Bất cập trong bồi thường DA đường Đông - Tây TP Buôn Ma Thuột

(TN&MT) - Đường Đông – Tây mở ra sẽ là tuyến giao thông huyết mạch giữa khu vực phía đông và tây TP Buôn Ma Thuột. Đặc biệt, du khách, nhà đầu tư và người dân đi lại thuận lợi hơn khi quãng đường từ sân bay Buôn Ma Thuột vào trung tâm thành phố gần hơn nhiều. Song, dự án này đang có nguy cơ chậm tiến độ vì việc đền bù, giải phóng mặt bằng chậm, nhiều người dân chưa đồng ý nhận tiền bồi thường, bàn giao mặt bằng.

Hộ ông Nguyễn Văn Tú cùng bị thu hồi đất mặt tiền đường Trần Quý Cáp để thực hiện 2 dự án nhưng mức bồi thường lại quá chênh lệch.

Bất cập về giá đất

Nhiều hộ dân có đất mặt tiền đường Trần Quý Cáp, TDP 9, P. Tự An, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk thắc mắc: Trong khoảng 1 năm có 2 dự án được triển khai là: mở rộng, nâng cấp đường Trần Quý Cáp (DA Trần Quý Cáp) và xây dựng mới đường Đông Tây (DA Đông Tây). DA Trần Quý Cáp đã triển khai, những hộ có đất dọc theo tuyến đường bị thu hồi đã được bồi thường với mức giá 1.800.000đ/m2 đất nông nghiệp. Những hộ có thu nhập chính từ sản xuất nông nghiệp đã được hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp theo quy định. Các hộ dân đã đồng thuận nhận tiền, bàn giao mặt bằng cho Nhà nước xây dựng đường.

Chưa đầy một năm sau, cũng tại đoạn đường Trần Quý Cáp, TDP. 9, P. Tự An, DA Đông Tây đi qua, nhiều hộ dân bị thu hồi đất để làm đường. Thế nhưng, mức giá bồi thường lại không đồng nhất giữa các thửa đất đồng hạng và thấp hơn nhiều so với giá đền bù tại DA Trần Quý Cáp (chỉ từ 900.000đ đến 1.200.000đ/m2 đất nông nghiệp mặt tiền Trần Quý Cáp, những hộ ở sâu hơn 50m, mức bồi thường khoảng 400.000đ/m2). Chính vì vậy, người dân rất thắc và cho rằng: Việc bồi thường này là bất hợp lý, bất cập. Họ còn so sánh, vào năm 2010 cũng trên đường Trần Quý Cáp cách điểm giao giữa đường Trần Quý Cáp và đường Đông Tây khoảng 100m, khi nhà nước thu hồi đất để xây dựng Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên các hộ đã được bồi thường với giá 1.300.000đ/m2 đất nông nghiệp. Không lẽ khi cơ sở hạ tầng được xây dựng khang trang, giao thông đi lại thuận lợi hơn mà giá đất lại xuống thấp là điều bất hợp lý!?.

Dự án đường Đông Tây có nguy cơ chậm tiến độ vì các hộ dân không nhận tiền bồi thường, bàn giao mặt bằng để thi công.

Ông Nguyễn Văn Tú bị thu hồi 1.916,8m2 đất mặt tiền đường Trần Quý Cáp để xây dựng đường Đông Tây, mức bồi thường là 1.130.000đ/m2 nông nghiệp, trong khi đó DA Trần Quý Cáp thì được bồi thường 1.800.000đ/m2. Ông Tú thắc mắc: Chỉ chưa đầy một năm mà hai mức giá bồi thường quá chênh lệch là điều vô lý. Theo lẽ thường tình thì lần bồi thường sau sẽ cao hơn lần bồi thường trước, nhưng nay ngược lại là điều khó hiểu. Chính vì vậy, ông Tú chỉ nhận tiền đền bù tài sản trên đất như nhà, cây trồng, tiền hỗ trợ. Riêng tiền bồi thường về đất ông Tú vẫn chưa nhận và chưa bàn giao mặt bằng và tiếp tục khiếu nại.

Chị Nguyễn Thị Vân Anh cũng bị thu hồi 556,2m2, với giá bồi thường là 900.000đ/m2, chỉ bằng một nửa mức giá tại DA Trần Quý Cáp, điều này làm chị Vân Anh rất bức xúc. Còn hộ ông Phạm Ngọc Đạo ở số nhà 123, đường Trần Quý Cáp bị thu hồi 5 thửa đất với tổng diện tích là 2.095m2, mức giá bồi thường chỉ 397.000đ/m2, trong khi các hộ xung quanh lại được bồi thường 900.000đ/m2. Ông Đạo rất thắc mắc: Tại sao lại có sự chênh lệch quá lớn như vậy?.

Thu hồi đất nông nghiệp mở rộng đường Trần Quý Cáp được bồi thường 1.800.000đ/m2.

Chính sách hỗ trợ còn nhiều thiếu sót

Theo quy định của pháp luật, khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp thì những hộ thu nhập chính từ sản xuất nông nghiệp sẽ được hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, dạy nghề miễn phí… Thế nhưng, tại DA Đông Tây nhiều hộ dân đã không được nhận tiền hỗ trợ. Cá biệt như chị Nguyễn Thị Vân Anh đã được hỗ trợ tại DA Trần Quý Cáp, nhưng DA Đông Tây thì không. Sau khi học xong cao đẳng, chị Vân Anh không xin được việc nên về nhà làm vườn, thu nhập chính từ sản xuất nông nghiệp thế nhưng lại được xác nhận là có thu nhập khác và không được tính tiền hỗ trợ. Trao đổi với Trung tâm phát triển quỹ đất TP Buôn Ma Thuột (TTPTQĐTPBMT) thì được trả lời là UBND phường Tự An xác nhận như vậy, nhưng không chứng minh được thu nhập khác của chị Vân Anh là gì, ở đâu và ai chi trả?, và thực tế thì chị Vân Anh vẫn đang thất nghiệp.

Về vấn đề này, ông Đặng Văn Mỹ - Phó giám đốc TTPTQĐTPBMT, Đắk Lắk xác nhận: Trong quá trình thực hiện sẽ không khỏi thiếu sót. Nhất là UBND xã, phường xác định thiếu chính xác sẽ làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người bị thu hồi đất. Ông Mỹ khẳng định: những trường hợp nào cho rằng việc hỗ trợ chưa đúng, chưa chính xác đến gặp trực tiếp ông để được giải quyết. Trung tâm sẽ phối hợp với UBND các phường, xã có dự án đi qua để điều tra, xác minh cụ thể nếu đúng sẽ bổ sung đảm bảo quyền lợi cho người dân. Thực tế, đã có nhiều hộ dân đến làm việc với Trung tâm xác định lại nghề nghiệp và thu nhập để tính toán tiền hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp cho nhiều trường hợp như vậy.

Chị Nguyễn Thị Vân Anh bị thu hồi đất, nhưng giá bồi thường DA Đông Tây chỉ bằng một nửa DA Trần Quý Cáp.

Chưa có lời giải thích thỏa đáng

Về mức giá bồi thường đất tại DA Đông Tây, ông Đặng Văn Mỹ cho biết: việc xác định giá theo từng thửa đất nên mức giá sẽ không đồng nhất. Song, khi phóng viên đặt vấn đề tại sao trong cùng một tuyến đường, cùng bị thu hồi đất nông nghiệp như nhau thì hộ giá cao, hộ lại chỉ bằng một nửa, mức chênh lệch là quá cao? ông Mỹ cho biết: sẽ không giải thích cụ thể từng hộ trong buổi làm việc. Những hộ nào thắc mắc về giá thấp, chưa phù hợp thì làm đơn cụ thể đến gập ông để được giải quyết. Ông Mỹ khẳng định: việc xác định giá đã có hội đồng định giá của tỉnh Đắk Lắk thẩm định cụ thể. Trong đó, có 2 trường hợp là hộ ông Nguyễn Văn Tú và ông Nguyễn Mạnh Hùng đã bị Hội đồng định giá của tỉnh hạ thấp xuống so với mức giá TTPTQĐTPBMT trình vì diện tích thu hồi vượt quá 5 lần hạn mức đất ở là 1.500m2.

Về việc xác định giá đất, ông Nguyễn Tuấn Anh – Trưởng phòng Giá đất và Giải phóng mặt bằng, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk Lắk cho biết: Cơ bản Hội đồng đã chấp nhận mức giá do TTPTQĐTPBMT đưa ra chỉ giảm giá của hai hộ nhưng mức giảm cũng không đáng kể. Ông Nguyễn Tuấn Anh cho rằng: mức giá bồi thường khoảng 1 tỷ đồng/1000m2 đất nông nghiệp là cao so với bình quân chung tại TP Buôn Ma Thuột.

Người dân cũng yêu cầu phải tính bồi thường theo mức giá bậc thang lấy mặt tiền đường Trần Quý Cáp làm chuẩn và áp dụng chiều sâu các mức 100% cho 20m đầu; 70% cho mét thứ 21 đến 50; và 50% kể từ mét thứ 51 trở đi theo quy định là hợp lý, tránh đánh giá theo cảm tính. Ông Nguyễn Tuấn Anh xác định: Cách tính này chỉ áp dụng cho đất ở, còn đất nông nghiệp thì không. Song, người dân thắc mắc: Khi tính tổng diện tích thu hồi lại lấy hạn mức đất ở làm chuẩn là điều chưa tương thích. đã không áp dụng cách tính bậc thang như đất ở thì cũng không thể áp dụng tổng hạn mức đất ở như Hội đồng xác định giá đất tỉnh Đắk Lắk đã áp dụng đối với hộ ông Nguyễn Văn Tú và ông Nguyễn Mạnh Hùng.

Người dân thắc mắc: Tại sao khi thu hồi đất DA Trần Quý Cáp mức giá bồi thường là 1.800.000đ/m2 đất nông nghiệp nhưng DA Đông Tây chỉ bằng và hơn một nửa là quá thấp?. Hơn nữa, mức giá của các hộ lại không đồng nhất giữa các thửa đất đồng hạng, liền kề nhau. Ông Nguyễn Tuấn Anh xin khất để xem xét cụ thể, nghiên cứu đầy đủ các quy định của pháp luật và sẽ có văn bản trả lời cho báo chí và người dân sau.

Báo điện tử Tài nguyên và Môi trường sẽ thông tin tiếp về vấn đề này.

Bài & ảnh: Đình Thắng