Bình Định: Ruộng lúa bị “đầu độc” bởi nước thải

(TN&MT) - Gần đây, bà con ở khối Thiết Đính Nam, thị trấn Bồng Sơn (huyện Hoài Nhơn, Bình Định) rất bức xúc vì nước thải từ khu xử lý của Bãi chôn lấp, xử lý chất thải rắn Hoài Nhơn rò rỉ, chảy thẳng ra cánh đồng lúa. Hiện tượng này không những phát sinh mùi hôi thối, mà còn gây ô nhiễm đất làm ảnh hưởng đến quá trình canh tác của bà con.

Ruộng “nhiễm độc”

Qua tìm hiểu, Bãi chôn lấp, xử lý chất thải rắn Hoài Nhơn được xây dựng tại khu vực Gò Bà Nông, thuộc khối Thiết Đính Nam. Bãi xử lý này có quy mô 8,6 ha, thời gian chôn lấp 17 năm, với công suất 35 tấn/ngày, được đưa vào sử dụng vào cuối năm 2016. Sau thời gian ngắn đi vào vận hành, tại khu xử lý nước thải của Bãi chôn lấp xuất hiện tình trạng nước thải rò rỉ, thẩm thấu ra bên ngoài. Toàn bộ nước thải bị ngấm ra ngoài đều chảy về kênh mương nằm cạnh cánh đồng Bàu Súng và tích tụ lại đây. Nước tồn đọng trong mương có màu đen đục, bốc mùi hôi thối nồng nặc. Nhiều diện tích đất canh tác lúa ở đây bị nước thải lan tràn, nhuộm đen.

Tại đám ruộng có diện tích 750m2 (1,5 sào) của Nguyễn Sĩ, 64 tuổi, ở khối Thiết Đính Nam (nằm phía sau khu xử lý nước thải bãi chôn lấp) nước bẩn đen ngòm tràn lan ra khắp mặt ruộng bốc mùi xú uế. “Đám ruộng của tôi khi chưa bị nhiễm bẩn, mỗi vụ cho năng suất 300 kg/sào. Từ khi đất bị bạc màu do nước thải ngấm vào, năng suất giảm xuống còn 170 kg/sào, nhưng việc canh tác, chăm sóc cây lúa cũng rất khó khăn. Mỗi khi xuống giống, cây lúa chết yểu, sau đó tôi phải thuê công dặm đi dặm lại 2-3 lần. Khi trổ, hạt lúa bị lép. Làm ruộng kiểu này vừa tốn công, vừa tốn của lại nhọc nhằn”, ông Sĩ thở dài nói.
 

Nói nguồn nước nhiễm bẩn ở đây, bà Hồ Thị Hoan người cùng địa phương với ông Sĩ cũng lo lắng: “Trước kia mỗi khi làm chuẩn bị sạ lúa là phải phun thuốc diệt hết ốc, vậy mà nay ốc bỗng dưng lăn ra chết dày đặc thế mới thấy ô nhiễm cỡ nào. Giờ nhà máy có đền bù thiệt hại vụ này đi chăng nữa thì chúng tôi cũng làm sao biết được nó có ảnh hưởng lâu dài tới đất không. Cái lo bây giờ, ai lội ruộng đều bị ngứa rất khó chịu, lúa non bị thứ nước này nên chết hoặc không thể phát triển nổi. Người dân và cử tri đã kiến nghị nhiều lần nhưng chưa được các ngành chức năng ở huyện giải quyết dứt điểm”.

Ông Nguyễn Thanh Long, Khối trưởng khối Thiết Đính Nam, cho hay: “Hiện tượng nước thải rò rỉ, chảy ra ruộng dân đã và đang gây nhiều khó khăn tới việc canh tác của bà con. Tuy chưa thống kê đầy đủ, song diện tích lúa bị ảnh hưởng bởi nước thải cũng khá lớn. Điều quan ngại, đất đai ở cánh đồng Bàu Súng đang đứng trước nguy cơ ô nhiễm. Người dân đi làm ruộng cũng lo ngay ngáy vì ngứa ngáy, bệnh tật”.
 

Huyện hứa khắc phục sớm!

Qua trao đổi, ông Lê Văn Hùng, Trưởng phòng Quản lý đô thị huyện Hoài Nhơn (đơn vị được UBND huyện Hoài Nhơn giao quản lý, vận hành Bãi chôn lấp, xử lý chất thải rắn Hoài Nhơn), khẳng định, hiện tượng nước thải từ khu xử lý rò rỉ ra bên ngoài là có thật.

Lý giải về sự cố này, ông Hùng, cho rằng: “Cuối năm 2016, huyện Hoài Nhơn đưa vào vận hành bãi chôn lấp, xử lý chất thải rắn này. Song, thời gian đầu không có rác, nước rỉ phát sinh chưa có. Do vậy, hệ thống máy móc ở khu xử lý không thể hoạt động. Đến khi rác thải có rồi, nước rỉ phát sinh thì hệ thống máy móc xử lý không thể vận hành do hư hỏng. Hiện nay, các van đóng mở nằm dưới các ô xử lý nước thải đã bị rỉ sét, dẫn tới nước thải bị rò rỉ ra bên ngoài”.
 

Trước tình trạng nước thải rò rỉ, chảy ra xuống ruộng dân, UBND huyện Hoài Nhơn đã lập dự toán chi phí với số tiền 500 triệu đồng để khắc phục sự cố này. Ông Nguyễn Văn Đẹp, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Nhơn, cho biết: “Huyện đã giao cho Ban quản lý dự án đầu tư và xây dựng huyện (đơn vị đại diện chủ đầu tư) để mời Công ty TNHH Môi trường Vạn Tường (trụ sở đóng tại TP Hồ Chí Minh - đơn vị lắp đặt hệ thống xử lý nước thải của bãi chôn lấp) ra khảo sát và tiến hành sửa chữa. Dự kiến, công việc duy tu, sửa chữa sẽ hoàn thành trước tháng 2/2018. Đối với lượng nước bị rò rỉ ra kênh mương, thẩm thấu vào ruộng, huyện yêu cầu đơn vị quản lý bãi chôn lấp sử dụng máy bơm, hút vào bể để lưu lại để chờ xử lý. Còn diện tích đất canh tác của bà con bị ảnh hưởng, huyện sẽ chỉ đạo UBND thị trấn Bồng Sơn kiểm tra để có hướng giải quyết phù hợp”.