Bình Thuận: Xác định mức thiệt hại trong vụ vỡ đập chứa bùn thải

Sau sự cố vỡ hồ chứa nước gây tràn cát tại khu vực xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam của Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận đã có Công văn số 2111/UBND-KTN ngày 16/6/2016 chỉ đạo để giải quyết và khắc phục hậu quả. Ngay sau đó, 07 giờ 10 ngày 16/6/2016, Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với đại diện Phòng Cảnh sát môi trường – Công an tỉnh, UBND huyện Hàm Thuận Nam, UBND xã Thuận Quý đã kiểm tra thực tế, làm việc bước đầu với Công ty TNHH Tân Quang Cường và các gia đình bị thiệt hại.

Ảnh: Phương Nam

Một gia đình thiệt hại khoảng 780 triệu đồng

Theo báo cáo khẩn của Sở Tài nguyên và Môi trường, khoảng 05 giờ 00, ngày 16/6/2016 tại vị trí mỏ titan Nam Suối Nhum của Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường, thuộc xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam đã xảy ra sự cố vỡ hồ chứa nước để chuẩn bị khai thác titan; hồ nước có diện tích khoảng 03 ha, nằm về phía Tây (hướng đồi) của đường ĐT.719 và tại vị trí có địa hình cao hơn mặt đường khoảng 50m, bờ hồ nước vỡ đã xé phá bề mặt đồi thành một dòng nước và cát rộng trung bình khoảng 3m, sâu trung bình khoảng 2,5m và dài khoảng 350m chảy xuống phía biển, tràn lấp vào khu sân vườn nhà ở, vườn (phía đồi) và quán hải sản (phía biển) của bà Trần Thị Nam với diện tích khoảng 2ha (chiều dày lớp cát phủ khoảng 0,4m). Tổng khối lượng cát tràn lấp qua các đối tượng trên ước tính khoảng 10.000 m3 ; cát và nước còn gây tràn mặt đường ĐT.719 với chiều dài bị ảnh hưởng khoảng 290m (chiều dày lớp cát phủ khoảng 0,4m) làm ách tắt đường giao thông hơn 01 giờ.

Ngoài ra cát và nước còn chảy xuống bờ biển làm đục một đoạn biển với chiều dài khoảng 500m, rộng khoảng 50m. Nước hồ chứa được bơm từ hồ Bàu Mai, Suối Nhum về và nước mưa khi vỡ hồ nước cuốn theo cát trắng xám và cát có màu đỏ nâu nên nước bùn có màu đỏ không phải là bùn đỏ do khai thác titan.

Qua kiểm tra, nắm tình hình và kê khai của bà Trần Thị Nam thì thiệt hại, gồm: cát lấp một ao cá đang nuôi, cát tràn qua sân vườn làm hư hại một số cây kiểng; cát tràn vào quán ăn làm hư hại một số vật dụng bàn, ghế; giá trị theo kê khai của bà Nam khoảng 780 triệu đồng.

Sự cố do doanh nghiệp thiếu biện pháp đảm bảo an toàn

Theo báo cáo của Sở thì nguyên nhân vờ đập được xác định là do Công ty đào hồ để tích trữ nhằm chuẩn bị phục vụ cho khai thác quặng titan từ khoảng 01 tháng trở lại đây. Công ty đã cho bơm nước từ hồ Bàu Mai, Suối Nhum về cùng với lượng nước mưa chiều này 05/6/2016 nhưng đã không sát sao trong việc kiểm tra, giám sát thường xuyên. Bên cạnh đó, phía Đông của hồ có địa hình thấp dần về phía đường ĐT.719 và phía biển, khu vực lại là đồi cát trắng xám và đỏ nâu, thảm thực vật thưa thớt, cát có đặc tính thấm nước mạnh và nhiều mạch nước đi ngầm trong lòng đất nên thẩm thấu, rò rỉ phá vỡ vách hồ chứa tạo thành dòng áp lực lớn đẩy nước và cát trong hồ cũng như cát theo dòng chảy chảy tràn xuống khu vực có địa hình thấp bên dưới.

Ông Hồ Lâm, Giám đốc sở TN&MT cho biết, để khắc phục bước đầu, ổn định tình hình trật tự tại địa phương, Công ty đã chủ động, khẩn trương tập trung thiết bị máy móc, nhân lực gồm: 01 xe xúc lật, 02 xe múc, 05 xe ben, 01 xe bơm nước rửa đường, khoảng 40 công nhân của Công ty và Lực lượng Dân quân, Công an xã Thuận Quý, Bộ đội biên phòng để san ủi cát tràn ra đường và điều tiết giao thông; các Sở, ngành và địa phương cũng đã kịp thời có mặt tại hiện trường trước 06 giờ 30 để chỉ đạo Công ty thực hiện.

Kết quả đến khoảng 06 giờ 30 thì giao thông đã hoạt động bình thường; đến 11 giờ 00, đoạn đường bị cát phủ đã được xử lý di chuyển đi nơi khác, phun nước rửa sạch cát trên đường và tiếp tục xử lý cát phủ hai bên hành lang tuyến đường, quán ăn của bà Trần Thị Nam; đến 16 giờ 00 đã cơ bản khắc phục cát chảy tràn trên đường và trong quán ăn của bà Trần Thị Nam, Công ty đang tiếp tục khắc phục trong sân vườn và khu vực gần bờ biển.

Ông Hồ Lâm cung cấp thêm, Sở đã yêu cầu Công ty trước mắt tập trung khắc phục xong sự cố cát chảy tràn cũng như xử lý hồ chứa nước đảm bảo an toàn, phối hợp với UBND xã Thuận Quý làm việc với cá nhân bị thiệt hại để thống kê cụ thể thiệt hại, đền bù thỏa đáng, có báo cáo bằng văn bản về sự việc vở hồ nước và kết quả khắc phục thiệt hại về Sở Tài nguyên và Môi trường trong ngày 17/6/2016.

Theo nhận định thì công tác khắc phục, đền bù được tiến hành khẩn trương, nhanh chóng nên tình hình trật tự tại địa phương đã ổn định, không phát sinh vụ việc phức tạp.

Phạm Thu Hà