Bình Định: 17 hộ dân tộc Bana xóm Trà Hương đỏ mắt chờ cấp Giấy CNQSDĐ

17 hộ dân tộc Bana sinh sống tại xóm Trà Hương đã 18 năm nay. Họ từ huyện Vĩnh Thạnh di dân về xóm Trà Hương sinh sống từ năm 2002, nhưng đến năm 2004 người dân mới được nhập khẩu tại thôn Đại Khoan, xã Cát Lâm, huyện Phù Cát. Người dân được chính quyền địa phương quan tâm giao đất ở, đất sản xuất canh tác trồng lúa, cây hoa màu, làm nương rẫy sinh sống. Tuy nhiên, đất chỉ để ở, sản xuất mà chưa thuộc về họ. Nghĩa là nhiều năm trôi qua, các hộ dân tộc Bana ở đây đều chưa được cấp Giấy CNQSDĐ. Người dân đệ đơn kiến nghị việc này nhiều lần lên HĐND các cấp, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Đi qua cầu Suối Tre, vượt lên con dốc nhỏ là đến xóm Trà Hương

Về việc này, tại Kỳ họp thứ 11, HĐND tỉnh Bình Định khóa XII, nhiệm kỳ 2016-2021, ông Lê Văn Tùng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường trả lời kiến nghị của 17 hộ dân tộc Bana sinh sống tại xóm Trà Hương: UBND xã Cát Lâm bố trí 4,55 ha đất (trong đó 2,19 ha đất lúa, 2,36 ha đất trồng cây hàng năm sản xuất) để bà con sử dụng. UBND xã nhiều lần đã mời các hộ dân đến kê khai để lập hồ sơ cấp Giấy CNQSDĐ theo quy định, nhưng người dân không đến kê khai và lập các thủ tục, do đó UBND huyện Phù Cát chưa thực hiện cấp Giấy CNQSDĐ. Theo quy định Luật Đất đai năm 2013, thì thẩm quyền cấp Giấy CNQSDĐ lần đầu thuộc quyền UBND huyện Phù Cát. UBND huyện Phù Cát đã chỉ đạo Phòng TN&MT huyện Phù Cát, UBND xã Cát Lâm phối hợp với Văn phòng Đăng ký đất đai tiến hành hướng dẫn hộ gia đình, cá nhân đồng bào lập hồ sơ đăng ký, cấp Giấy CNQSDĐ cho các hộ dân nơi đây theo quy định.

Con xóm nhỏ nằm bên sườn núi, lưa thưa vài ba ngôi nhà nhỏ được xây cất tạm bợ

Để tìm hiểu thêm vụ việc, chúng tôi về thăm bà con dân tộc Bana xóm Trà Hương, thôn Đại Khoan, xã Cát Lâm. Đi qua cầu Suối Tre, vượt lên con dốc nhỏ là đến xóm Trà Hương, mà người dân địa phương thường gọi là làng Suối Tre. Trong xóm vẻn vẹn chỉ có 17 hộ gia đình dân tộc Bana sinh sống, nhưng hiện chỉ còn 15 hộ, 02 hộ đã dời đến nơi khác sinh sống. Con xóm nhỏ nằm bên sườn núi, lưa thưa vài ba ngôi nhà nhỏ được xây cất tạm bợ, nhà nào sang lắm thì xây gạch, tường kiên cố, cảnh vật vắng vẻ đìu hiu, tĩnh lặng. Ban ngày người dân đều đi làm mướn ở xa, tối mịt họ mới trở về nhà. Bởi vậy, gặp được người trong xóm để hỏi han trò chuyện cũng khó.  

Chúng tôi gặp chị Đinh Thị A Lơ được chị chia sẻ về cuộc sống bà con dân tộc nơi đây.

Chúng tôi gặp chị Đinh Thị A Lơ được chị chia sẻ về cuộc sống bà con dân tộc nơi đây: Gia đình tôi đến xóm Trà Hương sinh sống từ năm 2002. Năm 2004 Bí thư tỉnh Bình Định về thăm bà con và yêu cầu địa phương giúp đỡ tạo điều kiện sinh sống cho bà con chúng tôi. Chúng tôi được chính quyền địa phương giao đất ở, làm nhà, sản xuất nông nghiệp, trồng trọt, làm nương rẫy sinh sống. Nhưng nhiều năm nay, các hộ dân có đơn kiến nghị xin được cấp Giấy CNQSDĐ mà chính quyền không cấp cho dân. Có sổ đỏ để dân yên tâm làm ăn sinh sống trên mảnh đất của gia đình mình. Có sổ để vay mượn làm ăn cũng dễ dàng hơn, hoặc cất giữ cho con cháu sau này cũng yên tâm.

Chị A Lơ cho biết thêm: Cả xóm hộ nào cũng thuộc diện hộ nghèo, đời sống vật chất nhiều thiếu thốn, không biết làm gì ra tiền trong một ngày. Có nhà cả tháng chỉ kiếm được 200 ngàn đồng. Trước đây trồng bắp, chuối bán cũng có tiền, nhưng mấy năm nay khí hậu thay đổi khắc nghiệt, đất cằn cỗi trồng cây gì cũng bị thúi, hư, không phát triển được, nên càng đói nghèo hơn. Bây giờ, các hộ dân đều đi làm mướn, ai thuê gì làm nấy, khu xóm trở nên vắng vẻ, buồn tẻ.

Cả xóm hộ nào cũng thuộc diện hộ nghèo, đời sống vật chất nhiều thiếu thốn

Chúng tôi về UBND xã Cát Lâm tìm hiểu những khúc mắc trong việc cấp Giấy CNQSDĐ cho 17 hộ dân tộc Bana xóm Trà Hương. Một cán bộ văn phòng xã cho biết: Theo cán bộ địa chính báo lại, sở dĩ nhiều năm nay chưa cấp được Giấy CNQSDĐ cho bà con xóm Trà Hương vì có sự bất cập. Các hộ dân đều là người đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo. Khi cấp Giấy chứng nhận đất ở buộc phải thu các tiền thuế, phí, nhưng họ là hộ nghèo không thể nộp được. Hiện chưa có công văn nào được miễn cho họ để cấp Giấy CNQSDĐ.

Các hộ dân đều đi làm mướn, ai thuê gì làm nấy, khu xóm trở nên vắng vẻ, buồn tẻ

PV Báo TN&MT liên hệ với ông Nguyễn Văn Cảnh, Chủ tịch UBND xã Cát Lâm thông tin thêm: Vừa rồi, UBND xã cũng rà soát lại, lập hồ sơ các hộ dân kiến nghị lên UBND huyện Phù Cát xem xét cấp Giấy CNQSDĐ và miễn nộp các khoản phí cho dân. UBND xã cũng đã đề xuất vấn đề này. Hồi trước chỉ có 9 hộ, bây giờ là 17 hộ nên phải làm lại hồ sơ báo cáo UBND tỉnh, UBND huyện. Tại huyện Phù Cát chỉ hai xã là Cát Lâm và Cát Sơn có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, nên cả hai xã đề xuất làm luôn.

Người dân nơi đây, đỏ mắt chờ đợi 18 năm mòn mỏi mong được cấp Giấy CNQSDĐ để ổn định cuộc sống. Hy vọng, với sự quan tâm của các cấp chính quyền địa phương cùng cơ quan chức năng tỉnh Bình Định, thì niềm mong mỏi của 17 hộ dân tộc Bana xóm Trà Hương được cấp Giấy CNQSDĐ sẽ thành hiện thực.