Bình Dương và TP.HCM tiếp tục "bắt tay" xử lý triệt để ô nhiễm kênh Ba Bò

(TN&MT) – Chiều 6/10, UBND TP.HCM và UBND tỉnh Bình Dương đã tổ chức cuộc họp đánh giá tình hình ô nhiễm môi trường kênh Ba Bò và ký kết Kế hoạch tăng cường phối hợp kiểm soát  và xử lý triệt để  ô nhiễm kênh Ba Bò  trong giai đoạn 2017 – 2018.

Kênh Ba Bò từ tỉnh Bình Dương chạy qua phường Bình Chiểu, quận Thủ Đức, TP.HCM, bắt nguồn từ đập nước  của Quân đoàn 4 chảy qua rạch Cầu Đất vào rạch Vĩnh Bình và cuối cùng đổ ra sông  Sài Gòn. Đây là tuyến kênh  thoát nước mưa và nước thải  của lưu vực phường Bình Chiểu và Linh Trung của quận Thủ Đức; khu phố Đồng An, phường Bình Hòa ( thị xã Thuận An, Bình Dương) và khu phố  Tân Long, phường  Tân Đông  Hiệp và một phần  phường Dĩ An (thị xã Dĩ An).

Một đoạn kênh Ba Bò đã được cải tạo

Trong đó, lưu vực thoát nước trên địa bàn tỉnh Bình Dương vào kênh Ba Bò vào khoảng 1.000  ha. Tổng lưu  lượng nước thải trên địa bàn  tỉnh Bình Dương thải ra  vào kênh Ba Bò khoảng 18.900 – 20.100 m3/ ngày. Cụ thể: Nước thải  Khu thương mại Sóng Thần và các hộ dân thuộc khu phố Tân Long, phường Tân Đông Hiệp ( thị xã Dĩ An) với lưu lượng 1.500m3/ ngày; nước thải sinh hoạt của các hộ dân thuộc khu  phố 11 – 16, phường Bình Hòa ( thị xã Thuận An) với lưu lượng 1.000m3/ ngày;  nước thải sinh hoạt từ các khu dân cư Xóm Nghèo, khu tái định cư Sóng Thần và khu dân cư Đường Sắt, phường Dĩ An ( thị xã Dĩ An) với lưu lượng thải khoảng 1.300 – 1.500 m3/ ngày; nước thải của một số cơ sở  dịch vụ thuê đất của Quân đoàn 4 với lưu lượng khoảng 500 m3/ ngày; nước thải của 4 doanh nghiệp (sản xuất dây điện, chế biến gỗ, may mặc, cơ khí) và 14 cơ sở sản xuất thuộc địa bàn phường  Tân Đông Hiệp và Dĩ An ( thị xã Dĩ An) với  tổng lưu lượng khoảng 600 m3/ ngày; nước thải say xử lý của KCN Sóng Thần 1, Sóng Thần 2 với lưu lượng 14.000 – 15.000 m3/ ngày.

Đã giảm 80% ô nhiễm so với năm 2008

Ông Nguyễn Hồng Nguyên, Phó Giám đốc Sở TN&MT Bình Dương cho biết: Trước năm 2008, kênh Ba Bò bị ô nhiễm nặng, hàm lượng các chất ô nhiễm hữu cơ vượt quy chuẩn trên 10 lần. Nguyên nhân  là do  nước thải sinh hoạt và rác thải của các khu dân cư nằm dọc kênh Ba Bò xả trực tiếp ra kênh, nước thải của một số doanh nghiệp trong  KCN Sóng Thần 1, Sóng Thần 2 chưa đấu nối về hệ thống xử lý nước thải tập trung; nước thải của 2 KCN này tại một số thời điểm  chưa đạt quy chuẩn; ngoài ra  còn do rác thải và chất thải tích tụ trong đập chứa nước và trên lòng kênh từ nhiều năm trước đây.

Ông Nguyễn Hồng Nguyên, Phó Giám đốc Sở TN&MT Bình Dương phát biểu tại buổi làm việc

Từ năm 2008 đến nay, tỉnh Bình Dương  và TP.HCM đã thực hiện nhiều biện pháp  để giải quyết tình trạng ô nhiễm trên kênh Ba Bò.Trong đó, phía tỉnh Bình Dương đã tiến hành nạo vét, cải tạo và xây dựng bờ kè, đường giao thông với chiều dài 3.016m, tổng vốn đầu tư 345 tỷ đồng; xây dựng và đưa vào vận hành Nhà máy xử XLNT  Thuận An công suất 17.000 m³/ngày; đồng thời đang xây dựng Nhà máy XLNT Dĩ An; đầu tư xây dựng, nâng cấp công suất các Nhà máy XLNT của KCN Sóng Thần I và II từ 10.500 m³/ngày lên 17.100 m³/ngày; kiểm tra, xử lý đối với các cơ sở trong KCN chưa đấu nối triệt để nước thải sinh hoạt hoặc chưa tách hệ thống thoát nước mưa ra khỏi hệ thống; kiểm tra, xử lý 17 cơ sở sản xuất nằm ngoài KCN xả thải vào kênh; quan trắc, giám sát và chia sẻ số liệu chất lượng nước kênh Ba Bò với Sở TNMT TP.HCM.

Ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM  cho biết, phía TP.HCM đã  tiến hành xây dựng mở rộng lòng kênh từ hồ điều tiết đến hạ nguồn; nạo vét và mở rộng hồ điều tiết phía thượng nguồn kênh; xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống XLNT trên tuyến kênh Ba Bò với công suất 20.570 m³/ngày theo công nghệ hồ sinh học; phối hợp trong việc quan trắc, giám sát và chia sẻ số liệu chất lượng môi trường nước kênh Ba Bò với Sở TNMT tỉnh Bình Dương.

Chính vì vậy, đến nay, kênh Ba Bò đã giảm 80% ô nhiễm chất hữu cơ so với 2008.

Nhiều chỉ số môi trường còn vượt tiêu chuẩn cho phép

Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM Nguyễn Toàn Thắng cho biết, theo kết quả quan trắc của các cơ quan chức năng, kênh Ba Bò vẫn còn bị ô nhiễm  về hữu cơ và vi sinh, gây ra mùi hui tại một số thời điểm trong ngày. Nguyên nhân là do một phần nước thải của các cơ sở sản xuất trong KCN thải trực tiếp ra kênh chưa đấu nối đầy đủ vào hệ thống xử lý nước thải tập trung của KCN; nước thải của các cơ sở sản xuất với quy mô vừa và nhỏ nằm ngoài KCN và các cơ sở kinh doanh dịch vụ thuê đất của Quân Đoàn 4 chưa được kiểm soát chặt chẽ; nước thải sinh hoạt chưa được thu gom xử lý của các khu dân cư xung quanh kênh Ba Bò.

Ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM

Theo kết quả quan trắc từ giai đoạn tháng 1/2016 đến tháng 7/2017 cho thấy chất lượng nước thải của các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp ngoài KCN và các khu dân cư trên lưu vực kênh Ba Bò đều bị ô nhiễm hữu cơ và vi sinh: BOD5 vượt từ 1,62 – 2,18 lần, COD vượt từ 1,2 – 1,6 lần, vi sinh (colifrom) vượt nhiều lần…; chất lượng nước kênh Ba Bò trước khi vào hồ điều tiết có BOD5 vượt 1,24 lần và vi sinh vượt nhiều lần; chất lượng nước sau xử lý của trạm xử lý nước thải KCN Sóng Thần 1, Sóng Thần 2 cũng có chỉ tiêu vi sinh vượt nhiều lần…

Bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ, Phó Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM

Cụ thể, thời điểm khảo sát lúc 14 giờ 30 phút, ngày 12/7/2017; tại vị trí lấy mẫu miệng cống xả nước chảy tràn từ hồ chứa nước trong trạm xử lý nước thải KCN và nước thải sau  hệ thống XLNT KCN Sóng Thần I và Sóng Thần II  có 8/18 thông số vượt quy chuẩn QCVN 40/2011/BTNMT cột B (TSS vượt 6,46 lần, BOD₅ vượt 1,47 lần, COD vượt 4,23 lần, NH₄⁺ vượt 2,51 lần, tổng N vượt 2,09 lần, tổng P vượt 2,66 lần, Fe vượt 2,66 lần, chỉ tiêu vi sinh vượt gấp nhiều lần). So với số liệu quan trắc chất lượng nước sau xử lý của KCN Sóng Thần I và Sóng Thần II tại cùng thời điểm: nồng độ TSS và COD tại vị trí Đ9 có giá trị tương ứng cao gấp 25,84 – 43,07 lần và 9,48 – 11,76 lần.

Cam kết phối hợp xử lý triệt để ô nhiễm

Phát biểu tại cuộc họp, đại diện Công ty CP Đại Nam, chủ đầu tư KCN Sóng Thần 1 cho biết, phía doanh nghiệp đang tiến hành cải tạo, nâng cấp hệ thống XLNT tập trung từ  9.600 lên 12.000 m3/ ngày đêm, dự kiến tháng 1/ 2018 hoàn thành; đồng thời rà soát các doanh nghiệp cố tình không đấu nối hệ thống xử lý nước thải mà chảy vào nước mưa…

Ông Phạm Danh, Giám đốc Sở TN&MT Bình Dương đề nghị  KCN  Sóng Thần 1 và Sóng Thần 2 cần triển khai xây dựng  riêng một đoạn  cống để đưa nước thải ra trực tiếp hồ điều tiết nhằm giám sát riêng chất lượng nước thải sau xử lý của 2 KCN này.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Vĩnh Tuyến phát biểu tại buổi làm việc

Ông Trần Vĩnh Tuyến – Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết: Việc xử lý triệt để ô nhiễm kênh Ba Bò rất cần sự đồng lòng của Bình Dương và Quân đoàn 4 cùng với TP.HCM.  Sau buổi làm việc này, hai địa phương sẽ phải thành lập ngay  2 tổ công tác chuyên phục vụ việc  xử lý ô nhiễm kênh Ba Bò. Tổ công tác này sẽ do  một Phó Giám đốc Sở TN&MT phụ trách môi trường làm Tổ trưởng để tập trung theo dõi, thường xuyên trao đổi thông tin, kịp thời phản ánh, đề xuất kiến nghị lãnh đạo hai địa phương giải quyết công việc phát sinh. Đặc biệt, việc kiểm tra chất lượng môi trường kênh Ba Bò cần có sự giám sát của người dân và các cơ quan báo chí.

Cũng tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Trần Vĩnh Tuyến đã giao cho lãnh đạo Sở TN&MT làm việc với Quân đoàn 4 về đề xuất cấp khoản kinh phí khoảng 600 triệu đồng để xây dựng đoạn cống dẫn nước thải sinh hoạt và nước mưa vào kênh Ba Bò, trình UBND TP.HCM phê duyệt cấp kinh phí.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Dương Mai Hùng Dũng phát biểu

Kết luận buổi làm việc, ông Mai Hùng Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Dương khẳng định:  Bình Dương  luôn nhận thức được trách nhiệm trong việc xử lý triệt để ô nhiễm kênh Ba Bò và sẽ phối hợp chặt chẽ với TP.HCM xử lý từng công việc thuộc thẩm quyền trách nhiệm…

Ông Dũng cũng chỉ đạo các sở ngành, đơn vị chức năng trong tỉnh thực hiện nghiêm túc, đúng tiến độ các công việc đã cam kết; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về xả nước thải chưa qua xử lý hoặc xử lý không đạt chất lượng ra kênh Ba Bò; đồng thời tập trung tuyên truyền người dân đồng lòng  đấu nối đường dẫn nước thải sinh hoạt của gia đình vào hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt tập trung của khu vực…

Lãnh đạo hai địa phương ký kết  Kế hoạch tăng cường phối hợp kiểm soát và xử lý triệt để ô nhiễm kênh Ba Bò trong giai đoạn 2017 – 2018

Kết thúc buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Vĩnh Tuyến và Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Dương Mai Hùng Dũng đã ký kết Kế hoạch  tăng cường phối hợp kiểm soát và xử lý triệt để ô nhiễm kênh Ba Bò trong giai đoạn 2017 – 2018 với những quy định cụ thể  về trách nhiệm của từng địa phương.

Lãnh đạo hai địa phương này hy vọng, đến hết năm 2017, tình hình ô nhiễm môi trường trên kênh Ba Bò sẽ cơ bản được xử lý; đồng thời đến hết năm 2018 khi các công trình kỹ thuật được hoàn thiện đồng bộ thì vấn đề ô nhiễm trên con kênh này sẽ được xử lý triệt để.

Nguyễn Thanh