để báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định.
Cty Núi Pháo cần sớm khắc phục xả thải ô nhiễm
Báo cáo về tình hình hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh, nhất là việc xả thải gây ô nhiễm môi trường tại xã Hà Thượng của công ty TNHH Khai thác và Chế biến Núi Pháo theo phản ánh của người dân tới cơ quan ngôn luận, cơ quan chức năng trong suốt thời gian vừa qua, ông Đoàn Văn Tuấn – Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên cho biết: Dự án mỏ đa kim Núi Pháo được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp Giấy phép khai thác lần 1 vào năm 2005 và Giấy phép lần 2 vào năm 2010. Sản phẩm chế biến gồm có vonfram, bitsmut, đồng, vàng... Mỏ đa kim Núi Pháo bắt đầu đi vào khai thác và chế biến từ tháng 6 năm 2013. Năm 2013 nộp thu ngân sách nhà nước 357 tỷ đồng, thuế tài nguyên là 22 tỷ đồng, thuế xuất khẩu khoáng sản 115 triệu đồng, phí bảo vệ môi trường 200 triệu đồng còn loại là các thuế, phí khác.
Về công tác bảo vệ môi trường, Dự án mỏ Núi Pháo đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường xác nhận tại Giấy xác nhận môi trường số 07 ngày 25/1/2014. Theo đó, các công trình môi trường tại mỏ Núi Pháo đã hoàn thành gồm hệ thống thu gom, hệ thống xử lý đuôi quặng, hệ thống thu gom nước chảy tràn...
Theo báo cáo của ông Đoàn Văn Tuấn, Dự án xây dựng nhà máy chế biến sâu gồm nhà máy ST và ATP được UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương đầu tư tại Giấy chứng nhận số 1712 ngày 21/7/20110 và số 1710 ngày 15/1/2014. Hiện nay dự án nhà máy ST đã đi vào hoạt động nhưng chưa được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường. Với kết quả phân tích môi trường trong không khí qua kiểm tra thời gian gần đây cho thấy hoạt động của mỏ Núi Pháo chủ yếu làm gia tăng tiếng ồn, chất lượng nước thải được Sở TN&MT tiến hành lấy mẫu lần đầu vào tháng 6/2011, và lần 2 tháng 6/ 2013. Các thông số lấy mẫu xả thải ra môi trường giai đoạn này đều nằm trong chỉ tiêu cho phép.
Tuy nhiên, vào đầu năm 2014, trong các lần lấy mẫu tiếp theo vào ngày 17/3/2014, kết quả tại hồ chứa nước thải từ các moong, một số chỉ tiêu kim loại đã vượt quy chuẩn cho phép như thủy ngân, đồng. Các mẫu lấy trong tháng 4, 5 cũng cho kết quả tương tự.
Trước tình hình trên Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ động mời lãnh đạo Cty Núi Pháo lên làm việc, yêu cầu họ thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường. Phía Cty đã cam kết với sở Tài nguyên và Môi trường xây dựng kế hoạch bảo vệ môi trường nhất là nước thải trước khi thải ra môi trường.
Sau khi đi kiểm tra thực địa tại mỏ Núi Pháo, Thứ trưởng Trần Hồng Hà chỉ đạo, lãnh đạo Công ty TNHH Khai thác và Chế biến khoáng sản Núi Pháo cần phối hợp với Sở TN&MT tỉnh sớm nghiêm túc khắc phục ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, di dời những hộ dân ra khỏi vùng ô nhiễm. Tổng cục Môi trường phối hợp Sở TN&MT tỉnh Thái Nguyên tiếp tục giám sát, hướng dẫn và thúc đẩy Công ty khai thác khoáng sản Núi Pháo phải triển khai xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung, đảm bảo kế hoạch bảo vệ môi trường như đơn vị đã cam kết.
Vũ Phạm
