Bảo vệ môi trường ở mỏ đá Phúc Ứng, Tuyên Quang: Những nỗ lực đáng ghi nhận

Nỗ lực bảo vệ môi trường trong sản xuất

Dẫn chúng tôi đi thăm một vòng từ khu vực khai trường đến nhà máy chế biến đá làm vật liệu xây dựng, kỹ sư Phạm Đức Toàn - Giám đốc Nhà máy sản xuất đá VLXD Tuyên Quang (thành viên của Công ty CP lâm sản và khoáng sản Tuyên Quang) cho biết: Gần đây nhất, ngày 11/5/2015, Công ty được UBND tỉnh Tuyên Quang đã tiếp tục cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 21/GP-UBND cho phép khai thác mỏ đá vôi ở thôn Khuôn Ráng và thôn Hang Hút, xã Phúc Ứng, huyện Sơn Dương.

Thực hiện việc khai thác và chế biến đá, Công ty đã xây dựng và hoàn chỉnh Báo cáo đánh giá tác động môi trường; được cơ quan chức năng thẩm định; UBND tỉnh Tuyên Quang phê duyệt tại Quyết định số 10/QĐ-UBND ngày 20/01/2015 về việc phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường và Đề án cải tạo phục hồi môi trường đối với dụ án đầu tư khai thác mỏ đá vôi thuộc thôn Khuôn Ráng và thôn Hang Hút, xã Phúc Ứng.

Trong suốt quá trình khai thác, chế biết đá của mình, công ty luôn đảm bảo thực hiện đầy đủ các nội dung bảo vệ môi trường trong Báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt đó đồng thời tăng cường công tác bảo vệ, giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường.

Cụ thể: Dù được cấp phép nhưng trong thực tế lượng thuốc nổ dùng cho một lần bắn nổ còn thấp hơn so với số lượng được phép, ngoài ra Công ty còn dùng kíp nổ visai để hạn chế tối đa tác động tiêu cực. Khoảng cách từ vị trí bắn nổ đến nhà dân đảm bảo an toàn; Việc bốc xúc đất đá công ty dùng máy cuốc, máy xúc chạy bằng điện thay cho máy chạy bằng nhiên liệu Diezel để hạn chế tiếng ồn và khói bụi; Định kỳ 6 tháng một lần Công ty tiến hành quan trắc môi trường và báo cáo quản lý chất thải nguy hại gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tuyên Quang.

Để giảm thiểu bụi trong quá trình sản xuất, Công ty luôn bố trí một xe ô tô bồn với téc chứa 10 m2 nước dùng để tưới nước cho đường nội bộ trong mỏ; Tần suất tưới 3 lần/ ngày đối với những ngày hanh khô, có nắng. Trong hoạt động nghiền sàng đá: Để giảm thiểu phát tán bụi ra khu vực nghiền sàng đá, Công ty đã sử dụng hệ thống dàn phun sương dập bụi, bao gồm 1 máy bơm công suất 1m3/h, téc chứa nước có thể tích 10m3, ống dẫn nước bằng nhựa, các đầu phun sương được lắp đặt tại vị trí hàm kẹp, gần xilo, búa đập và đầu cần bột ( sản phẩm đá 0x0,5). Tại đây nước được phun thành dạng sương nhỏ, dầy đặc chuyển động với vận tốc lớn, đập vào hạt bụi và kéo nó rơi xuống đất, đặc biệt là những hạt có kích cỡ 0,1 - 0,5mm. Hệ thống này làm tăng độ ẩm trong không khí, những hạt sương li ti sẽ kết bụi lại với nhau trở nên nặng hơn và rơi xuống đất, giúp giẩm nhanh nồng độ bụi trong không khí.

Đặc biệt, tại mỏ đá Phúc Ứng, công ty đã trồng một hàng cây keo rộng từ 60 đến 80m dài khoảng 400 đến 500m, cây cao khoảng 14m đến 15m được trồng từ nhiều năm nay có tác dụng giảm thiểu sự phát tán bụi ra môi trường xung quanh và tạo không gian, bóng mát vì cây xanh có tác dụng rất lớn trong việc hạn chế ô nhiễm không khí, giảm, che chắn tiếng ồn, giảm nhiệt độ không khí đông thời còn tạo thẩm mĩ và cảnh quan môi trường khu vực mỏ. Việc vận chuyển đá từ nơi khai thác đến nơi chế biến và vận chuyển hàng hóa ra đến đường quốc lộ hoàn toàn nằm trong khu vực đất đai của nhà máy không liên quan trực tiếp đến khu dân cư…

 Ngoài ra, nnước thải sinh hoạt; nước mưa chảy tràn; chất thải sinh hoạt phát sinh tại mỏ… đều được thug om, xử lý theo đúng những quy định của pháp luật bảo vệ môi trường và những quy định của UBND tỉnh Tuyên Quang cũng như huyện Sơn Dương. “Có thể nói, với những việc làm và sự nỗ lực cố gắng như trên cho nên Công ty chúng tôi đã làm giảm thấp nhất tác động đến môi trường; không có vi phạm nào bị xử lý” - kỹ sư Phạm Đức Toàn - Giám đốc Nhà máy sản xuất đá VLXD Tuyên Quang khẳng định.

Chính quyền và người dân ghi nhận

Hoạt động khai thác đá nói chung có những tác động đối với môi trường là điều khó tránh khỏi nhưng với những tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường nên hoạt động này của Công ty cổ phần lâm sản và khoáng sản Tuyên Quang tại thôn Khuôn Ráng và thôn Hang Hút được người dân xã Phúc Ứng và Chính quyền huyện Sơn Dương ghi nhận.

Trò chuyện với chúng tôi ngay trong những ngày đầu xuân 2018, ông Lương Văn Phừng ở thông Hang Hút cho biết, từ nhà ông đến trung tâm khu chế biến là khoảng 500m và đến khu vực nổ mìn khai thác đá vôi là gần 800m. Theo ông Phừng, những năm từ 2012 trở về trước, mỏ đá hoạt động cũng có những ảnh hưởng đến sản xuất của người dân. Nhưng từ năm 2013 đến nay, phía công ty đã có nhiều biện pháp bảo vệ môi trường nên đời sống và sản xuất của người dân gần mỏ đá được đảm bảo. “Những rung chấn do nổ mìn gần như không còn và bụi do nghiền sàng đá đã giảm đến hơn 70% rồi đấy. Chúng tôi thấy yên tâm nhiều rồi” - bà Triệu Thị Chung, người hàng xóm ngay sát nhà ông Lương Văn Phừng nói.
 

Đồng quan điểm đó, ông Triệu Văn Nhằm - người giữ chức vụ Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thông Hang Hút từ năm 2002 đến 2018 cũng cho hay: “Dù chưa hết hẳn nhưng hoạt động của mỏ đá Phúc Ứng rõ ràng không ảnh hưởng nhiều đến người dân chúng tôi rồi”. Ngoài ra, theo ông Triệu Văn Nhằm, phía Công ty cũng đã giúp thôn Hang Hút cũng như xã Phúc Ứng rất nhiều trong công tác từ thiện xã hội nhất là việc chung sức xây nhà tình thương và làm đường giao thông trong các thôn bản.

Trao đổi với phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường, ông Dương Xuân Tuấn, Chủ tịch UBND xã Phúc Ứng cho biết: Kể từ năm 2012 đến nay, công tác bảo vệ môi trường trong khai thác đá của Công ty Lâm sản khoáng sản Tuyên Quang đã đi vào quy củ. Đặc biệt là công ty áp dụng phương pháp nổ mìn mới cộng với phun nước thường xuyên và có hàng keo tai tượng ngăn bụi nên không ảnh hưởng gì đến đời sống người dân. “Từ năm 2012 đến nay, UBND xã chưa hề nhận được đơn thư nào của người dân hay bất cứ phản ánh nào trong các cuộc họp của Hội đồng nhân dân xã về hoạt động của mỏ đá này. Chính quyền địa phương chúng tôi đương nhiên là phải đứng về phía người dân nhưng Doanh nghiệp làm tốt thì chúng tôi cũng ghi nhận chứ…” - Chủ tịch UBND xã Phúc Ứng nói.

Ngay trong những ngày đầu năm 2019, tiếp tục đem câu chuyện này trao đổi với ông Phạm Văn Lương - Chủ tịch UBND huyện Sơn Dương, chúng tôi được biết: Mới đây chưa đầy 1 tháng, đích thân ông Chủ tịch UBND huyện đã dẫn đoàn công tác đi kiểm tra công tác khai thác chế biến khoáng sản tại đây. Đoàn công tác kết luận: Trong quá trình hoạt động khoáng sản Công ty CP lâm sản và khoáng sản Tuyên Quang thực hiện công tác bảo vệ môi trường theo đúng quy định.

Về hiện trạng môi trường không khí xung quanh khu mỏ và trong khu vực sản xuất, UBND huyện Sơn Dương xác định, công tác này được doanh công ty CP Lâm sản và khoáng sản Tuyên Quang thực hiện tương đối tốt, đảm bảo các điều kiện an toàn cho công nhân làm việc và không có dấu hiệu ô nhiễm và không gây ảnh hưởng đến nhân dân trên địa bàn xã Phúc Ứng. “Doanh nghiệp đã thực hiện tốt Pháp luật về khai thác khoáng sản và pháp luật về bảo vệ môi trường đồng thời làm khá tốt công tác xã hội trên địa bàn. Chúng tôi ghi nhận và mong có nhiều mỏ đá làm tốt như cách làm của Công ty CP lâm sản và khoáng sản Tuyên Quang” -  ông Phạm Văn Lương cho hay.